Τούρκος έγινε ο Ερντογάν μετά το Ψήφισμα - Ράπισμα της Ευρωβουλής. του Νότη Μαριά*

Τούρκος έγινε ο Ερντογάν μετά το Ψήφισμα-ράπισμα που υιοθέτησε η Ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την Τετάρτη 13 Σεπτεμβρίου 2023 το οποίο με ψήφους 434 υπέρ, 18 κατά και 152 αποχές «ρίχνει πόρτα» στην τουρκική ένταξη στην ΕΕ.

Έτσι ο σουλτάνος άρχισε τις απειλές δηλώνοντας: «Πιστεύω ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση προσπαθεί να κόψει δεσμούς με την Τουρκία. Αυτήν την περίοδο, που η Ευρώπη κινείται με στόχο την απομάκρυνση από την Τουρκία, εμείς θα κάνουμε τις δικές μας εκτιμήσεις σε σχέση με αυτές τις εξελίξεις. Αφού τα δούμε όλα αυτά μπορεί και να χωρίσουν οι δρόμοι μας με την Ευρωπαϊκή Ένωση, αν αυτό κριθεί απαραίτητο» (https://gr.euronews.com 16/9/2023).

Την σκυτάλη στη συνέχεια πήρε ο τουρκικός τύπος που άρχισε να μιλά για «Turexit» (www.dailysabah.com 17/9/2023) κατά το «Brexit» λες και η Τουρκία να ήταν μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης!!! Ακολούθησαν εκτεταμένα δημοσιεύματα του διεθνούς τύπου με το Politico μάλιστα να δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο γεγονός ότι η Ευρωβουλή προτείνει πλέον τη σύναψη εταιρικής σχέσης ΕΕ-Τουρκίας αντί για την περίφημη τουρκική ένταξη στην ΕΕ (www.politico.eu 16/9/2023).

Το παραπάνω Ψήφισμα κόλαφος για τον Ερντογάν που υιοθέτησε η Ευρωβουλή αφήνει ταυτόχρονα έκθετη την κυβέρνηση σε σχέση με την ανιστόρητη τακτική της να στηρίξει την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ.

Ειδικότερα αμέσως μετά την πρόσφατη κοινή τους πολύωρη συνάντηση στην Άγκυρα στις 5 Σεπτεμβρίου 2023 και κατά τη διάρκεια της κοινής συνέντευξης των δύο υπουργών εξωτερικών Φιντάν-Γεραπετρίτη, αναφερόμενη στις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας η ελληνική πλευρά επισήμανε ότι «σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική της Τουρκίας, η Ελλάδα από μακρού χρόνου και με συνέπεια την υποστηρίζει, υπό την προϋπόθεση ασφαλώς να πληρούνται τα προαπαιτούμενα κριτήρια, σύμφωνα με τις σχετικές αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Η πορεία αυτή είχε δυσκολίες. Προσβλέπω σε μία αγαστή συνεργασία για την πρόοδο των διαπραγματεύσεων» (www.mfa.gr 5/9/2023).

Η απάντηση όμως δεν άργησε να έρθει από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το οποίο στις 13 Σεπτεμβρίου 2023 με το παραπάνω Ψήφισμά του έκανε δεκτή την Έκθεση του Ισπανού Ευρωβουλευτή Nacho SÁNCHEZ AMORAMOR η οποία κλείνει την πόρτα στην τουρκική ένταξη στην ΕΕ και αντ΄ αυτής προτείνει την υπογραφή συμφωνίας εταιρικής σχέσης ΕΕ-Τουρκίας.

Για τον λόγο αυτόν στο δεκαοκτασέλιδο «Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Σεπτεμβρίου 2023 σχετικά με την έκθεση της Επιτροπής, του 2022, για την Τουρκία (2022/2205(INI))», συνολικής εκτάσεως 8788 λέξεων και ειδικότερα στο κεφάλαιο «Η περαιτέρω πορεία για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας» τονίζεται με έμφαση ότι η Ευρωβουλή «θεωρεί, δεδομένων όλων των ανωτέρω, ότι, ελλείψει δραστικής αλλαγής πορείας από την τουρκική κυβέρνηση, η διαδικασία ένταξης της Τουρκίας στην ΕΕ δεν μπορεί να συνεχιστεί υπό τις παρούσες συνθήκες· καλεί την τουρκική κυβέρνηση, τα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα κράτη μέλη να άρουν το σημερινό αδιέξοδο και να προχωρήσουν προς μια στενότερη, δυναμικότερη και πιο στρατηγική εταιρική σχέση· συνιστά εν προκειμένω μια προσέγγιση με το υψηλότερο επίπεδο ευθύνης και αφοσίωσης και την έναρξη μιας διαδικασίας προβληματισμού για την εξεύρεση ενός παράλληλου και ρεαλιστικού πλαισίου για τις σχέσεις ΕΕ-Τουρκίας, το οποίο να περιλαμβάνει τα συμφέροντα όλων των εμπλεκόμενων μερών· καλεί, συνεπώς, την Επιτροπή να διερευνήσει πιθανές μορφές για ένα αμοιβαία ελκυστικό πλαίσιο μέσω μιας διεξοδικής και συμπεριληπτικής διαδικασίας, όπως μια εκσυγχρονισμένη συμφωνία εταιρικής σχέσης» (Παράγραφος 38 του Ψηφίσματος).

Με απλά λόγια λοιπόν το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το οποίο σημειωτέο είναι συναρμόδιο για την έγκριση οποιασδήποτε ένταξης νέας χώρας στην ΕΕ στέλνει το μήνυμα όχι μόνο στην Άγκυρα αλλά και στις πρωτεύουσες των κρατών μελών της ΕΕ ότι το μέλλον της Τουρκίας δεν βρίσκεται στην ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά σε μια εκσυγχρονισμένη εταιρική σχέση.

Επιπλέον στο Ψήφισμά του το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο εξέφρασε την πλήρη στήριξή του στην Αθήνα ενόψει των τουρκικών παράνομων ενεργειών επισημαίνοντας ότι «εκφράζει την ανησυχία του για τις δηλώσεις ορισμένων Τούρκων αξιωματούχων που αμφισβητούν την κυριαρχία ελληνικών νησιών· καλεί την Τουρκία να σέβεται την κυριαρχία όλων των κρατών μελών της ΕΕ επί των χωρικών υδάτων και του εναέριου χώρου τους, καθώς και όλα τα κυριαρχικά τους δικαιώματα, περιλαμβανομένου, μεταξύ άλλων, του δικαιώματος έρευνας και εκμετάλλευσης φυσικών πόρων, σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο· εκφράζει την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία· επαναλαμβάνει το αίτημά του προς την Τουρκία να επιδείξει γνήσια συλλογική δέσμευση για τη διευθέτηση της οριοθέτησης των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών και της υφαλοκρηπίδας τόσο στο Αιγαίο Πέλαγος όσοτου και στην Ανατολική Μεσόγειο, με καλή πίστη και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και την αρχή των σχέσεων καλής γειτονίας, και να απόσχει από κάθε μονομερή παράνομη ενέργεια ή απειλή· εκφράζει βαθιά ανησυχία για το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να διατηρεί επίσημη απειλή πολέμου κατά της Ελλάδας (casus belli), σε περίπτωση που η τελευταία ασκήσει το νόμιμο δικαίωμά της να επεκτείνει τα χωρικά της ύδατα στα 12 ναυτικά μίλια στο Αιγαίο Πέλαγος, σύμφωνα με το άρθρο 3 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας· καλεί όλους τους εμπλεκόμενους φορείς να ενεργούν καλόπιστα για την ειρηνική επίλυση των διαφορών» (Παράγραφος 34 του Ψηφίσματος).

Σε σχέση με το Κυπριακό το Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ήταν εξίσου σκληρό κατά του Ερντογάν καθώς πέραν των άλλων επισήμανε ότι η Ευρωβουλή «εκφράζει αποδοκιμασία για το γεγονός ότι η τουρκική κυβέρνηση έχει εγκαταλείψει τη συμφωνηθείσα βάση για μια λύση και το πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών, υποστηρίζοντας μόνη της τη λύση των δύο κρατών στην Κύπρο· καλεί την Τουρκία να εγκαταλείψει αυτήν την απαράδεκτη πρόταση για λύση δύο κρατών» (Παράγραφος 34 του Ψηφίσματος).

Μετά το παραπάνω Ψήφισμα-ράπισμα κατά του Ερντογάν, το Τουρκικό Υπουργείο Εξωτερικών αντέδρασε ιδιαίτερα σκληρά καταγγέλλοντας το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για δήθεν μονομέρεια επισημαίνοντας μεταξύ άλλων: «Δυστυχώς, η έκθεση αυτή δείχνει επίσης ότι τα μέλη του Ευρωκοινοβουλίου είναι αιχμάλωτα της καθημερινής λαϊκίστικης πολιτικής και πόρρω απέχουν από την ανάπτυξη της σωστής στρατηγικής προσέγγισης τόσο απέναντι στην ΕΕ όσο και απέναντι στην περιοχή μας» (www.philenews.com. 15/9/2023). Στη συνέχεια ακολούθησε ο Ερντογάν με την παραπάνω δήλωσή του τονίζοντας ότι «μπορεί να χωρίσουν οι δρόμοι μας με την ΕΕ» (https://gr.euronews.com 16/9/2023).

Κατά τα λοιπά Μητσοτάκης και Ερντογάν αναμένεται να συναντηθούν στις 20 Σεπτεμβρίου 2023 στη Νέα Υόρκη για την παραπέρα αναθέρμανση των Ελληνοτουρκικών σχέσεων. Το ερώτημα βέβαια είναι κατά πόσο μετά το νέο φλερτ της Αθήνας με την Άγκυρα θα συνεχίσει η Ευρωβουλή την επικριτική της στάση κατά της Τουρκίας ή μήπως στην πορεία βρει την ευκαιρία να αλλάξει ρότα.

Άλλωστε στο Ψήφισμα σε ορισμένα σημεία του η Ευρωβουλή έριξε ήδη τις πρώτες της φιλοτουρκικές «τροχιοδεικτικές βολές». Φανταστείτε λοιπόν τι θα γίνει ιδίως του χρόνου τον Σεπτέμβριο και αφού θα έχουν διεξαχθεί στο διάστημα 6-9 Ιουνίου 2024 οι Ευρωεκλογές. Μάλιστα η έντονη αντιτουρκική στάση των 484 ευρωβουλευτών εν μέρει οφείλεται και στο γεγονός ότι σε λίγους μήνες θα επιχειρήσουν να επανεκλεγούν ζητώντας πάλι την ψήφο των συμπατριωτών τους, οι οποίοι δεν τρέφουν και τα καλύτερα αισθήματα κατά της Τουρκίας εν γένει και του Ερντογάν ειδικότερα.

*Ο Νότης Μαριάς είναι Πρόεδρος του Κόμματος ΕΛΛΑΔΑ- Ο ΑΛΛΟΣ ΔΡΟΜΟΣ, Καθηγητής Θεσμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, πρώην Ευρωβουλευτής, [email protected]

Τα άρθρα που δημοσιεύονται στην κατηγορία «Απόψεις» εκφράζουν τον/την συντάκτη/τριά τους και οι θέσεις δεν συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη του ekriti.gr