Εκλογές 2023: Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε

Αντίστροφα μετρά ο χρόνος από τις εθνικές εκλογές 2023 για την ανάδειξη της νέας κυβέρνησης και των βουλευτών του κοινοβουλίου.

To ekriti.gr σας δίνει όλες τις πληροφορίες για την εκλογική διαδικασία, όλα όσα θα πρέπει να γνωρίζετε για τα κόμματα που συμμετέχουν, την διαδικασία της ψηφοφορίας αλλά και τα όσα θα ακολουθήσουν μετά το κλείσιμο της κάλπης.

Τα 36 κόμματα που συμμετέχουν στις εκλογές

Κόμματα

1) ΣΥΡΙΖΑ

2) ΚΚΕ (μ-λ)

3) ΟΚΔΕ

4) ΑΝΤΑΡΣΥΑ

5) ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ – ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΒΕΛΟΠΟΥΛΟΣ

6) ΚΟΜΜΟΥΝΙΣΤΙΚΟ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΑΣ

7) ΚΙΝΗΜΑ 21

8) ΚΙΝΗΜΑ ΦΤΩΧΩΝ

9) ΝΙΚΗ

10) ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΟΡΑΜΑ

11) ΜΕΡΑ 25 – ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΓΙΑ ΤΗ ΡΗΞΗ

12) ΒΟΡΕΙΑ ΛΕΓΚΑ-ΚΡΑΜΑ

13) ΟΑΚΚΕ

14) Μ-Λ ΚΚΕ

15) ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΥΝΕΛΕΥΣΙΣ

16) ΕΝΩΣΗ ΚΕΝΤΡΩΩΝ

17) ΤΟΛΜΑ

18) ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ

19) ΝΕΑ ΔΟΜΗ

20) ΕΛΕΥΘΕΡΟΙ ΞΑΝΑ

21) ΚΟΤΕΣ

22) ΔΗΜΟΣΘΕΝΗΣ ΒΕΡΓΗΣ – ΕΛΛΗΝΕΣ ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ

23) SOCIAL

24) ΠΝΟΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

25) ΠΡΑΣΙΝΟ ΚΙΝΗΜΑ

26) ΕΑΝ

27) ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

Συνασπισμοί κομμάτων

1) ΕΝΩΝΩ ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ

2) ΕΘΝΙΚΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ

3) ΚΟΙΝΩΝΙΑ ΑΞΙΩΝ- ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ

4) ΣΥΜΜΑΧΙΑ ΑΝΑΤΡΟΠΗΣ

5) ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ

6) ΠΑΣΟΚ – ΚΙΝΑΛ

7) ΟΙΚΟΛΟΓΟΙ ΠΡΑΣΙΝΟΙ – ΠΡΑΣΙΝΗ ΕΝΟΤΗΤΑ

8) ΕΝΟΤΗΤΑ-ΑΛΗΘΕΙΑ ΕΝ.Α

Μεμονωμένοι υποψήφιοι

1) ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΠΡΟΪΤΣΗΣ

 

Από την απλή αναλογική, στην ενισχυμένη της δεύτερης κάλπης – Όλες οι διαδικασίες

Βάση του άρθρου 54 παρ.1 του Συντάγματος οι ερχόμενες εθνικές εκλογές, θα διεξαχθούν με τον νόμο της συγκυβέρνησης των ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, δηλαδή με απλή αναλογική, ενώ οι επόμενες θα λάβουν χώρα με τον νέο νόμο τον οποίο και ψήφισε η σημερινή κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, που παραπέμπει στο σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής και ευνοεί το πρώτο κόμμα.

Οι επαναληπτικές βουλευτικές εκλογές διεξάγονται μέσα σε τριάντα (30) ημέρες από την αποτυχία σχηματισμού κυβέρνησης μέσω διερευνητικών εντολών μετά την προκήρυξή τους με διάταγμα της Προέδρου της Δημοκρατίας, που προσυπογράφεται από το μεταβατικό Υπουργικό Συμβούλιο (άρθρο 37 εδάφιο 3 του Συντάγματος). Στο μεσοδιάστημα, η ΠτΔ, ορίζει υπηρεσιακή κυβέρνηση, με υπηρεσιακό Πρωθυπουργό έναν από τους Προέδρους των τριών Ανωτάτων Δικαστηρίων της χώρας, του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου ή του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Με το σύστημα της απλής αναλογικής, που θα εφαρμοστεί στις ερχόμενες πρώτες εκλογές, προκειμένου να υπάρξει πλειοψηφία 151 εδρών απαιτείται εκλογικό ποσοστό κοντά στο 50% για τον σχηματισμό κυβέρνησης, ανάλογα με τη μη αντιπροσωπευόμενη ψήφο (ανάλογα το ποσοστό των κομμάτων που έμειναν εκτός Βουλής). Κύριο χαρακτηριστικό του νόμου 2016 της απλής αναλογικής, είναι ότι σχεδόν απαγορεύει τις μονοκομματικές πλειοψηφίες, χωρίς όμως να σημαίνει ότι το πρώτο κόμμα μπορεί εύκολα να αγνοηθεί στον σχηματισμό κυβέρνησης, ιδίως όταν προηγείται με αξιόλογη απόσταση.

Ο εκλογικός νόμος 4406/2016 της τότε Κυβέρνησης ψηφίστηκε από την προ τριετίας βουλή, προβλέποντας κατάργηση του «μπόνους» των 50 εδρών για το πρώτο κόμμα και υπολογισμό των κοινοβουλευτικών εδρών που αντιστοιχούν σε καθένα από τα κόμματα, τα οποία συγκεντρώνουν τουλάχιστον 3% επί των έγκυρων ψήφων στην εκάστοτε εκλογική αναμέτρηση, ως εξής: το σύνολο των ψήφων που κάθε κοινοβουλευτικό κόμμα συγκεντρώνει στην Επικράτεια πολλαπλασιάζεται με τον αριθμό 300 και το γινόμενο αυτό διαιρείται με το άθροισμα των ψήφων υπέρ όλων των εκάστοτε κοινοβουλευτικών κομμάτων (Ν. 4406/2016 συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ- ΑΝΕΛ). Κατ’ άλλους η απλή αναλογική, οδηγεί σε παρατεταμένη ακυβερνησία και κατ’ άλλους η απλή αναλογική είναι το πιο δημοκρατικό εκλογικό σύστημα.

Μετά την ολοκλήρωση καταμέτρησης των ψήφων της πρώτης εκλογικής αναμέτρησης, ακολουθεί η διαδικασία των διερευνητικών εντολών. Σύμφωνα με το άρθρο 37 του Συντάγματος που ορίζει τη διαδικασία, «αν κανένα κόμμα δεν διαθέτει την απόλυτη πλειοψηφία, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει στον αρχηγό του κόμματος που διαθέτει τη σχετική πλειοψηφία διερευνητική εντολή για να διακριβωθεί η δυνατότητα σχηματισμού Kυβέρνησης που να απολαμβάνει την εμπιστοσύνη της Bουλής.

– Aν δεν διαπιστωθεί αυτή η δυνατότητα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας παρέχει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του δεύτερου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος και εάν δεν τελεσφορήσει και αυτή, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δίνει διερευνητική εντολή στον αρχηγό του τρίτου σε κοινοβουλευτική δύναμη κόμματος. Kάθε διερευνητική εντολή ισχύει για τρεις ημέρες. Aν οι διερευνητικές εντολές δεν τελεσφορήσουν, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας καλεί τους αρχηγούς των κομμάτων και, αν επιβεβαιωθεί η αδυναμία σχηματισμού Kυβέρνησης που να έχει την εμπιστοσύνη της Bουλής, επιδιώκει το σχηματισμό Kυβέρνησης από όλα τα κόμματα της Bουλής για τη διενέργεια εκλογών και σε περίπτωση αποτυχίας αναθέτει στον Πρόεδρο του Συμβουλίου της Eπικρατείας ή του Aρείου Πάγου ή του Eλεγκτικού Συνεδρίου το σχηματισμό Kυβέρνησης, όσο το δυνατόν ευρύτερης αποδοχής, για να διενεργήσει εκλογές, και διαλύει τη Bουλή».

Στις επόμενες εθνικές εκλογές (και όχι στις ερχόμενες, επειδή δεν συγκέντρωσε 200 και πλέον θετικές ψήφους Βουλευτών), θα ισχύσει το εκλογικό σύστημα της ενισχυμένης αναλογικής, που ψήφισε η σημερινή Βουλή.

Με την ενισχυμένη αναλογική, εάν το πρώτο κόμμα, έχει λάβει ποσοστό μεγαλύτερο ή ίσο του 25% των έγκυρων ψηφοδελτίων, τότε λαμβάνει μπόνους 20 έδρες, ενώ οι υπόλοιπες 280 έδρες κατανέμονται αναλογικά μεταξύ των δικαιούμενων εδρών κομμάτων. Από το 25% και μετά, για κάθε 0,5% το πρώτο κόμμα θα παίρνει επιπλέον μπόνους μία έδρα, ενώ το μάξιμουμ των 50 εδρών θα το λαμβάνει εάν το ποσοστό του είναι στο 40%. Αυτά ισχύουν και σε περίπτωση συνασπισμού κομμάτων, εφόσον ο μέσος όρος της δύναμης των κομμάτων που τον απαρτίζουν είναι μεγαλύτερος από την δύναμη του αυτοτελούς κόμματος, που συγκέντρωσε τον μεγαλύτερο αριθμό εγκύρων ψηφοδελτίων.

Έτσι, ένα κόμμα που θα κινείται κοντά στο 37% θα μπορεί να έχει αυτοδυναμία, σε συνάρτηση και με άλλους παράγοντες, όπως ο αριθμός των κομμάτων που θα εισέλθουν στη Βουλή. Εφόσον αποσπάσει το 40% της λαϊκής ψήφου, θα λαμβάνει τις επιπρόσθετες 50 έδρες, αριθμό που μέχρι τώρα λάμβανε το πρώτο κόμμα ανεξαρτήτως του ποσοστού του.

 

Δικαίωμα ψήφου στους Έλληνες τους εξωτερικού για πρώτη φορά

Διεξαγωγή της ψηφοφορίας Ελλήνων του εξωτερικού, με αυτοπρόσωπη παρουσία του εκλογέα σε εκλογικά τμήματα που θα συσταθούν σε ελληνικές πρεσβείες, ελληνικά προξενεία, χώρους οργανώσεων απόδημων (χώρους ελληνικών συλλόγων ή εκκλησιών) ή άλλους κατάλληλους χώρους. Ο ελάχιστος αριθμός για να συγκροτηθεί εκλογικό τμήμα είναι οι σαράντα εκλογείς.

Η ψήφος των εκλογέων που ασκούν το εκλογικό τους δικαίωμα στα ανωτέρω εκλογικά τμήματα θα μετράει ισότιμα στο συνολικό εκλογικό αποτέλεσμα και, επομένως, για τη συνολική κατανομή των εδρών, ανά την επικράτεια.

Αυξάνονται σε 15 από 12 οι βουλευτές Επικρατείας. Οι εκλογείς στα τμήματα του εξωτερικού θα επιλέγουν (δίχως να θέτουν σταυρό προτίμησης) το ψηφοδέλτιο Επικρατείας του κόμματος που επιθυμούν. Εναπόκειται στα κόμματα αν θα επιλέξουν έναν ή περισσότερους υποψηφίους στο ψηφοδέλτιο Επικρατείας που θα προέρχονται από τον ελληνισμό της διασποράς.

Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους του εξωτερικού, έχουν οι εκλογείς οι οποίοι πληρούν σωρευτικά τα παρακάτω κριτήρια:

· Τα τελευταία τριάντα πέντε (35) χρόνια, έχουν ζήσει τουλάχιστον δύο (2) έτη μόνιμα στην Ελλάδα.

· Έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση (Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9) είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος.

 

Πότε ανοίγουν οι κάλπες

Οι κάλπες αναμένεται να ανοίξουν ίδια ώρα με κάθε άλλη εκλογική διαδικασία, δηλαδή στις 7 το πρωί.  Η ψηφοφορία διαρκεί από τις 7:00 το πρωί έως τις 7.00 το απόγευμα.  Οι κάλπες θα είναι ανοικτές για ένα ολόκληρο12ώρο

Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος σύμφωνα με την εκλογική νομοθεσία είναι υποχρεωτική. Από την υποχρεωτική άσκηση του εκλογικού δικαιώματος απαλλάσσονται νόμιμα όσοι την ημέρα της ψηφοφορίας θα βρίσκονται στο εξωτερικό και όσοι έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους.

Οι εκλογείς μπορούν να μάθουν σε ποια εκλογικά κέντρα ψηφίζουν μέσω της ιστοσελίδας του υπουργείου Εσωτερικών www.ypes.gr από την πλατφόρμα «Μάθε πού Ψηφίζεις».

Επίσης μπορούν να μάθουν καλώντας στο Τηλεφωνικό Κέντρο της Διεύθυνσης Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης του Υπουργείου Εσωτερικών και στον αριθμό 213 136 1500, από Δευτέρα έως Κυριακή, 09:00 έως 17:00.

Για πρώτη φορά θα ψηφίσουν 438.595 νέοι ηλικίας από 17 έως 21 ετών.

112.097 νέοι εκλογείς 17 ετών /έτος γέννησης 2006

109.719 νέοι εκλογείς 18 ετών/έτος γέννησης 2005

108.762 νέοι εκλογείς 19 ετών/έτος γέννησης 2004

108.017 νέοι εκλογείς 20 ετών/έτος γέννησης 2003

Όσοι ετεροδημότες έκαναν αίτηση μέχρι τις 28 Φεβρουαρίου για να γραφτούν στους ειδικούς εκλογικούς καταλόγους θα ψηφίσουν στον τόπο κατοικίας τους. Σύμφωνα με το υπουργείο Εσωτερικών ο αριθμός τους ανέρχεται σε 115.392

Για πρώτη φορά υπάρχει πρόβλεψη για άτομα με κινητικά προβλήματα ειδικός χώρος με ευθύνη των δήμων χωρίς σκαλιά κτλ.

Σταυροί προτίμησης ανά εκλογική περιφέρεια

Στην Κρήτη οι σταυροί που μπορούν να βάλουν οι ψηφοφόροι έχουν ως εξής:

Στην Π.Ε Ηρακλείου έως 3 σταυρούς

Στην Π.Ε Χανίων έως 2 σταυρούς

Στην Π.Ε Ρεθύμνης 1

Στην Π.Ε Λασιθίου 1

 

Το ωράριο λειτουργίας των αστυνομικών τμημάτων για ταυτότητες και διαβατήρια

Πέρα του καθορισμένου ωραρίου τους θα λειτουργήσουν το ερχόμενο Σαββατοκύριακο (20-21/5) τα Γραφεία Ταυτοτήτων και τα Γραφεία Διαβατηρίων των αστυνομικών υπηρεσιών σε όλη τη χώρα, ενόψει των εκλογών, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών.

Συγκεκριμένα όπως ανακοίνωσε το Αρχηγείο της Ελληνικής Αστυνομίας η λειτουργία των γραφείων θα γίνει ως εξής:

Γραφεία Ταυτοτήτων

Σάββατο, 20 Μαΐου 2023, κατά τις ώρες 08.00 έως 20.00.

Κυριακή, 21 Μαΐου 2023, κατά τις ώρες 07.00 έως 19.00.

Γραφεία Διαβατηρίων (για την παράδοση διαβατηρίων που δεν έχουν παραληφθεί από τους δικαιούχους)

Σάββατο, 20 Μαΐου 2023, κατά τις ώρες 08.00 έως 15.00.

Κυριακή, 21 Μαΐου 2023, κατά τις ώρες 07.00 έως 19.00.

Επισημαίνεται ότι σε περιπτώσεις αρχικής έκδοσης – αντικατάστασης δελτίου ταυτότητας, αυτό θα εκδίδεται άμεσα, ακόμα και την ημέρα της ψηφοφορίας, εφόσον προσκομισθούν αυτοπροσώπως από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο όλα τα προβλεπόμενα δικαιολογητικά.

Περισσότερες πληροφορίες για τα δικαιολογητικά και διευκρινιστικές λεπτομέρειες σχετικά με την έκδοση δελτίων ταυτότητας, από τα Γραφεία Ταυτοτήτων, μπορούν οι πολίτες να αναζητήσουν στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας www.hellenicpolice.gr / Οδηγός του Πολίτη – Δικαιολογητικά.

Στην ιστοσελίδα της Ελληνικής Αστυνομίας επίσης, είναι δυνατή η αναζήτηση των στοιχείων επικοινωνίας των κατά τόπους Γραφείων Ταυτοτήτων των Υπηρεσιών Ασφαλείας της Ελληνικής Αστυνομίας.

Τα ελεύθερα διόδια για τις εκλογές 2023

Χωρίς διόδια θα επιτρέπεται η διέλευση των οχημάτων για τις εκλογές 2023. Οι μπάρες θα είναι σηκωμένες και δεν θα χρειάζεται να πληρώσετε, με σκοπό να διευκολυνθούν οι μετακινήσεις για να μεταβούν στα εκλογικά τμήματα οι ψηφοφόροι σε όλη τη χώρα για την εκλογική διαδικασία της 21ης Μαΐου 2023.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Εκλογές 2023: Μάθε που ψηφίζεις

Εκλογές 2023: Πού θα ψηφίσουν οι πολιτικοί αρχηγοί

Άλλαξαν οι εκλογές: Κάποτε τύπωναν φυλλάδια οι υποψήφιοι... τώρα φιγουράρουν παντού στα social media