Στο χείλος μιας καταστροφικής σύγκρουσης η Μέση Ανατολή - Πυρετός διπλωματικών διεργασιών

Εν αναμονή της απάντησης του Ισραήλ στο Ιράν για την επίθεση με βαλλιστικούς πυραύλους, εντείνονται οι διπλωματικές διεργασίες σε μια προσπάθεια να αποφευχθούν τα χειρότερα στη Μ. Ανατολή. Η ανησυχία στην Ε.Ε. και ιδίως σε Ελλάδα και Κύπρο είναι μεγάλη, καθώς πέραν των γεωπολιτικών και οικονομικών επιπτώσεων, διαμορφώνονται συνθήκες νέας ανθρωπιστικής κρίσης στον Λίβανο, ενώ επιδεινώνεται κατακόρυφα η κατάσταση στη Γάζα.

Η ελληνική διπλωματία βρίσκεται σε ανοιχτή γραμμή με τις αραβικές χώρες και παράλληλα παρακολουθεί προσεκτικά τις ισορροπίες στις μεταξύ τους σχέσεις, όπως επίσης έναντι των ΗΠΑ, του Ισραήλ, της Ε.Ε. και του Ιράν. Οι διαβουλεύσεις διεξάγονται σε πολλά και διαφορετικά επίπεδα, καθώς πέραν των επιδιώξεων κάθε πλευράς αναζητούνται παράθυρα εκτόνωσης, χωρίς όμως για την ώρα να υπάρχει αποδοχή για τη δρομολόγηση ειρηνευτικών συνομιλιών.

Αυτό που είναι ξεκάθαρο διπλωματικά είναι ότι η Ε.Ε. και οι ΗΠΑ στηρίζουν το Ισραήλ στον διακηρυγμένο στόχο του να διαλύσει τη Χεζμπολάχ, αποτρέποντας ταυτόχρονα την Τεχεράνη από διάχυση του πολέμου σε όλη τη Μέση Ανατολή. Ομως, δεν είναι σαφές εάν οι αραβικές χώρες ομονοούν για τους δικούς τους χειρισμούς.

Ο αραβικός κόσμος

Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράκ Φ. Χουσεΐν ζήτησε συνεδρίαση του Αραβικού Συνδέσμου σε επίπεδο ΥΠΕΞ, για την καταδίκη του Ισραήλ και στα δύο ανοιχτά μέτωπα, τη Γάζα και τον Λίβανο. Πρότεινε μάλιστα η συνεδρίαση να διεξαχθεί την προσεχή Δευτέρα 7 Οκτωβρίου, έναν χρόνο από την πολύνεκρη επίθεση της Χαμάς στο Ισραήλ.

Το ζήτημα παραμένει εκκρεμές, καθώς οι περισσότερες χώρες του Συνδέσμου διαφωνούν με το περιεχόμενο της ιρακινής πρότασης, αλλά και για την ημερομηνία. Μεταξύ αυτών η Αίγυπτος, η Ιορδανία, η Σαουδική Αραβία και τα Εμιράτα, που αντιπροτείνουν διαχωρισμό της κρίσης στη Γάζα από αυτή στον Λίβανο. Η Βαγδάτη επιμένει, παρότι και ο Αντ. Μπλίνκεν εξέφρασε στον Φ. Χουσεΐν τη διαφωνία των ΗΠΑ κατά τη συνάντηση που είχαν την περασμένη Δευτέρα.

Το Ιράν διατηρεί ισχυρούς βραχίονες και στο Ιράκ και στη Συρία, που είναι αμφίβολο όμως εάν θα κινηθούν με όλες τις δυνάμεις τους κατά του Ισραήλ, όπως είχαν κάνει η Χεζμπολάχ από τον Λίβανο και οι Χούθι από την Υεμένη. Πέραν του μηνύματος Μπλίνκεν οι ΗΠΑ έχουν στείλει και άλλο ένα με την επιπλέον ενίσχυση των βάσεων που διατηρούν στο Ιράκ και τη Συρία.

Ο Αιγύπτιος ΥΠΕΞ Μπ. Αμπντελάτι από την πλευρά του συνεχίζει τον κύκλο επαφών με τις πιο μετριοπαθείς αραβικές χώρες, ενώ ο πρόεδρος Αλ Σίσι έχει συνομιλίες με τον πρόεδρο των ΗΑΕ σεΐχη Μπιν Ζαγέντ στο Κάιρο. Ως έναν βαθμό οι ισορροπίες στον αραβικό κόσμο θα κρίνουν, όπως σημειώνουν διπλωματικές πηγές, τις εξελίξεις στην περιοχή μακροπρόθεσμα.

Ολες οι πλευρές δηλώνουν ότι ο πόλεμος δεν πρέπει να επεκταθεί στο Ιράκ και τη Συρία. Επ’ αυτού φαίνεται να συμφωνεί και η Τουρκία, όπως προκύπτει από την ανακοίνωση του Συμβουλίου Ασφαλείας που συνεδρίασε το βράδυ της Πέμπτης υπό τον πρόεδρο Τ. Ερντογάν. Παράλληλα όμως είναι εμφανής η πρόθεση της Αγκυρας να διατηρήσει τους διαύλους με την Τεχεράνη, ρισκάροντας να επιδεινωθούν περαιτέρω οι σχέσεις της με το Τελ Αβίβ.

Ελλάδα και Κύπρος

Από την πλευρά της η Ευρώπη προσπαθεί να βρει διαμεσολαβητική θέση ανάμεσα σε Ιράν και ΗΠΑ, ελπίζοντας ότι η διοίκηση Μπάιντεν θα καταφέρει από την άλλη να συγκρατήσει την κυβέρνηση Νετανιάχου. Αυτή ήταν η μόνη υπόσχεση που δόθηκε στις διαδοχικές επικοινωνίες που είχαν οι υπουργοί Εξωτερικών της Γερμανίας και της Γαλλίας, Αν. Μπέρμποκ και Ζ.-Ν. Μπαρό με τον Ιρανό ομόλογό τους Α. Αραγτσί, ο οποίος χθες επισκέφθηκε τη Βηρυτό για να δει τον υπηρεσιακό πρωθυπουργό Ν. Μικάτι και τον πρόεδρο της Βουλής Ν. Μπέρι, που πρόσκειται στη Χεζμπολάχ.

Σε αυτό το χαοτικό σκηνικό ο Γ. Γεραπετρίτης επιδιώκει να βρίσκεται σε διαρκή επικοινωνία με τους ομολόγους του των μετριοπαθών αραβικών χωρών. Με τους περισσότερους είχε συναντήσεις στο περιθώριο της Γ.Σ. του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, όπου εξέφρασε τη βούληση της Ελλάδας να διαδραματίσει εποικοδομητικό ρόλο σε συνεργασία με την Ε.Ε.

Την προσεχή Παρασκευή η Κύπρος φιλοξενεί στην Πάφο τη Διάσκεψη MED 9 των ευρωπαϊκών μεσογειακών χωρών. Ο Ν. Χριστοδουλίδης προσκάλεσε και τον βασιλιά της Ιορδανίας Αμπντάλα Β’. Πριν ξεσπάσει ο πόλεμος στον Λίβανο, η Λευκωσία σκεφτόταν να προσκαλέσει και ηγέτες άλλων αραβικών χωρών και του Λιβάνου. Η διεύρυνση του σχήματος MED πάει σε ευθετότερο χρόνο, όπως επίσης τα σχέδια ενεργειακής συνεργασίας και το project IMEC για σύνδεση της Ινδίας με τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο.

Μετά το MED είναι προγραμματισμένο το Συμβούλιο Εξωτερικών της Ε.Ε. στις 14 Οκτωβρίου και στις 17-18 η σύνοδος κορυφής. Μέχρι τότε Αθήνα και Λευκωσία θα έχουν αποκρυσταλλωμένες εκτιμήσεις από τον ΟΗΕ ως προς το μέγεθος της νέας ανθρωπιστικής κρίσης στον Λίβανο.

Στον προηγούμενο πόλεμο του 2006 η Κύπρος είχε υποδεχθεί περίπου 60.000 εκτοπισμένους. Στην τρέχουσα κρίση όμως εκτιμάται ότι τα μεγέθη είναι μεγαλύτερα. Εκτός του 1.000.000 εκτοπισμένων Λιβανέζων υπάρχουν 2.000.000 πρόσφυγες από τη Συρία και οι αναφορές που έχει η Ε.Ε. από όλες τις πλευρές προκαλούν ρίγη ανησυχίας.

Υποδοχή αμάχων

Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα και τις Βρυξέλλες σημειώνουν ότι κανένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης δεν είναι ικανό να αντιμετωπίσει το πρόβλημα εάν δεν επιτευχθεί κατάπαυση. Σε κάθε περίπτωση η Ε.Ε. ετοιμάζεται να επικαιροποιήσει τα υπάρχοντα σχέδια εκκένωσης και υποδοχής άμαχων από τις εμπόλεμες ζώνες.

Εν τούτοις θεωρείται ότι είναι δύσκολο να υπάρξει απόφαση της Ε.Ε. για την κατανομή και φιλοξενία των προσφύγων, καθώς σε 8 από τις 27 ευρωπαϊκές χώρες κατέχουν κυβερνητικές θέσεις πολιτικά κόμματα που αναρριχήθηκαν με αντιπροσφυγική/αντιμεταναστευτική ρητορική.

Πληροφορίες από τη Λευκωσία αναφέρουν ακόμη ότι η κυβέρνηση Χριστοδουλίδη εξετάζει τη δυνατότητα ευρωπαϊκής βοήθειας εάν προκύψει ανάγκη μεταφοράς τραυματιών και ευπαθών ομάδων για νοσηλεία και φιλοξενία στην Κύπρο, με εξειδικευμένο προσωπικό και υγειονομικά μέσα.

Πηγή: efsyn.gr

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Κακοκαιρία “Cassandra”: Νεκρός ο αγνοούμενος φύλακας - Προβλήματα στην Δυτική Ελλάδα

Πέθανε ο σπουδαίος συνθέτης Μίμης Πλέσσας - Στις 12 Οκτωβρίου θα γιόρταζε τα 100ά του γενέθλια

ΣΥΡΙΖΑ: Κατέθεσε την υποψηφιότητα Κασσελάκη η Θεοδώρα Τζάκρη