Γιάννης Κυριόπουλος: Χρειάζεται «ενιαία» δημόσια υγεία για τον «αιώνα των ιών»

Tην ανάγκη μιας νέας ισορροπίας ανάμεσα στη δημόσια υγεία και την ιατρική περίθαλψη αναδεικνύει η πανδημία του κορωνοϊού, τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο ομότιμος καθηγητής Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), Γιάννης Κυριόπουλος.

Εξηγεί ότι αιτία της έλλειψης ετοιμότητας των συστημάτων υγείας είναι το γεγονός ότι δεν δίνουν την απαραίτητη έμφαση στον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου στις νέες συνθήκες της παγκοσμιοποίησης. Θεωρεί βέβαιο ότι η συζήτηση σε διεθνές επίπεδο πρόκειται να ενταθεί και να εστιαστεί κυρίως στα ζητήματα υγειονομικής ασφάλειας και διεθνούς συνεργασίας στον τομέα της δημόσιας υγείας και τονίζει ότι είναι «ευκταίο να ευδοκιμήσουν οι ιδέες που θέλουν τη δημόσια υγεία 'ενιαία' και 'παγκόσμια'».

Κρίνει ικανοποιητική την αντίδραση στην Ελλάδα των δημόσιων υπηρεσιών υγείας στην παρούσα κρίση, παρά τα προβλήματα, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι αποτελούν την «ατμομηχανή» του συστήματος υγείας στη χώρα μας.

Ο απόλυτος αιφνιδιασμός των συστημάτων υγείας

«Η πανδημία Covid-19 με τα ειδικά χαρακτηριστικά υψηλής μεταδοτικότητας του ιού, υπήρξε ο απόλυτος αιφνιδιασμός των συστημάτων υγείας σε ολόκληρο τον κόσμο. Σε καμία χώρα δεν υπήρξε ίχνος αναμονής και στοιχεία προετοιμασίας για την αντιμετώπιση ενός ανάλογου συμβάντος. Παρά το γεγονός ότι την τελευταία δεκαετία υπήρξαν συχνές επιδημικές εξάρσεις (Η1Ν1, SARS, MERS, Ebola κά.) προειδοποιητικές -κατά κάποιον τρόπο- της εισόδου του κόσμου στον 'αιώνα των ιών'».

Τα συστήματα υγείας, συνεχίζει, «στις ανεπτυγμένες χώρες είναι στην ουσία συστήματα ιατρικής περίθαλψης. Δηλαδή βασίζονται στην μονοτεχνική προσέγγιση της ατομιστικής θεραπευτικής ιατρικής και αποσκοπούν στην ίαση και την ανακούφιση των ασθενών. Όμως η υγεία είναι διαφορετικό πράγμα από την ιατρική περίθαλψη και έχει επενδυτικό και πολυπαραγοντικό χαρακτήρα. Ως εκ τούτου, η προσέγγιση του προβλήματος της πανδημίας γενικά παραπέμπει μάλλον στη δημόσια υγεία και η πανδημία Covid-19 αποτελεί ένα τέτοιο χαρακτηριστικό παράδειγμα».

Σύμφωνα με τον κ. Κυριόπουλο, αιτία της έλλειψης ετοιμότητας των συστημάτων υγείας κυρίως των δυτικών χωρών είναι το γεγονός ότι δεν δίδουν την απαραίτητη έμφαση στην επιδημιολογική επιτήρηση, την πρόληψη και τη δημόσια υγεία για τον έλεγχο των παραγόντων κινδύνου στις νέες συνθήκες της παγκοσμιοποίησης. «Μόνον μείζονα και δραματικής έντασης φαινόμενα, όπως η περίπτωση του Covid-19, επαναφέρουν στη συζήτηση την ανάγκη μιας νέας ισορροπίας ανάμεσα στη δημόσια υγεία και την ιατρική περίθαλψη. Πρόκειται για ένα φαινόμενο «αντίστροφης ιεράρχησης» των αναγκών και των προτεραιοτήτων που συνιστά ένα δομικό ζήτημα που σχετίζεται με τις αξιακές κοινωνικές προτιμήσεις».