100.6 FM KnossosFM
11:08 | 14/07/2016
newsroom ekriti.gr
Γράφει ο Γιώργος Λαμπράκης
Η 14η Ιουλίου 1989 είναι αναμφισβήτητα μια σημαντική ημερομηνία στην πλούσια - όσο και άγνωστη στους περισσότερους- αεροπορική ιστορία της Κρήτης. Την ημέρα εκείνη, η 334 Μοίρα Παντός Καιρού και τα 6 πρώτα αεροσκάφη της, τα γαλλικά μαχητικά Mirage F-1CG, προσγειώθηκαν στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου, μετασταθμεύοντας από την 114 Πτέρυγα Μάχης της Τανάγρας.
Μια ιστορική φωτογραφία: Είναι το πρωινό της 14ης Ιουλίου 1989 και στην αεροπορική βάση της Τανάγρας τα πληρώματα, οι ιπτάμενοι και οι τεχνικοί της 334ΜΠΚ, φωτογραφίζονται μπροστά από τα αεροσκάφη της Μοίρας. Μία ώρα αργότερα, τα Mirage πέταγαν με προορισμό την Κρήτη και την 126 Σμηναρχία Μάχης!
Από την ημέρα εκείνη και για τα επόμενα 11 χρόνια η αεροπορική βάση του Ηρακλείου και η 126 Σμηναρχία Μάχης θα ήταν το ορμητήριο των αεροσκαφών αναχαίτισης τα οποία κάλυπταν -κυρίως- τον ιδιαίτερα νευραλγικό χώρο του νοτιοανατολικού Αιγαίου.
Η Μοίρα με σήμα τον Τάλω, τον μυθικό χάλκινο γίγαντα - το πρώτο ρομπότ στην ιστορία - που προστάτευε την μινωική Κρήτη από κάθε επίδοξο εισβολέα, δεν θα μπορούσε να βρει καλύτερο ορμητήριο από το ίδιο το νησί και την αεροπορική βάση του Ηρακλείου!
Η μεταστάθμευση της Μοίρας πραγματοποιήθηκε από τις 10 έως τις 17 Ιουλίου 1989, με τα πρώτα αεροσκάφη να προσγειώνονται στο Ηράκλειο την Παρασκευή 14 Ιουλίου! Συνολικά η Μοίρα επιχειρούσε από το Ηράκλειο με 16 Mirage F-1CG, τα serial numbers των οποίων ήταν τα εξής: 101, 102, 105, 109, 113, 114, 117, 118, 121, 122, 126 ,129 ,133, 134, 137 και 138. Δείγμα του υψηλού επιπέδου, τόσο του ιπτάμενου όσο και του τεχνικού προσωπικού της 334 Μοίρας Παντός Καιρού, είναι αναμφισβήτητα ο υψηλότατος δείκτης ασφαλείας πτήσεων που κατέγραψε η 334ΜΠΚ κατά τη διάρκεια της παρουσίας της στο Ηράκλειο, καθώς στα 11 χρόνια παρουσίας της στην 126 Σμηναρχία Μάχης, σημειώθηκε μία μόνο απώλεια αεροσκάφους (s/n 118) του οποίου ο χειριστής (Εμμ. Καμπαναράκης) χρησιμοποίησε με επιτυχία το εκτινασσόμενο κάθισμα του Mirage F-1CG.
Πως όμως αποφασίστηκε να μετασταθμεύσουν μόνιμα τα Mirage και η 334 Μοίρα Παντός Καιρού στη Κρήτη;
Σύμφωνα λοιπόν με μια εκδοχή, ένα ανοιξιάτικο πρωινό, στις αρχές της δεκαετίας του '80, σημειώθηκε μια ακόμη παραβίαση του εθνικού εναερίου χώρου μεταξύ Λέσβου-Χίου. Από την Τανάγρα απογειώθηκε ένα ζεύγος F-1CG της 334ΜΠΚ και άρχισε την καταδίωξη για αναχαίτιση. Επειδή τα τουρκικά αεροσκάφη ήταν τέσσερα, σε λίγο δόθηκε εντολή για απογείωση άλλων δύο.
Η καταδίωξη συνεχίστηκε με τα τουρκικά να εξέρχονται στο ύψος της Ρόδου και τα ελληνικά να προσγειώνονται λόγω καυσίμου στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου. Μετά την προσγείωση ο αρχηγός σχηματισμού δέχθηκε τηλεφώνημα από τον αρχηγό του Αρχηγείου Τακτικής Αεροπορίας πτέραρχο Χατζήρη με την ερώτηση αν μπορούν να παραμείνουν εκεί για λίγο μια και αυτό εξυπηρετούσε επιχειρησιακά. Η απάντηση ήταν βέβαια θετική και η παραμονή για λίγο έγινε 15 ημέρες. Έτσι θα μπορούσαμε να πούμε πως άνοιξε ο δρόμος για την μόνιμη εγκατάσταση των αεροσκαφών στο αεροδρόμιο του Ηρακλείου...
Η 334 ΜΠΚ ιδρύθηκε τον Μάιο του 1977, εξοπλίστηκε με αεροσκάφη Mirage F-1CG. Τον Ιούλιο του 1989 με Μοίραρχο τον Επισμηναγό (Ι) Χαράλαμπο Χειράκη, μεταστάθμευσε για το Ηράκλειο και την 126 ΣΜ από όπου και επιχειρούσε μέχρι την 21η Ιουλίου 2000 - τελευταίος Μοίραρχος ο Αντισμήναρχος (Ι) Κωνσταντίνος Αντωνόπουλος - οπότε και ανέστειλε τη λειτουργία της έχοντας συμπληρώσει 69.580 ώρες πτήσεως εκ των οποίων οι 3.019 σε αναχαιτίσεις!
Το προσωπικό της Μοίρας, ιπτάμενο και τεχνικό υπηρέτησε με πάθος και αυτοθυσία την αεροπορική ιδέα και παρά την παραλαβή ακόμα πιο σύγχρονων αεροσκαφών από τον αντίπαλο, συνέχισε να βρίσκεται στην πρώτη γραμμή του καθήκοντος. Ιδιαίτερη μνεία θα πρέπει να γίνει στον αείμνηστο αεροπόρο Στυλιανό Δεμένεγα, ο οποίος από την θέση του Διοικητή της 126 Σμηναρχίας Μάχης πρόσφερε τα μέγιστα στην αξιοποίηση των αεροσκαφών από την αεροπορική βάση της Κρήτης, ενώ η παρουσία του στην τοπική κοινωνία του Ηρακλείου έφερε πιο κοντά τους φορείς αλλά και τους πολίτες με την ίδια την Πολεμική Αεροπορία.
Η 334 ΜΠΚ και το αεροσκάφος Mirage F-1CG θα μείνουν για πάντα στην μνήμη και την καρδιά όσων τα έζησαν και τα υπηρέτησαν!
Σημ. Οι φωτογραφίες - όπου δεν αναφέρεται το copyright - προέρχονται από το αρχείο της Πολεμικής Αεροπορίας, του Αντώνη Μυλωνάκη και του Δημήτρη Κοτρωνάκη.
