Μουζάλας: “Η Ευρώπη πρέπει να δημιουργήσει έναν ανθρωπιστικό διάδρομο”

Τις υπάρχουσες συνθήκες που επικρατούν για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες καταγγέλει σε συνέντευξη που παραχώρησε στην γαλλική εφημερίδα L’Humanite, ο Γιάννης Μουζάλας, αναπληρωτής υπουργός μεταναστευτικής πολιτικής. 

Ο Γιάννης Μουζάλας ζητά απο την Ευρώπη να δημιουργήσει έναν ανθρωπιστικό διάδρομο ώστε να βελτιώσει την κατάσταση με σκοπό να θέσει εκτός κινδύνου τις ζωές χιλιάδων ανθρώπων, ωστόσο όπως σημειώνει η εφημερίδα, η Κομισιόν προτιμά να απειλεί την Ελλάδα με προσωρινό αποκλεισμό από την ζώνη Σένγκεν εάν συνεχίσει να διαχειρίζεται με "λάθος" τρόπο τα σύνορά της. Ολόκληρη η συνέντευξη έχει ως εξής: 

Ποιες είναι οι καθημερινές δυσκολίες που συναντάτε στη διαχείριση της προσφυγικής κρίσης;

Το κύριο πρόβλημα είναι ότι έχουμε μια τεράστια εισροή μεταναστών και προσφύγων να διαχειριστούμε, η οποία διαφεύγει του ελέγχου μας. Είμαστε αντιμέτωποι μπροστά στη μεγαλύτερη ανθρώπινη παλίρροια από το τέλος του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου και δεν μπορούμε ούτε να προβλέψουμε ούτε να διαχειριστούμε επαρκώς τα προβλήματα που προκύπτουν. Κάθε αύξηση ακόμα και μείωση θέτει σε αμφισβήτηση κάθε προτεινόμενη λύση. Αυτό δημιουργεί μια καθημερινότητα πολύ δύσκολη για όλους όσοι προσπαθούν να διαχειριστούν ανθρώπινα το πρόβλημα. Η θέση μας είναι σαφής: Είναι αδύνατον να βρούμε μια λύση που θα αντέξει στο χρόνο εφόσον δεν θα ελέγχουμε την εισροή… Η μόνη περιοχή η οποία μπορεί να ελεγχθεί είναι οι ακτές της Τουρκίας. Προσοχή: Δεν το λέω αυτό για να καταδείξω την Τουρκία ως ένοχη για την προσφυγική κρίση και δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για εθνικιστικό παραλήρημα, ούτε για διάθεση πρόκλησης ρήξης μεταξύ των δύο κρατών, το αντίθετο. Η Τουρκία έχει δηλώσει δημόσια την θέληση της να μειώσει την εισροή των μεταναστών και των προσφύγων. Ως υπουργός, το θεωρώ αυτό αληθές. Ωστόσο ακόμα και κατά τη διάρκεια του χειμώνα, υπό οποιαδήποτε θερμοκρασία, είτε βρέχει είτε χιονίζει, παρατηρούμε ότι οι αφίξεις στην Ελλάδα δεν μειώνονται.

Υπολογίζουμε γύρω στις 3.000 άτομα ημερησίως. Αυτό καταδεικνύει το γεγονός ότι η γειτονική χώρα δεν κατορθώνει δυστυχώς να υλοποιήσει την πολιτική της θέληση μόνη της. Κατά συνέπεια ο ρόλος της Ευρώπης είναι να βοηθήσει προς αυτή την κατεύθυνση. Και για ακόμα μια φορά επιμένω: Το να λέω ότι η Τουρκία πρέπει να διαχειριστεί την εισροή των μεταναστών είναι κάτι το αντικειμενικό: Όλοι οι πρόσφυγες και όλοι οι μετανάστες έρχονται μέσω Τουρκίας. Κανείς δεν έρχεται από αλλού. Ωστόσο πέρα από τις στρατηγικές διαχείρισης της κρίσης και προκειμένου να καταπολεμήσουμε το πρόβλημα στη ρίζα του, πρέπει να σταματήσουμε τη διεξαγωγή πολέμων που αναγκάζουν τους ανθρώπους αυτούς να εγκαταλείπουν τα σπίτια τους. Είναι μια προσπάθεια που πρέπει να γίνει από κοινού. Αλλά ας επικεντρωθούμε στο πώς θα διαχειριστούμε την κρίση με τη βοήθεια της Τουρκίας. 

Και από πού θα περάσει αυτός ο ανθρωπιστικός διάδρομος;

Δεν υπάρχει κανένας λόγος ώστε αυτός ο διάδρομος να είναι φυσικός. Ιδανικά, όταν τα πρόσωπα αυτά θα λάβουν την πιστοποίηση του πρόσφυγα, θα μπορούμε να τους μεταφέρουμε αεροπορικώς στις χώρες που θα τους υποδεχθούν. Χρειάζονται θαρραλέες αποφάσεις. Αυτό θα τους επιτρέπει να αποφύγουν όλους τους κινδύνους της διέλευσης τους προς τα ελληνικά νησιά. Αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε επίσης όλους τους θανάτους ανθρώπων που προκλήθηκαν στο δρόμο μέσω της Ειδομένης, στα σύνορα μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ για να φθάσουν στη Γερμανία. Οι συνθήκες αυτού του δρόμου είναι υπερβολικά επικίνδυνες. Κατά συνέπεια, δεν είναι καθόλου απαραίτητο αυτός ο διάδρομος να είναι φυσικός. Γιατί να υποχρεώσουμε αυτούς τους ανθρώπους να περπατούν στο κρύο, τον αέρα και τη βροχή, ή αργότερα κάτω από τον καυτό ήλιο; Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα πλοία ή /και τα αεροπλάνα προκειμένου να διανέμουμε τους πρόσφυγες στην Ευρώπη με νόμιμες διαδικασίες. 

Από πολιτικής άποψης: Αν όλοι ήταν ξανθοί με γαλανά μάτια, θεωρείτε ότι η Ευρώπη θα διαχειριζόταν διαφορετικά την κρίση;

Δεν είμαι σίγουρος για αυτό. Θα ήταν σε κάθε περίπτωση πιο απλό αλλά δεδομένου του αριθμού προσφύγων που φθάνει, δεν είμαι σίγουρος. Αυτή η κρίση όπως και η μεταναστευτική θεωρείται ως “η έλευση του ξένου”. Στην Ελλάδα για παράδειγμα, το 1922, όταν οι Έλληνες της Μικράς Ασίας εγκατέλειψαν την Τουρκία δεν ήταν ευπρόσδεκτοι στην Ελλάδα, μολονότι είχαν την ίδια εθνικότητα με τον τοπικό πληθυσμό. Πιο πρόσφατα, όταν άνθρωποι από την Ανατολική Ευρώπη ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην Ελλάδα τη δεκαετία του ’90, ένα μέρος του πληθυσμού τους κακομεταχειρίστηκε. 
Αν και ήταν χριστιανοί και Ευρωπαίοι… Μολονότι το να μοιραζόμαστε μια παρόμοια κουλτούρα κάνει το φαινόμενο πιο διαχειρίσμο για τους τοπικούς πληθυσμούς των χωρών υποδοχής, ενυπάρχει πάντα σε μια μερίδα του πληθυσμού ο φόβος του “ξένου” που φθάνει. Κατά μείζονα λόγο, όταν, όπως σήμερα, ο αριθμός τους είναι σημαντικός, κάτι το οποίο είναι αλήθεια ότι αποτελεί βάρος για το κράτος. 

Αλλά, ό,τι και να λέμε, αυτό το “κύμα” δεν αντιπροσωπεύει παρά μόνο το 0,3% του πληθυσμού της Ε.Ε. … Πώς μπορούμε να λέμε σοβαρά ότι αυτός ο αριθμός είναι τεράστιος;

Ναι, έχετε δίκιο. Ωστόσο, αποτελεί επίσης και το πιο μεγάλο ρεύμα πληθυσμού από το τέλος του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου. Δεν πρέπει να υποτιμάμε την σημασία αυτού. Και ό, τι και να λέμε, ένα εκατομμύριο άνθρωποι έχουν ήδη έρθει στην Ευρώπη, ενώ φθάνουν και κάθε μέρα και περισσότεροι. 

Πώς κρίνεται τον νόμο που θα τεθεί σε ισχύ σε λίγες μέρες στην Δανία, ο οποίος αφορά στην κατάσχεση των περιουσιακών στοιχείων των προσφύγων έτσι ώστε να συμμετέχουν στα έξοδα της υποδοχής τους;

Αυτή είναι μια δυσάρεστη έκπληξη. Μια χώρα, που μέχρι πρόσφατα ήταν ανάμεσα σε αυτές που αγωνίστηκαν για τα ανθρώπινα δικαιώματα, σήμερα ψηφίζει έναν ξενοφοβικό νόμο. Είναι τραγικό. Επιπλέον αυτός είναι ένας νόμος παράνομος και μπορεί να περάσει λάθος μήνυμα: πως παραδομένος στον φόβο του ξένου θα βελτιωθεί η κατάσταση. Στην πραγματικότητα συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο: όταν παραιτούμαστε μπροστά στον φόβο, ενθαρρύνουμε τον ρατσισμό, την ξενοφοβία και την άκρα δεξιά λογική. Είναι σαφές ότι η ελληνική κυβέρνηση και εγώ είμαστε ενάντια σε αυτό.

Θα μπορούσαμε να πάμε ακόμα παραπέρα και να πούμε ότι θυμίζει κάποιες σκοτεινές σελίδες της ευρωπαϊκής ιστορίας...

Υπάρχουν αρκετά πράγματα σήμερα που μας το θυμίζουν... Στην Αγγλία, μερικοί βάφουν τις πόρτες των μεταναστών κόκκινες, όπως έβαζαν ένα αστέρι στις πόρτες των Εβραιών στο Τρίτο Ράιχ... Άλλοι προτείνουν να κατασκευάσουμε στρατόπεδα συγκέντρωσης χωρητικότητας 400 000 ατόμων. Κάτι που δεν έχει πραγματοποιηθεί από την εποχή της ναζιστικής Γερμανίας... Η Ευρώπη είναι βαθειά «τραυματισμένη». Προς το παρόν, δύο όψεις συγκρούονται συχνά: Αυτή της Ευρώπης του Διαφωτισμού και του ρομαντισμού και η άλλη της μεσαιωνικής Ευρώπης.