Σύνοδος Κορυφής: Το προσχέδιο των 27 για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία

Κρίσιμη Σύνοδος Κορυφής για τη στάση της Ε.Ε στον πόλεμο Ρωσίας-Ουκρανίας και την αλλαγή χαρακτήρα της ευρωπαϊκής οικονομίας συνολικά με τη διοχέτευση 800 δισ. ευρώ για τον επανεξοπλισμό των «27» πραγματοποιείται στις Βρυξέλλες.

Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το Reuters, στο πλευρό της Ουκρανίας αναμένεται να σταθούν οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δαπανώντας περισσότερα απ’ όσα σκόπευαν για την άμυνα, στη σκιά της διακυβέρνησης των ΗΠΑ από τον Ντόναλντ Τραμπ.

«Η Ευρώπη πρέπει να ανταποκριθεί σ’ αυτήν την πρόκληση, σ’ αυτή την κούρσα εξοπλισμών. Και πρέπει να την κερδίσει», δήλωσε ο Πολωνός πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ κατά την άφιξή του στη Σύνοδο Κορυφής στις Βρυξέλλες. Συμπλήρωσε πως «η Ευρώπη στο σύνολό της είναι πραγματικά ικανή να κερδίσει οποιαδήποτε στρατιωτική, χρηματοοικονομική, οικονομική αντιπαράθεση με τη Ρωσία. Είμαστε απλώς ισχυρότεροι».

Πολλοί ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης χαιρέτισαν τις προτάσεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προκειμένου να τους δοθεί δημοσιονομική ευελιξία στις αμυντικές δαπάνες και να δανειστούν από κοινού έως και 150 δισεκατομμύρια ευρώ (160 δισεκατομμύρια δολάρια) για αμυντικές-στρατιωτικές δαπάνες.

«Είμαστε εδώ για να υπερασπιστούμε την Ουκρανία», είπε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, την ώρα που τόσο ο ίδιος όσο και η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καλωσόριζαν θερμά τον Πρόεδρο της Ουκρανίας Βολοντίμιρ Ζελένσκι, σε αντίθεση με την υποδοχή που έλαβε εκείνος στον Λευκό Οίκο.

Την ίδια ώρα όμως, όλο αυτό το μεγαλεπήβολο σχέδιο περιλαμβάνει δυσκολίες, οι οποίες, σύμφωνα με το Reuters, αφορούν στις δεκαετίες εξάρτησης από τη στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ, στις αποκλίσεις στη χρηματοδότηση και στο πώς θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί η πυρηνική «ομπρέλα» της Γαλλίας στην Ευρώπη.

Η Ουάσιγκτον παρείχε περισσότερο από το 40% της στρατιωτικής βοήθειας στην Ουκρανία πέρυσι, σύμφωνα με το ΝΑΤΟ, κάτι που η Ευρώπη δύσκολα θα μπορέσει να αντικαταστήσει.

Ο απερχόμενος Γερμανός καγκελάριος Όλαφ Σολτς υποστήριξε πως «είναι πολύ σημαντικό να διασφαλίσουμε ότι η Ουκρανία δεν θα είναι αναγκασμένη να δεχθεί μια επιβεβλημένη ειρήνη, αλλά ότι θα πρόκειται για μια ειρήνη δίκαιη και ισότιμη που θα εγγυάται την κυριαρχία και την ανεξαρτησία της χώρας».

Ανάμεσα στις δυσκολίες είναι και το πρόσωπο του Ούγγρου ηγέτη. Σε επιστολή του προς τον Αντόνιο Κόστα, ο Βίκτορ Όρμπαν δήλωσε ότι «υπάρχουν στρατηγικές διαφορές στην προσέγγισή μας για την Ουκρανία που δεν μπορούν να γεφυρωθούν», ενώ ζήτησε να μην υπάρξουν σχετικά γραπτά συμπεράσματα, απειλώντας ουσιαστικά με "βέτο" την υιοθέτηση του κειμένου, που απαιτεί ομοφωνία».

Πυρηνική «ομπρέλα» στην Ευρώπη από τη Γαλλία

Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το Reuters, η Σύνοδος Κορυφής στις Βρυξέλλες έλαβε χώρα σ’ ένα πλαίσιο δραματικών αποφάσεων αμυντικής πολιτικής, στη σκιά μιας ισχυρής Ρωσίας. Αυτό γιατί οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν πως δεν είναι απίθανο η Ρωσία να εισβάλει και σε άλλη χώρα της ΕΕ. Κάτι τέτοιο ωθεί τους ηγέτες να εξασφαλίσουν την άμυνα των χωρών τους και να μην βασίζονται τόσο πολύ στις ΗΠΑ.

«Θέλω να πιστεύω ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα σταθούν στο πλευρό μας. Ωστόσο, οφείλουμε να είμαστε προετοιμασμένοι για το αντίθετο ενδεχόμενο», δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν σε ομιλία του την παραμονή της Συνόδου Κορυφής. Τόνισε επίσης, πως η Ρωσία αποτελεί απειλή για ολόκληρη την Ευρώπη, προκαλώντας αντίστοιχα την έντονη αντίδραση της Μόσχας.

Μάλιστα, ο Μακρόν έκανε ένα βήμα παρακάτω, ισχυριζόμενος πως η Γαλλία είναι πρόθυμη να συζητήσει την επέκταση της προστασίας που προσφέρει το πυρηνικό της οπλοστάσιο στους Ευρωπαίους εταίρους της. Κάτι τέτοιο έλαβε ανάμικτες αντιδράσεις. Κατ’ αρχάς, ο Πρόεδρος της Λιθουανίας Γκιτάνας Ναουσέντα είπε ότι μια τέτοια «πυρηνική ομπρέλα θα λειτουργούσε ως πολύ σοβαρή απάντηση στη Ρωσία». Αντίστοιχα, η Πολωνία υποστήριξε ότι η εν λόγω πρόταση αξίζει να συζητηθεί, ενώ άλλες χώρες, όπως η Γερμανία, τόνισαν την ανάγκη να διατηρηθεί η συμμετοχή των ΗΠΑ.

Ο αστερίσκος της Κύπρου

Τέλος, η Κύπρος δεν θέλει να εμπλακεί η Τουρκία στις ευρωπαϊκές συνομιλίες για την Ουκρανία. Συγκεκριμένα, ο Κύπριος Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης δήλωσε ότι η Τουρκία δεν πρέπει να εμπλακεί σε συζητήσεις με τους ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την Ουκρανία επειδή «εκμεταλλεύεται τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσίας προς όφελός της». Συμπλήρωσε πως «η Τουρκία είναι η χώρα που παραβιάζει συνεχώς τις ευρωπαϊκές κυρώσεις κατά της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Χαλαρότεροι δημοσιονομικοί κανόνες

Οι 27 ηγέτες της ΕΕ είχαν γεύμα εργασίας με τον Βολοντίμιρ Ζελένσκι και έπειτα από αυτό αποχώρησε ο Ουκρανός πρόεδρος.

Σύμφωνα με το Euractiv, στο νέο σχέδιο Συμπερασμάτων οι βόρειες χώρες -ιδίως οι Ολλανδοί- κατάφεραν να τροποποιήσουν τη διατύπωση προσθέτοντας την ανάγκη «να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους».

Το θέμα των χαλαρότερων δημοσιονομικών κανόνων για να επιτραπούν περισσότερες αμυντικές δαπάνες συζητήθηκε, επίσης, διεξοδικά στην προσυνεδρίαση του ΕΛΚ, με ιδιαίτερη έμφαση στην προτεινόμενη από τη Φον Ντερ Λάιεν χρήση της ρήτρας εθνικής διαφυγής.

Υπενθυμίζεται ότι η χώρα μας, μαζί με την Πολωνία, φαίνεται να ανησυχούν ότι δεν θα επωφεληθούν από την προτεινόμενη δημοσιονομική ελάφρυνση, καθώς ήδη δαπανούν πάνω από το 2% του ΑΕΠ τους για την άμυνα. Το δε γεγονός ότι οι ηγέτες τους είναι μέλη του ΕΛΚ, οδήγησε σε περαιτέρω ζυμώσεις. Έτσι, μετά από πιέσεις της Νέας Δημοκρατίας, η δήλωση του ΕΛΚ αναφέρει ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα πρέπει να «διασφαλίσει την ίση μεταχείριση των κρατών μελών που ήδη τηρούν με συνέπεια τον στόχο του 2% των αμυντικών δαπανών του ΝΑΤΟ».

Το προσχέδιο των «27» για τον τερματισμό του πολέμου στην Ουκρανία

Νωρίτερα το πρωί της Πέμπτης, αξιωματούχοι της ΕΕ ολοκλήρωσαν το προσχέδιο της δήλωσης της Συνόδου, για να την εγκρίνουν οι ηγέτες. Σε αυτή τη δήλωση, επιμένουν ότι δεν μπορούν να γίνουν διαπραγματεύσεις για την Ουκρανία χωρίς την Ουκρανία και ότι οι Ευρωπαίοι πρέπει να εμπλακούν σε όποιες συνομιλίες περιλαμβάνουν την ασφάλειά τους, σύμφωνα με το Associated Press.

Το σχέδιο - το οποίο θα μπορούσε να απελευθερώσει έως 800 δισ. ευρώ - περιλαμβάνει:

«Πράσινο φως» στις χώρες να αυξάνουν τα εθνικά τους ελλείμματα, ώστε να δημιουργηθεί χώρος για περισσότερες αμυντικές δαπάνες

Δάνεια ύψους 150 δισ. ευρώ για αμυντικές επενδύσεις προς όφελος συνολικά της ευρωπαϊκής άμυνας - για παράδειγμα, αεράμυνα και αντιπυραυλική άμυνα, συστήματα κατά μη επανδρωμένων αεροσκαφών κλπ. Αυτό θα βοηθήσει στη συγκέντρωση της ζήτησης με σκοπό κοινές προμήθειες, οι οποίες θα μειώσουν το κόστος.

«Πράσινο φως» στις χώρες να ανακατευθύνουν κονδύλια που προορίζονται για προγράμματα πολιτικής συνοχής [δηλαδή πολιτικές που αποσκοπούν στην εξισορρόπηση των διαφορών μεταξύ περισσότερο και λιγότερο ευνοημένων περιφερειών] σε αμυντικές δαπάνες

Στο προσχέδιο που διαπραγματεύονται οι 27 Ευρωπαίοι ηγέτες, στις Βρυξέλλες, τονίζεται ότι η όποια συμφωνία ειρήνευσης , θα πρέπει να συνοδεύεται από «ισχυρές και αξιόπιστες εγγυήσεις ασφαλείας για την Ουκρανία». Κάτι το οποίο κινείται σε αντιδιαμετρικά αντίθετη κατεύθυνση από τις πρωτοβουλίες των ΗΠΑ.

Στη δήλωση υπογραμμίζεται επίσης ότι μια κατάπαυση πυρός μπορεί να υπάρξει μόνο στο πλαίσιο μιας διαδικασίας που θα οδηγήσει σε πλήρη ειρηνευτική συμφωνία.

Πάντως είναι σίγουρο ότι το εν λόγω κείμενο θα μπορούσε να τροποποιηθεί κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής.

Η Ουγγαρία έχει απειλήσει να ασκήσει βέτο σε κομμάτια της δήλωσης που σχετίζονται με την Ουκρανία. Ο Βίκτορ Όρμπαν μπήκε στο κτίριο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες από άλλη είσοδο, αποφεύγοντας τους δημοσιογράφους που περίμεναν. Εξίσου σκληρή στάση φαίνεται ότι τηρεί και η Σλοβακία, ενώ η Ιρλανδία τονίζει ότι η ουδετερότητα της είναι ιδιαιτέρως σημαντική.

*Με πληροφορίες από Reuters

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Αλβανία: Κλείνει το TikTok «εντός των επόμενων ημερών ή μέσα σε μία εβδομάδα»

O Μάρκο Ρούμπιο εμφανίστηκε με σταυρό στο μέτωπο σε συνέντευξή του στο Fox News