Κοτζιάς: Χρειάζεται επειγόντως μια δημοκρατική συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ

Η Ευρωπαϊκή Ένωση βρίσκεται σε κρίση και καθήκον μας είναι να τη βγάλουμε από αυτή, να την κάνουμε ακόμα καλύτερη, να αναπτύξουμε τα θετικά της και να αφήσουμε πίσω τα αρνητικά φαινόμενα που γέννησε η κρίση, επισήμανε ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς κατά την ομιλία του στην ετήσια Συνάντηση Διπλωματών στα Σκόπια.

Ο υπουργός υπενθύμισε ότι η Ελλάδα πρότεινε επανειλημμένα τα δύο τελευταία χρόνια μια ευρεία συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ, διότι, όπως είπε, σε αντίθεση με το παρελθόν, στην ΕΕ οι συζητήσεις τείνουν να περιοριστούν στα νομισματοπιστωτικά, στις κυρώσεις, τα εμπάργκο και τα μνημόνια, που υπό όρους είναι και αυτές απαραίτητες, αλλά δεν μπορούν να είναι το κύριο αντικείμενο ενασχόλησης της Ευρώπης.

«Εκείνο που επειγόντως χρειάζεται είναι μια δημοκρατική συζήτηση για το μέλλον της ΕΕ. Τι Ευρώπη θέλουμε στον 21ο αιώνα; Με ποιες αξίες και αρχές να πορευτεί; Με τι θεσμούς και με ποιες χώρες θα την οικοδομήσουμε; Με άλλα λόγια πρέπει να κοιτάξουμε και πάλι μέσα στο μέλλον. Να αποκτήσουμε μια στρατηγική που πηγαίνει πέρα από το δάκτυλο και βλέπει το φεγγάρι», τόνισε ο κ. Κοτζιάς και αναφέρθηκε στους κινδύνους που υπάρχουν, λέγοντας: "Υπάρχει ένας διττός κίνδυνος αυτή την περίοδο της πολυεπίπεδης κρίσης της ΕΕ: ναι μεν να διευρυνθεί, αλλά μέσω της διεύρυνσης να μετεξελιχθεί σε μια Ευρώπη των δύο ταχυτήτων.

Όποιος εισέρχεται, αλλά και αρκετά από τα νυν μέλη της να παραμείνουν στην εξωτερική της τροχιά και ουσιαστικά απλά να υλοποιούν τις αποφάσεις του εσωτερικού κύκλου. Κάτι τέτοιο μπορεί να φαντάζει ως λύση σε συντηρητικούς κύκλους αλλά αντί να λύνει τα προβλήματα θα αναπαράγει τις προβληματικές διαχωριστικές γραμμές στην ίδια την Ευρώπη".

«Η ΕΕ βιώνει μια πολλαπλή κρίση που μπορεί είτε να την αποδιοργανώσει, είτε να τη στείλει σε ένα λαμπρό μέλλον» υπογράμμισε ο κ. Κοτζιάς και μίλησε για τα τέσσερα στοιχεία που τη συνθέτουν.
Πρώτον, η κρίση ταυτότητας: "Τι ακριβώς είναι η ΕΕ, αλλά και τι θα θέλαν οι παίκτες στο εσωτερικό της να την κάνουν. Τι χρειάζεται να γίνει και τι μπορεί να φτάσει. Θα επιστρέψει στα εθνικά κράτη; Θα τα υπερβεί; Η δική μας γνώμη είναι ότι η ΕΕ πρέπει να κινηθεί σε μια κατεύθυνση ομοσπονδιακή, με σεβασμό του γεγονότος ότι τα εθνικά κράτη υπάρχουν και θα υπάρξουν για μεγάλο χρονικό διάστημα".

Δεύτερον, ο εγκλωβισμός σε μια πολιτικά πολύπλευρη κρίση: "Η κορυφή του παγόβουνου είναι τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος του Brexit. Αφενός υπάρχουν αρκετοί στην ΕΕ, που θα ήθελαν να μη γίνουν σεβαστά τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος. Αφετέρου υπάρχουν άλλοι που επιθυμούν να σπρώξουν όσο το δυνατό πιο γρήγορα το ΗΒ εκτός ΕΕ. Αυτή η αντίφαση ανάμεσα στην αγνόηση του αποτελέσματος και στην επιτάχυνση εφαρμογής του, οδηγεί το ΗΒ και την ΕΕ σε μια αδράνεια που είναι χειρότερη επιλογή από ότι εκείνη μιας εκ των δύο πλευρών της αντίφασης. Η πλήρης κυριαρχία νεοφιλελεύθερων δογμάτων στην ΕΕ και στις οικονομικές πολιτικές της, έχει ως αποτέλεσμα την υποχώρηση της ΕΕ ως προς την διεθνή ανταγωνιστικότητά της. Κατά συνέπεια οι όποιες αδυναμίες της δεν είναι αδυναμίες εξαιτίας της δημοκρατίας ή του κοινωνικού της μοντέλου, αλλά εξαιτίας αυτών των δογμάτων και των πρακτικών εμμονών που συνδέθηκαν μαζί τους.

Τρίτον, η κρίση οικονομικού μοντέλου και πολιτικών. Η εγκατάλειψη των ιδιαίτερων ευρωπαϊκών παραδόσεων που έδωσαν τις μεγάλες θετικές ωθήσεις στην Ευρώπη του 20ου αιώνα.

Τέταρτον, η προσφυγική κρίση: "Το γεγονός ότι δεν υπήρξε μια ενιαία ευρωπαϊκή απάντηση, και όταν υπήρχε, αυτή ήταν στα λόγια. Το εισαγόμενο πρόβλημα του προσφυγικού και της μαζικοποίησης της οικονομικής μετανάστευσης ανέδειξε σειρά προβλημάτων ως προς τη λειτουργία της Ένωσης, της αντίληψης που έχουν διαφορετικά κράτη για αυτήν, την έλλειψη οράματος και πρακτικών υλοποίησης του κοινού συστήματος αξιών.

Το προσφυγικό πρόβλημα ανέδειξε για άλλη μια φορά τις δύο ανάγκες: α) να προωθηθεί η πολιτική ενοποίηση της Ευρώπης, β) να ανοίξει μια συζήτηση γενικότερα για το μέλλον της Ένωσης.

(ΑΠΕ-ΜΠΕ)