7 Μαρτίου 961: Η απελευθέρωση του Χάνδακα από τον Νικηφόρο Φωκά

Στις 7 Μαρτίου  του 961 μ.χ ο Νικηφόρος Φωκάς ανακαταλαμβάνει τον Χάνδακα καταλύοντας το Αββασιδικό Εμιράτο της Κρήτης.

Στρατηγικά τοποθετημένη στο κέντρο της Μεσογείου, η Κρήτη αποτελούσε σταθερό στόχο επιθέσεων Αράβων του Λεβάντε (Συρία) από τα μέσα του 7ου αιώνα. Ήδη από τις αρχές του 8ου αιώνα, τμήματα του νησιού κατείχονταν από τους Άραβες, ιδίως στα ανατολικά. Στις αρχές του 9ου αιώνα, σημαντικά τμήματα Αράβων της Ανδαλουσίας που είχαν εκδιωχθεί από εκεί, αποβιβάστηκαν στην Κρήτη και ανατρέποντας τις ισορροπίες ξεκίνησαν την κατάκτηση του νησιού που εδραιώθηκε μέχρι το 829.

Οι προσπάθειες του αυτοκράτορα Μιχαήλ του 2ου ήταν συνεχείς αλλά αντιμετωπίζοντας την επανάσταση του Θωμά του Σλάβου στο εσωτερικό και την απόβαση των Αγλαβιδών στη Σικελία, έπεσαν στο κενό. Οι Ανδαλούσιοι Άραβες αναγνώρισαν την επικυριαρχία των Αββασσιδών αλλά κυβέρνησαν την Κρήτη (Ικριτίγια) σαν ανεξάρτητο πειρατικό εμιράτο καταλαμβάνοντας τμήμα των Κυκλάδων και εκτοξεύοντας επιδρομές στη Λέσβο, την Εύβοια, την Πελοπόννησο και την Θράκη.

Νέες εκστρατείες εναντίον τους απέτυχαν, συχνά από έριδες μεταξύ των Βυζαντινών, ενώ από τα μέσα του 9ου αιώνα οργανώθηκαν επιθέσεις μεγάλης κλίμακας που χτύπησαν τη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα και ακόμα και την Προκόννησο κοντά στην Κωνσταντινούπολη.

Οι Βυζαντινοί οργάνωσαν ένα νέο Θέμα (πολιτικοστρατιωτική επαρχία) αυτό του Αιγαίου Πελάγους και οργάνωσαν ειδικό τμήμα πεζοναυτών, τους “Τεσσαρακοντάριους” αλλά έπρεπε να φτάσουμε στη βασιλεία του Ρωμανού του 2ου που έστειλε τον στρατηγό και μετέπειτα αυτοκράτορα Νικηφόρο Φωκά με ισχυρότατες δυνάμεις και μέσα. Ο Νικηφόρος αποβιβάστηκε στο νησί, πολιόρκησε τον Χάνδακα -πρωτεύουσα του εμιράτου- και υπήρξε ιδιαίτερα σκληρός με τους Άραβες, σφαγιάζοντας ή εξανδραποδίζοντας τον πληθυσμό του, γκρεμίζοντας τα τείχη και τα τζαμιά και λεηλατώντας την πόλη.

Όσοι μουσουλμάνοι παρέμειναν στην Κρήτη προσηλυτίστηκαν στον Χριστιανισμό από ιεραποστόλους όπως ο άγιος Νίκων ο ‘Μετανοείτε’ ενώ ορισμένοι εντάχθηκαν στον βυζαντινό στρατό και διακρίθηκαν για το πολεμικό τους σθένος, όπως ο βασιλικός σωματοφύλακας του Βασιλείου του 2ου, Ανεμάς που σκοτώθηκε στον πόλεμο εναντίον των Ρως στη Βουλγαρία.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Όσιος Νίκων ο "Μετανοείτε": O αναμορφωτής του μοναχικού βίου στην Κρήτη

Αποκριά, το έθιμο με τις βαθύτερες ρίζες: Από τον διονυσιασμό στα ξόανα και τα άρματα του καρνάβαλου