Εξάρτηση από το αλκοόλ: Η νέα μάστιγα για την νεολαία της Κρήτης

Η κατανάλωση αλκοόλ, είναι ένα επικίνδυνο «σπορ» στο οποίο επιδίδονται οι νέοι στην Κρήτη και στην Ελλάδα γενικότερα, ήδη από πολύ νεαρή ηλικία. Πρόσφατες έρευνες έχουν δείξει ότι ο μέσος Έλληνας, καταναλώνει 10,8 lt/κεφάλι το χρόνο που τον κατατάσσει οριακά στην Τρίτη ζώνη της Ευρώπης, τη ζώνη δηλαδή των Μεσογειακών χωρών που είχαν παράδοση στη συγκρατημένη χρήση αλκοόλ. Στην πρώτη ζώνη, ανήκουν κράτη όπως η Μολδαβία, η Τσεχία, η Ουγγαρία και κάποιες δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης.

Σε συνέντευξη που παραχώρησε στο eΚρήτη o κ. Μάνος Δολαψάκης, ψυχίατρος και πρόεδρος του Συλλόγου Πρόληψης και Βοήθειας για το αλκοόλ «Προμηθέας» που εδρεύει στο Ηράκλειο, ανέφερε ότι παρ’ όλα αυτά, η Κρήτη και ειδικότερα το Ρέθυμνο, κρατάει γερά την ανησυχητική πρωτιά στην κατανάλωση αλκοόλ στην Ελλάδα. Ακόμη πιο λυπηρό δε, είναι ότι η πρωτιά στον εφηβικό πληθυσμό σε σχέση με την υπόλοιπη χώρα, είναι σαρωτική.

Ο κ. Δολαψάκης, σημειώνει ότι οι Κρητικοί, δεν διαφέρουν σε κάτι, από τον υπόλοιπο πληθυσμό της Ελλάδας ή του κόσμου που στρέφεται στην εξάρτηση από το αλκοόλ. Πάντοτε όμως, υπάρχει μία αλληλεπίδραση μεταξύ γενετικών και περιβαλλοντικών επιρροών. Τα τελευταία χρόνια δηλαδή, ξέρουμε ότι υπάρχει σαφώς ένα γονιδιακό αποτύπωμα στο μεγαλύτερο ποσοστό των ανθρώπων που έχουν προβλήματα με το αλκοόλ αλλά είναι εξίσου καθοριστικοί οι κοινωνικοί, θρησκευτικοί και ψυχολογικοί παράγοντες. Η ιδιαιτερότητα της Κρήτης (αν υπάρχει) έγκειται στο γεγονός ότι συχνά η χρήση αλκοόλ συνδέεται με μια "γραφική" εικόνα .. κακώς εννοούμενου ανδρισμού, όπου το αλκοόλ έχει ένα ρόλο «μυητικό» στον κόσμο της «λεβεντιάς», όπως προσθέτει ο πρόεδρος του συλλόγου «Προμηθέα».

Σε ερώτηση μας, για το πώς ορίζεται σήμερα η έννοια του αλκοολισμού, απαντά ότι τα τελευταία χρόνια, τείνουμε να αποφεύγουμε επιθετικούς χαρακτηρισμούς και όρους που προκαλούν παρεξηγήσεις, αυταπάτες και άλλοθι. Συνεχίζοντας, υπογραμμίζει ότι η κατάχρηση και η εξάρτηση από το ποτό είναι καθαρά παθολογικές εικόνες που τις περισσότερες φορές δεν έχουν να κάνουν με τη συχνότητα και την βαρύτητα της χρήσης, αλλά με τα αρνητικά και ψυχοπαθολογικά αποτελέσματα που αντιμετωπίζει ο πότης στην οικογένεια του, στην εργασία του, στις κοινωνικές του σχέσεις και στην σωματική του υγεία.

Όσον αφορά στη θεραπεία της εξάρτησης από το αλκοόλ, σωστότερο είναι να θέσουμε το θέμα σε μία εντελώς διαφορετική βάση για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση του. Ο κ. Δολαψάκης, λέει, ότι όπως σε όλες τις εξαρτήσεις είναι ορθότερο να μην μιλάμε για θεραπεία αλλά για απεξάρτηση που περιλαμβάνει μια ολοκληρωμένη σειρά από παρεμβάσεις ιατρικές, ψυχολογικές, οικογενειακές που έχουν σκοπό να δώσουν ένα καινούργιο νόημα στη ζωή του εξαρτημένου και να τον βοηθήσουν να απομακρυνθεί από το ποτό σωματικά αλλά και πάνω από όλα εγκεφαλικά. 

Πως μπορούμε να αναγνωρίσουμε κάποιον που έχει πρόβλημα με το αλκοόλ και πως μπορούμε να βοηθήσουμε;

Ο πρόεδρος του Συλλόγου «Προμηθέα», απαντάει ότι δεν είναι εύκολο να αναγνωρίσουμε κάποιον που έχει πρόβλημα με το αλκοόλ στη ζωή του. Δεν είναι απαραίτητο κάποιος να είναι μέθυσος ή να ξεκινά να πίνει από νωρίς το πρωί για να πούμε ότι είναι προβληματικός πότης.

Συχνά βλέπουμε εικόνες που θυμίζουν έντονα καταθλιπτικές συμπεριφορές ή ανθρώπους παραιτημένους από τη ζωή, ενώ άλλοτε μπορεί να είναι πολύ κοινωνικοί και δραστήριοι αλλά η ζωή τους να περιστρέφεται μόνιμα γύρω από ένα μπουκάλι ή από τη σκέψη της παρέας που θα μοιραστούν στιγμές κατανάλωσης αλκοόλ.

Φυσικά είναι πιο εύκολο να το υποψιαστούμε όταν έχουμε να κάνουμε με άτομα που συχνά έχουν τροχαία ατυχήματα ή διαταραχές συμπεριφοράς και εκρήξεις βίας.

Σε κάθε περίπτωση είναι απαραίτητο να βάζουμε όλη την ανθρώπινη κατανόηση που διαθέτουμε γιατί συχνά θα συναντήσουμε σθεναρές αντιστάσεις αποδοχής του προβλήματος από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο, πολλά ψέματα και προσπάθειες να περάσουν την εικόνα ότι όλα είναι και θα είναι υπό έλεγχο.

Συνιστάται πάντα να απευθυνθούμε σε ένα επαγγελματία ψυχικής υγείας ή σε ομάδες αυτοβοήθειας που θα υποστηρίξουν και θα κατευθύνουν τον ενδιαφερόμενο και την οικογένεια του.