Η κρεμμύδα, η καλή χέρα και άλλα πρωτοχρονιάτικα έθιμα της Κρήτης

11:53 | 31/12/2015

newsroom ekriti.gr

Τα δικά του ξεχωριστά έθιμα έχει η Κρήτη τα οποία ακολουθεί κάθε Παραμονή της Πρωτοχρονιάς προκειμένου ο νέος χρόνος να φέρει τύχη στο σπιτικό τους.

Κρεμμύδα για γούρι

Στην Κρήτη συνηθίζεται να κρεμούν την κρεμμύδα ή σκυλοκρέμμυδο έξω από την πόρτα του σπιτιού τους. Το συγκεκριμένο φυτό είναι συνηθισμένο στην Κρήτη ... ασυνήθιστο όμως στην χλωρίδα. Φυτρώνει άγριο και μοιάζει με μεγάλο κρεμμύδι δεν τρώγεται όμως ούτε από τα ζώα ούτε από τους ανθρώπους αφού περιέχει δηλητήριο. Ακόμα κι αν το βγάλεις από τη γη και το κρεμάσεις εκείνο συνεχίζει να βγάζει νέα φύλλα και άνθη. Αυτή η μεγάλη ζωτική του δύναμη πιστεύει ο λαός ότι μπορεί να τη μεταδώσει σε έμψυχα και άψυχα γι αυτό τη μέρα της Πρωτοχρονιάς στην Κρήτη κρεμούν έξω από την πόρτα τους το φυτό. Σήμερα ολοένα και υποχωρεί το αρχαίο έθιμο της κρεμμύδας που χρονολογείται από τον 6ο αιώνα π.Χ.

κρεμμυδα, by meropi

Νερό που τρέχει

Οι κάτοικοι του Ηρακλείου την παραμονή της Πρωτοχρονιάς μεταφέρουν νερό από τη βρύση στο σπίτι τους και ο νοικοκύρης του σπιτιού λέει: «Όπως τρέχει τούτο το νερό έτσι να τρέχουν και τα καλά στο σπίτι μου». Παράλληλα μεταφέρει και μία πέτρα που μόλις την πάει σπίτι αναφέρει: «Όπως είναι γερή τούτη η πέτρα έτσι να είναι γερό και το σπίτι μου». Σε ορισμένα μέρη μάλιστα συνηθίζεται να πηγαίνει η οικογένεια στη λειτουργία την Πρωτοχρονιά και μαζί να κρατάνε μία εικόνα του σπιτιού η οποία αφού λειτουργηθεί κάνει το ποδαρικό στο σπιτικό.

Η Καλή Χέρα

Συνηθίζεται να δίνεται ένα χρηματικό ποσό σαν δώρο σε παιδιά που θα επισκεφτούν κάποιο σπίτι την Πρωτοχρονιά. Συνήθως πρόκειται για τα εγγόνια ή τα ανίψια. Μερικές δεκαετίες παλιότερα, η «καλή χέρα» ήταν το μόνο δώρο που έπαιρναν τα παιδιά την Πρωτοχρονιά και σε πολλές περιπτώσεις ήταν απλά ένα κέρασμα μιας κι ούτε χρήματα υπήρχαν πολλά, αλλά ούτε μαγαζιά με παιχνίδια.

Ποδαρικό

Πρόκειται για ένα έθιμο που διατηρείται χρόνια. Ο πρώτος άνθρωπος που θα πατήσει με το πόδι του (ποδαρικό) στο σπίτι μετά την είσοδο του νέου χρόνου, πρέπει να είναι τυχερός για να φέρει τύχη στο σπίτι και να πατήσει πρώτα με το δεξί του πόδι για να πάνε όλα δεξιά δηλαδή καλά.

Το ρόδι

Το ρόδι είναι σύμβολο αφθονίας, γονιμότητας και καλής τύχης. Σε πολλά μέρη της Ελλάδας και της Κρήτης κρεμούσαν στο κάθε σπίτι, από το φθινόπωρο, ένα ρόδι. Μετά τη Μεγάλη Λειτουργία της Πρωτοχρονιάς το πετούσαν με δύναμη στο κατώφλι για να σπάσει σε χίλια κομμάτια κι έλεγαν: «Χρόνια Πολλά! Ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος!».

Η πρωτοχρονιάτικη μπουγάτσα

Στο Ηράκλειο υπάρχει και το έθιμο της μπουγάτσας, κατά το οποίο καταναλώνουν ανήμερα της Πρωτοχρονιάς μεγάλες ποσότητες μπουγάτσας, θέλοντας να είναι γλυκιά η πρώτη τους γεύση.