Ερευνα: Οι 14 μεγάλες πυρκαγιές του 2024 - Στην λίστα και η Κρήτη

Δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες, νέες προκλήσεις λόγω κλιματικής κρίσης και μη αναστρέψιμες καταστάσεις: αυτά χαρακτηρίζουν, σύμφωνα με το WWF Ελλάς και την πυρομετεωρολογική ομάδα FLAME της Μονάδας ΜΕΤΕΟ του Εθνικού Αστεροσκοπείου Αθηνών, την αντιπυρική περίοδο του 2024. Συνολικά οι καμένες εκτάσεις προσεγγίζουν τις 450.000 στρέμματα. Περισσότερα από 255.000 στρέμματα αφορούν σε δασικική έκταση και σε περιοχές Natura, ενώ κάποια δάση πολύ δύσκολα θα μπορέσουν να αναγεννηθούν.

Η ανασκόπηση εστιάζει στις σημαντικότερες πυρκαγιές του 2024, στις περιβαλλοντικές συνθήκες πριν και κατά τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, καθώς και στο συνολικό αποτύπωμα (κοινωνικό, οικολογικό και περιβαλλοντικό) που άφησαν οι δασικές πυρκαγιές φέτος, ενώ καταλήγει σε συμπεράσματα και συγκεκριμένες προτάσεις για το άμεσο μέλλον.

Τα βασικά συμπεράσματα της έκθεσης είναι τα εξής:

Καταγράφηκε σημαντική αύξηση του αριθμού των πυρκαγιών, κατά 42% σε σύγκριση με τον μέσο όρο της περιόδου 2006-2023.

Οι καμένες εκτάσεις προσεγγίζουν τις 450.000 στρέμματα, εάν συνυπολογιστούν μικρότερες πυρκαγιές που δεν περιλαμβάνονται στο σύνολο δεδομένων του EFFIS. Συνεπώς, οι καμένες εκτάσεις της φετινής αντιπυρικής περιόδου φαίνεται να βρίσκονται λίγο πιο κάτω από τον εθνικό μέσο όρο των 504.927 στρεμμάτων (2004 – 2023).

Περισσότερα από 255.000 στρέμματα αφορούν σε δασική έκταση.

Συνολικά επηρεάστηκαν περισσότερα από 90.000 στρέμματα σε 11 προστατευόμενες περιοχές (εκ των οποίων 8 περιοχές Natura).

Η συνολική έκταση των πολλαπλά καμένων περιοχών ξεπέρασε τις 110.000 στρέμματα.

14 πυρκαγιές ευθύνονται για το 72% των συνολικών καμένων εκτάσεων του 2024, κάτι που καταδεικνύει τη δυσκολία που έχει η πολιτεία στη διαχείριση μεγάλων περιστατικών, ειδικά κάτω από συνθήκες που διευκολύνουν την έναρξη και ευνοούν την εξάπλωση των πυρκαγιών (π.χ. έλλειψη βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων που ευθύνονται για την έντονη ξηρασία)

Οι 14 μεγάλες πυρκαγιές του 2024

Οι περισσότερες καμένες εκτάσεις καταγράφηκαν στην Περιφέρεια Αττικής (117.610 στρ.) και στην Πελοπόννησο για την οποία η φετινή αντιπυρική περίοδος αποτέλεσε τη δεύτερη χειρότερη από πλευράς καμένων εκτάσεων (94.010 στρ.) από το 2006 έως και σήμερα.

Καταγράφηκε συχνή και έντονη δραστηριότητα πυρκαγιών σε ορεινούς όγκους της Β. Ελλάδας που έπληξαν αρκετά οικοσυστήματα τα οποία δεν είναι προσαρμοσμένα στην πυρκαγιά.

Σε αρκετές περιοχές της χώρας μας καταγράφηκαν οι δυσμενέστερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες των τελευταίων 34 ετών.

Τέλος, οι κοινωνικές, περιβαλλοντικές και οικολογικές επιπτώσεις των φετινών δασικών πυρκαγιών στην Ελλάδα ήταν ιδιαίτερα σημαντικές με απώλεια 7 ανθρώπινων ζωών, έκλυση ιδιαίτερα υψηλών ποσοτήτων διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα, μεγαλύτερες του αντίστοιχου μέσου όρου της περιόδου 2003 – 2023, σημαντικές υλικές ζημιές, και επιπτώσεις σε 11 προστατευόμενες περιοχές.

Μια χώρα πυριτιδαποθήκη

Βασικό στοιχείο που χαρακτήρισε την αντιπυρική περίοδο του 2024 ήταν οι πολύ δύσκολες πυρομετεωρολογικές συνθήκες που επικρατούσαν.

Η έλλειψη βροχοπτώσεων και χιονοπτώσεων μεταξύ Σεπτεμβρίου 2023 και Μαΐου 2024 οδήγησε σε συνθήκες έντονης ξηρασίας, ενώ σε αρκετές περιοχές της χώρας μας καταγράφηκαν οι δυσμενέστερες πυρομετεωρολογικές συνθήκες των τελευταίων 34 ετών. 

Ημέρες ακραίας επικινδυνότητας φέτος 

«Το γεγονός ότι η αντιπυρική περίοδος ξεκίνησε ουσιαστικά ήδη από τον περασμένο Μάρτιο με μια πυρκαγιά στα Πιέρια Ορη, μας δείχνει πόσο μεγάλες έχουν γίνει οι προκλήσεις στις δασικές πυρκαγιές, την εποχή της κλιματικής κρίσης» σχολιάζει ο πυρομετεωρολόγος της ομάδας FLAME, Θοδωρής Μ. Γιάνναρος.

Δεύτερο βασικό στοιχείο της αντιπυρικής περιόδου του 2024, ήταν οι πολλαπλές πυρκαγιές σε πολύ μεγάλα υψόμετρα. Συχνή και έντονη δραστηριότητα πυρκαγιών καταγράφηκε σε ορεινούς όγκους της Βόρειας Ελλάδας, πλήττοντας οικοσυστήματα μη προσαρμοσμένα στη φωτιά. Η αυξημένη συχνότητα πυρκαγιών είχε ως αποτέλεσμα να επηρεαστούν 11 προστατευόμενες περιοχές, συνολικής μεικτής έκτασης 93.380 στρεμμάτων, εκ των οποίων οι 8 αφορούν περιοχές του δικτύου Natura 2000 και οι υπόλοιπες 3 αφορούν Καταφύγια Αγριας ζωής

Επίσης, η αντιπυρική περίοδος του 2024 χαρακτηρίστηκε από ρεκόρ καμένων εκτάσεων στην Κεντρική Μακεδονία (35.580 στρ.). Οι περισσότερες καμένες εκτάσεις καταγράφηκαν στην Περιφέρεια Αττικής (117.610 στρ.), η οποία –για ακόμα μία χρονιά– επλήγη από σημαντικές πυρκαγιές που σωρευτικά οδηγούν σε μεγάλη υποβάθμιση των δασικών οικοσυστημάτων της αλλά και όλων των οικοσυστημικών υπηρεσιών που αυτά παρέχουν.

Σε σύγκριση με την περίοδο 2006 – 2023 (18 έτη), η αντιπυρική περίοδος του 2024 κατατάσσεται η έκτη χειρότερη σε ό,τι αφορά τις καμένες εκτάσεις και τον αριθμό των πυρκαγιών.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Αρκαλοχώρι - Σεισμόπληκτοι: Γιορτές για μία ακόμη χρονιά σε κοντέινερ

Κακοκαιρία «Elena»: Σε λίμνη μετατράπηκε η Ποσειδώνος από τη βροψόπτωση (εικόνες, βίντεο)