Οι Τσάμηδες και η κρίση στην Αλβανία - του Πέτρου Μηλιαράκη

Με αφορμή την πρόσφατη κρίση στην Αλβανία , δεν  πρέπει να παραλειφθεί ότι ο Πρωθυπουργός Έντι Ράμα, πέραν των εσωτερικών διαδικαδιών που υποτροπιάζουν  εξακολουθεί να παρεμβαίνει (απαραδέκτως) υπέρ των Τσάμηδων. Έτσι πέραν της διαρκούς και ειδικώς πρόσφατης κρίσης στην Αλβανία, δεν παραλείπεται και η αναφορά  για το «μνημείο» των Τσάμηδων,  που ο Έντι Ράμα επιδιώκει να ανεγερθεί στην Ήπειρο και στα αιματοβαμμένα χώματα των Ελλήνων πατριωτών. Έπίσης προβάλλεται και το ζήτημα επιστροφής περιουσιών των Ελλήνων πολιτών στους Τσάμηδες.
Με βάση αυτές τις προκλήσεις , χρήσιμα είναι να  τεθούν υπ´όψιν του αναγνώστη τα εξής: 

• Η έμμεση διεκδίκηση ελληνικών εδαφών
Ειδικότερα για την επιστροφή των ακίνητων περιουσιών των Ελλήνων πολιτών που επιδιώκουν για «λογαριασμό» τους οι Τσάμηδες, αφορά «ζήτημα» έμμεσου τρόπου διεκδίκησης ελληνικών εδαφών, μέσω ιδιωτικής περιουσίας. Υπ’ όψιν δε ότι τα ακίνητα αυτά των Ελλήνων πολιτών κατέχονται νομίμως, ενώ νομίμως έχουν δημευθεί λόγω της παρεπόμενης ποινής κατά των δωσιλόγων και εγκληματιών πολέμου, που η μεταπολεμική έννομη τάξη θέσπισε. Αυτή η συγκεκριμένη κατηγορία εγκληματιών, στην οποία συμπεριλαμβάνονται οι Τσάμηδες συνέβαλε αποφασιστικώς ώστε να εξολοθρευτεί κυριολεκτικώς άμαχος πληθυσμός και όχι μόνο εμπόλεμοι. Αναφορικώς όμως με τη δήμευση των περιουσιών των δοσίλογων, υπ’ όψιν τα εξής:

• Η ποινική νομοθεσία για συνεργάτες των κατακτητών
Είναι ιστορική αλήθεια ότι οι Τσάμηδες συνεργάστηκαν τόσο με τις φασιστικές δυνάμεις των Ιταλών όσο και με τις φασιστικές δυνάμεις των Γερμανών. Ιδιαιτέρως δε επισημειώνεται ότι όταν στα μέσα Ιουλίου του 1943 εισέβαλε στην Ήπειρο μέσω της Αλβανίας η 1η Γερμανική Μεραρχία Ορεινών Καταδρομών, με βασική αποστολή την αποτροπή ενδεχόμενης Συμμαχικής απόβασης στις Ηπειρωτικές ακτές, οι Τσάμηδες ήταν οι άμεσοι συνεργάτες τους ειδικώς κατά των Ελλήνων και γενικώς κατά των Συμμάχων.

Έτσι η λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, υποχρέωσε τους Τσάμηδες, προκειμένου να μην αντιμετωπίσουν τις προβλεπόμενες ποινές από το Δίκαιο του Πολέμου, και τις ποινές των ad hoc ποινικών νόμων της μεταπολεμικής περιόδου, διέφυγαν στην Αλβανία. Άλλωστε, το τίμημα της δωσιλογικής πρακτικής και δραστηριότητάς τους, τόσο με τους Γερμανούς φασίστες, όσο και με τους Ιταλούς φασίστες, ήταν βαρύ.

Μετά την απελευθέρωση της Ελλάδας, θεσπίστηκε ειδική ποινική νομοθεσία για την τιμωρία όσων συνεργάσθηκαν με τους Γερμανούς, Ιταλούς και Βούλγαρους. Με την Συντακτική Πράξη (Σ.Π.) αρ. 6 της 2ας Ιανουαρίου 1945 και τον Αναγκαστικό Νόμο (Α.Ν.) 533/1945, ρυθμίστηκαν οι απαραίτητες λεπτομέρειες για την συγκρότηση των Ειδικών Δικαστηρίων, για τη δικονομία τους, για τα αδικήματα που προβλέπονταν και τιμωρούνταν και για τις ποινές που θα επιβάλλονταν.

Το άρθρο 2 της Σ.Π. και ο Α.Ν. 533/1945 προέβλεπαν ότι, αναλόγως της βαρύτητας της πράξης του καταδικασθέντος, το Ειδικό Δικαστήριο μπορούσε να επιβάλει μερική ή ολική δήμευση της περιουσίας του. Το άρθρο 27 παρ. 2 της Σ.Π. και ο Α.Ν. 533/1945 προέβλεπαν ότι η περιουσία της συζύγου ή τέκνων του καταδικασθέντος, που αποκτήθηκε μετά την διάπραξη των εγκλημάτων, υπόκειται σε δήμευση. Με βάση δε την ad hoc αυτή ποινική νομοθεσία, την 23η Μαΐου 1945 καταδικάσθηκαν ερήμην σε θάνατο 1.930 Τσάμηδες από το Ειδικό Δικαστήριο Δοσίλογων των Ιωαννίνων (Απόφαση 344/1945), ενώ από το ίδιο Δικαστήριο καταδικάστηκαν ερήμην σε θάνατο την 27ηΜαΐου 1046 και άλλοι 179 Τσάμηδες (απόφαση 344/1946). Σε όλους δε τους καταδικασθέντες επιβλήθηκε ολική δήμευση της περιουσίας τους.

Άλλωστε πολλά κράτη με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου διεξήγαγαν δίκες τιμωρητικές κατά των εγκληματιών και των εγκληματικών πράξεων που έλαβαν χώρα κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η πιο γνωστή δε περίπτωση είναι εκείνη της Πολωνίας. Αφορά τη δίκη της Κρακοβίας, όπου καταδικάσθηκαν σε θάνατο ναζιστές και φασίστες του στρατοπέδου του Άουσβιτς. Επίσης, μια από τις πιο γνωστές δίκες των Γερμανών εγκληματιών πολέμου πραγματοποιήθηκε και στην Ιερουσαλήμ. Η δίκη αυτή έλαβε χώρα το 1961 και αφορούσε στον Άντολφ Άιχμαν που ήταν ο αρχιτέκτονας του εκτοπισμού της Εβραίων στην Ευρώπη. Η δίκη αυτή είχε τόσο ενδιαφέρον, ώστε αποτέλεσε την αφετηρία της ανάδειξης των εγκλημάτων του Ολοκαυτώματος.

• Η προσφυγή στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο
Οι Τσάμηδες προκαλούν τη διεθνή έννομη τάξη καθόσον οργανώσεις τους προσέφυγαν, την Παρασκευή 12 Φεβρουαρίου 2016, στο Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο (ΔΠΔ) της Χάγης (International Criminal Court-ΙCC) με αίτημα:
α) να διερευνηθεί η διάπραξη εγκλημάτων κατά της Ανθρωπότητας, που έλαβαν χώρα από τις ελληνικές κυβερνήσεις την περίοδο 1913-1945,
β) να αναγνωρισθεί ότι συντελέσθηκε Γενοκτονία κατά των Τσάμηδων, βάσει των διατάξεων της Σύμβασης της Γενοκτονίας του 1948,
γ) να τους επιστραφεί όλη η ακίνητη περιουσία τους και
δ) να αναγνωρισθεί το δικαίωμα του επαναπατρισμού για όποιους εκδιώχθηκαν ή εκτοπίστηκαν.
Υπ’ όψιν ότι το ΔΠΔ, είναι μόνιμο δικαιοδοτικό Όργανο αρμόδιο για την ποινική δίωξη προσώπων για το έγκλημα της γενοκτονίας, για τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, για τα εγκλήματα του πολέμου και για το έγκλημα της επίθεσης. Η έδρα του δε είναι στη Χάγη της Ολλανδίας και αποτελεί ad hoc Δικαστήριο, ακριβώς για να υπερασπίζεται το σύγχρονο νομικό και πολιτικό πολιτισμό.
Και μόνο η προσφυγή των Τσάμηδων στο Διεθνές αυτό δικαιοδοτικό Όργανο αποτελεί πρόκληση, για την έννομη τάξη και τον σύγχρονο πολιτισμό που εγκαθιδρύθηκε με τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ως «διαδικασία» δε πέραν της πρόκλησης ως προσφυγή καθ’ εαυτή είναι ανεπίδεκτη νομικής και δικαστικής εκτίμησης, καθώς άλλωστε είναι και αλυσιτελής. Και τούτο γιατί το διεθνές αυτό Δικαστήριο δεν μπορεί να δικάσει οποιαδήποτε πράξη που έλαβε χώρα πριν την 1η Ιουλίου 2002!…

• Για όσους υπερασπίζονται τους Τσάμηδες
Η οποιαδήποτε υπεράσπιση του λεγόμενου «Τσάμικου ζητήματος» δεν αφορά τίποτα περισσότερο και τίποτα λιγότερα από υποστήριξη φασιστών, ναζιστών και εγκληματιών πολέμου. Υπ’ όψιν δε ότι η μεταπολεμική έννομη τάξη υπό την αιγίδα του Διεθνούς Στρατοδικείου, έχει ιδρύσει νομολογικές παραδοχές, όπου παρόμοια εγκλήματα όπως εκείνα των Τσάμηδων δεν μπορεί να γίνονται ανεκτά από το σύγχρονο νομικό και πολιτικό πολιτισμό.

*Ο Πέτρος Μηλιαράκης δικηγορεί στα Ανώτατα Ακυρωτικά Δικαστήρια της Ελλάδας και στα Ευρωπαϊκά Δικαστήρια του Στρασβούργου και του Λουξεμβούργου (ECHR και GC- EU).