Η συμφωνία για τον East Med και οι εξελίξεις που επηρεάζουν την Ελλάδα

Μπορεί εμείς εδώ να είμαστε στον μικρόκοσμό μας, αλλά σε άλλα σημεία του πλανήτη τρέχουν εξελίξεις που μας αφορούν άμεσα και είναι ιδιαίτερα θετικές.

Η επικύρωση με επίσημο τρόπο της σύμπραξης Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδος - Ιταλίας για την κατασκευή του αγωγού φυσικού αερίου East Med συνέπεσε με την υπογραφή του νόμου EastMed Act από τον πρόεδρο Τραμπ, με τον οποίο πέρα από την οριστική έξωση της Τουρκίας από το πρόγραμμα F-35 JSF, τερμάτισε και το εμπάργκο πώλησης οπλικών συστημάτων στην Κύπρο. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση Σαράτζ στην Τρίπολη πιέζεται σφόδρα από τους αντιπάλους της και η προοπτική παραγωγής ουσιαστικών αποτελεσμάτων από την συμφωνία της με την Τουρκία σταδιακά εξανεμίζεται.

Η Ελλάδα δεν έκανε λάθη στην αντιμετώπιση του ζητήματος της συμφωνίας αυτής και βοηθήθηκε από την χρονική συγκυρία, ιδίως από την στάση της Γαλλίας. Πρέπει όμως ο Σαράτζ να ανατραπεί σύντομα και να αποκτήσουμε άμεσα πρόσβαση στη διάδοχη κατάσταση, ώστε η Λιβύη να μπει σε ένα πλαίσιο συνολικής ρύθμισης των θαλασσίων ζωνών από την Αδριατική ως το Σουέζ και η Τουρκία να μείνει μόνη της σε αυτό το πεδίο.

Είναι βέβαιο πως σε ό,τι αφορά την -ασφαλώς απευκταία, αλλά μηδέποτε αποκλειόμενη- περίπτωση στρατιωτικής σύγκρουσης θα είμαστε μόνοι μας -και γι'αυτό είναι καίριας σημασίας να διατηρούμε αυτοδύναμα πλήρη την αποτρεπτική αμυντική μας υποδομή. Στο πολιτικό πεδίο, όμως, δεν είμαστε μόνοι μας, υπάρχουν πολλοί παράγοντες που μας προσφέρουν σταθερή και περιστασιακή στήριξη και οφείλουμε διαρκώς να τους αναζητούμε και να τους αξιοποιούμε. Η Τουρκία είναι και θα είναι πάντα ένας πολύ δυνατός περιφερειακός και ένας ισχυρός διεθνής παίκτης, αλλά η ηγεσία της στην παρούσα φάση επιδεικνύει μικρομεγαλισμό και προσπαθεί να παίξει ταυτόχρονα σε πολλές σκακιέρες έχοντας αρχίσει να εκνευρίζει άλλους ισχυρότερους παίκτες.

Προσωπικά θεωρώ ότι στην τρέχουσα φάση οι φωνές που συνιστούν την από μέρους μας επιδίωξη της προσφυγής στη Χάγη και την a priori αποδοχή κάποιου σχήματος "συνεκμετάλλευσης" δεν προσφέρουν καλές υπηρεσίες. Τον περιορισμό της Τουρκίας τον επιβάλλει η γεωγραφία και το δίκαιο της θάλασσας, όχι η ελληνική εξωτερική πολιτική. Ο ρόλος του underdog είναι καλός για να τον εμφανίζεις προς τα έξω, αναμένοντας τις κατάλληλες ευκαιρίες για να αποκομίσεις οφέλη, όχι να τον εσωτερικεύεις αποδεχόμενος να μοιραστείς αυτό που σου ανήκει βάσει του δικαίου.

Οψόμεθα.

Γιάννης Χαραλαμπίδης - Ιστορικός, πολιτικός αναλυτής