Skip to main content
ΚΡΗΤΗ

Καθαρά Δευτέρα στη Κρήτη: Τα έθιμα και οι παραδόσεις

Image
καμήλα κάινα
 clock 19:32 | 13/03/2021
writer icon newsroom ekriti.gr

Το έθιμο του Καδή ή Καντή
Το έθιμο έχει τις ρίζες του στο Αμάρι, στον Αγιο Βασίλειο, στον Μυλοπόταμο, σε περιοχές της Μεσαράς και σε άλλα μέρη. Ο Καδής ήταν ο άρχοντας. Είχε το γενικό πρόσταγμα για ότι συνέβαινε εκείνη την ημέρα στο χωριό. Σχηματίζονταν πομπές με επικεφαλής τον Καδή και πήγαιναν σ’ όλα τα σπίτια. Ο Καδής δεν μπορούσε να είναι τυχαίο πρόσωπο, αλλά αντίθετα απαραίτητη προϋπόθεση να ήταν σεβαστός από όλους. Να πίνει μα να μην μεθά. Να κατέχει όλους τους χωριανούς. Να είναι σοβαρός αλλά να κάνει και καλαμπούρια. 

Στις μέρες μας, την Καθαρά Δευτέρα, ο Καντής βγαίνει στο χωριό μαζί με την παρέα του και προστάζει καλαμπούρια και φάρσες στα σπίτια των κατοίκων.

 

Ο Αϊ Γιώργης
Ένας άντρας παριστάνει τον Αϊ Γιώργη νεκρό. Τον μοιρολογούν και του ζητούν συγχώρεση. Ο Άγιος παραμένει ακίνητος. Ένας «ασεβής» τρώει το σφουγγάτο του Αγίου, ο οποίος και δυσαρεστείται από την ασέβεια. Τότε, όλοι μαζί οι "μουζωμένοι" αναζητούν τον κλέφτη του σφουγγάτου, ακουμπώντας ένας – ένας τον Άγιο λέγοντας: «να κολλήσω επαέ από μια αν έφαγα εγώ το σφουγγάτο». Κάποιος, κάποια στιγμή… κολλάει πάνω στον Άγιο. Ο νεκρός Άγιος σηκώνεται και αγκαλιάζει το κλέφτη του σφουγγάτου, κολλώντας τον πάνω του. Ο δράστης πια έχει αποκαλυφθεί και αρχίζουν οι γύρω του να τον χτυπούν με τον στρούμπο (ένα ύφασμα που στην άκρη του έχει ένα κόμπο). Αν ο δράστης ξεφύγει, ο Άγιος σηκώνεται και τον κυνηγάει.

 

Η καμήλα
«Τέσσερα τεμάχια σανίδων έχουν καρφωθεί έτσι ώστε να είναι ευθυγραμμισμένο παραλληλεπίπεδο, η περιφέρεια δηλαδή της καμήλας. Ο σκελετός καλύπτεται μετά με κουβέρτες χρώματος σταχτί και μέσα στην κατασκευή μπαίνουν δυο ντελικανίδες και της δίνουν «ζωή»…»  
Ένα έθιμο, που έρχεται από τα βάθη των αιώνων, είναι αυτό της καμήλας που αναβιώνει κάθε Καθαρή Δευτέρα, στο χωριό Κάινα του Δήμου Αποκορώνου. Στην αναβίωση του εθίμου συμμετέχουν οι κάτοικοι του χωριού που αρχίζουν από νωρίς το πρωί τις ετοιμασίες για την κατασκευή της καμήλας, αλλά και του μουτζουρώματος. Τα παιδιά μαζεύονται σ' ένα σπίτι και βοηθούν το ένα το άλλο για να φτιάξουν τις πρωτότυπες στολές.

Η Καμήλα είναι ένα Διονυσιακό έθιμο και πρωτοεμφανίστηκε τον 19ο αιώνα. Κατασκευάζεται από μια ξύλινη σκάλα, δύο κοφίνια που αποτελούν τις δύο καμπούρες της καμήλας, μία παλέτσα (είδος νάιλον πανιού που χρησιμοποιείται για τη συλλογή του ελαιοκάρπου) και το σκελετό του κεφαλιού ενός γαϊδάρου.

 

Χαρακτηριστικά παιχνίδια της Καθαράς Δευτέρας στη Κρήτη είναι:

  • Τσαγκάρης, αναβάλλει συνεχώς το μπάλωμα ενός στιβανιού και διαπληκτίζεται με τον πελάτη του
  • Η αρκούδα και ο Αρκουδιάρης
  • Το δικαστήριο (παρωδία δικαστηρίου)
  • Η γριά καμπούρα με τη μαγκούρα
  • Ο γιατρός με τον κουφό
  • Το λαδικό του διακονιάρη (αντί για λάδι έχει νερό και καταβρέχει τον κόσμο) Ο αγιασμός
  • Το προξενιό της νύφης
  • Η λουχούνα
  • Τα λάχανα

 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Αποκριάτικα έθιμα στην Κρήτη

google news icon

Ακολουθήστε το ekriti.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις για την Κρήτη και όχι μόνο.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ράδιο Κρήτη © | 2013 -2024 ekriti.gr Όροι Χρήσης | Ταυτότητα Designed by Cloudevo, developed by Pixelthis