Σαν σήμερα το 1844: Διεξάγονται οι πρώτες εκλογές στην Ελλάδα επί Όθωνα που διήρκησαν 6 μήνες!

Ήταν 3 Αυγούστου 1844, ημέρα διεξαγωγής  των  πρώτων εκλογών στην Ελλάδα, 23 χρόνια μετά την επανάσταση του 1821 και επί βασιλείας  Οθωνα.

Όλα αυτά ξεκινούν ένα μήνα μετά την Επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου, η κυβέρνηση του Ανδρέα Μεταξά, ο οποίος ήταν στέλεχος του Ρωσικού Κόμματος, προκήρυξε εκλογές για τη σύνταξη και τη ψήφιση Συντάγματος. Πρόεδρος της προκυψάσης Εθνοσυνέλευσης εξελέγη ο αγωνιστής Πανούτσος Νοταράς, ηλικίας 103 ετών.Οι εργασίες της Σώματος περαιώθηκαν στις 18 Μαρτίου 1844 με τη ψήφιση του πρώτου Συντάγματος της Ελλάδας και την έγκρισή του από τον βασιλιά Όθωνα. Η Εθνοσυνέλευση ψήφισε, ακόμα, Εκλογικό Νόμο, με τον οποίον έγιναν οι εκλογές Μαΐου – Αυγούστου 1844, και συμβολικά δημοσιεύτηκε στις 25 Μαρτίου. Παρά τα φολκλορικά του στοιχεία, ήταν ο πιο προοδευτικός στον κόσμο, έως την ώρα εκείνη. Οι εκλογές έπρεπε να διεξαχθούν σε οχτώ μέρες. Το πρόβλημα ήταν ότι ο νόμος δεν ξεκαθάριζε αν αυτές οι οχτώ μέρες έπρεπε να είναι κοινές για όλη τη χώρα ή όχι. Με αποτέλεσμα να ξεκινήσει η εκλογική διαδικασία τον Απρίλιο του 1844 και τον Σεπτέμβριο να συνεχίζεται ακόμα σε ορισμένες περιοχές. Έτσι, στις 30 Μαρτίου 1844, ορκίστηκε μονοκομματική κυβέρνηση Μαυροκορδάτου, που προκήρυξε τις εκλογές.

Αυτές εκλογές έγιναν σύμφωνα με τον εκλογικό νόμο της 4ης Μαρτίου 1829, δηλαδή με «έμμεση και καθολική ψηφοφορία του άρρενος πληθυσμού άνω των 25 ετών». Εξελέγησαν 244 πληρεξούσιοι από 92 εκλογικές περιφέρειες, συμπεριλαμβανομένων και εκπροσώπων των αλύτρωτων περιοχών που συμμετείχαν στην επανάσταση του 1821.

Image

(Γειτονιά της Αθήνας του 1851, στην βορειοδυτική πλευρά της Ακρόπολης, χτισμένη στον αρχαιολογικό χώρο της Αγοράς, πριν από τις ανασκαφές)

Οι εκλογές διήρκεσαν έξι μήνες, μέσα σε κλίμα βίας και νοθείας, και διενεργήθηκαν κατά τη διάρκεια της Κυβέρνησης Μαυροκορδάτου. Οι περισσότερες περιφέρειες τις έκαναν τον Μάιο και τον Ιούνιο του 1844, ενώ άλλες τον Αύγουστο. Έγιναν με το πλειοψηφικό σύστημα στενής περιφέρειας. Νικητής των εκλογών ήταν ο Ιωάννης Κωλέττης αρχηγός του Γαλλικού κόμματος, ήταν ο πρώτος κοινοβουλευτικός πρωθυπουργός της Ελλάδας. Παρόλο που το κόμμα του ήρθε τρίτο στις εκλογές σχημάτισε κυβέρνηση συνασπισμού με το Ρωσικό κόμμα, την Κυβέρνηση Ιωάννη Κωλέττη 1844. Η πρωθυπουργία του Κωλέττη που ξεκίνησε την 6η Αυγούστου του 1844,σημαδεύτηκε από ένα αδυσώπητο πόλεμο των πολιτικών δυνάμεων και συνεχείς παρεμβάσεις προς όφελος της χώρας, που αντιπροσώπευε το κάθε κόμμα.

Image

Ο Ανδρέας Μεταξάς αποχώρησε σύντομα από το συνασπισμό, λόγω της διαχείρισης του εκκλησιαστικού ζητήματος, αφήνοντας στον Κωλέττη την απόλυτη ευθύνη της διακυβέρνησης και στρέφοντας το φιλικό του τύπο εναντίον του. Οι οικογενειακές φατρίες επικρατούσαν ακόμα δυσχεραίνοντας το έργο της κυβέρνησης. Επιπλέον ο βασιλιάς παρά τον περιορισμό του από το Σύνταγμα συνέχισε να παρεμβαίνει ανοικτά στην κρατική πολιτική.

Μέσα σε αυτή την κατάσταση ο Πρωθυπουργός προσπάθησε την οικονομική ανάκαμψη της χώρας, ασκώντας διπλωματία προς τις Μεγάλες Δυνάμεις, ενώ παράλληλα έθετε το στόχο της διεύρυνσής της προς τα παλαιά σύνορα της Αυτοκρατορίας. Ο Κωλέττης κατηγορήθηκε για συγκεντρωτισμό και περιφρόνηση του κοινοβουλευτισμού, χαρακτηριστικά οι αντιπολιτευόμενες εφημερίδες μιλούσαν για δικτατορία.

Η πολιτική ένταση, όμως, την περίοδο εκείνη ήταν τόσο οξεία ώστε οι χαρακτηρισμοί ενείχαν στοιχεία υπερβολής και οι όποιες εξουσιαστικές πρακτικές είχαν άλλα μέτρα σύγκρισης από τα σύγχρονα και εξυπηρετούσαν άλλες ανάγκες. Η πρώτη εκλεγμένη Βουλή των Ελλήνων συγκροτήθηκε σε σώμα και συνεδρίασε για πρώτη φορά τον Ιανουάριο του 1845.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Σαν σήμερα: Σημαντικά γεγονότα της 3ης Αυγούστου

Ανατριχιαστικά στοιχεία για την ενδοοικογενειακή βία στην Ελλάδα – Σοκάρουν οι αριθμοί

Fuel Pass 2: Ανοιχτή για όλους η πλατφόρμα από σήμερα