Πρόκειται για μια πολύ επικίνδυνη κατάσταση, αφού είναι «σιωπηλή», δηλαδή δεν προκαλεί εμφανή σημάδια και συμπτώματα, και συχνά περνά απαρατήρητη μέχρι να προκαλέσει επιπλοκές όπως ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο.
Γιατί φράζουν οι αρτηρίες
Η απόφραξη των αρτηριών ονομάζεται στον ιατρικό χώρο αθηροσκλήρωση. Η αθηροσκλήρωση χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση ουσιών στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών και αποτελεί την αιτία της στεφανιαίας νόσου και άλλων κυκλοφορικών προβλημάτων.
Η αθηροσκλήρωση μπορεί να προσβάλει οποιαδήποτε αρτηρία του σώματος, παρατηρείται όμως κυρίως σε αυτές που διοχετεύουν αίμα στην καρδιά (στεφανιαίες), στις αρτηρίες του λαιμού που διοχετεύουν αίμα στον εγκέφαλο (καρωτίδες) και στις αρτηρίες των ποδιών (περιφερικές).
Η δημιουργία της αθηρωματικής πλάκας, όπως ονομάζεται η συμπαγής μάζα στο εσωτερικό των αρτηριών, συμβαίνει σε βάθος πολλών ετών, ξεκινώντας από νεαρή ακόμη ηλικία.

Ποιες οι επιπτώσεις της αθηροσκλήρωσης
Όταν πια η αθηρωματική πλάκα έχει μεγαλώσει σε μέγεθος, η αρτηρία στενεύει τόσο πολύ που δεν περνά μέσα από αυτή επαρκής ποσότητα αίματος.
Η μειωμένη ροή αίματος μπορεί να γίνει αντιληπτή ως πόνος ή δυσφορία, ιδίως κατά τη σωματική άσκηση.
Για παράδειγμα, αν υπάρχει απόφραξη στεφανιαίας αρτηρίας εκδηλώνεται πόνος και αίσθημα πίεσης στο στήθος (στηθάγχη), ενώ αν υπάρχει απόφραξη αρτηρίας στα πόδια εκδηλώνεται ενόχληση στις γάμπες.
Η πιο σοβαρή επιπλοκή της αθηροσκλήρωσης είναι η απόσπαση τμήματος της αθηρωματικής πλάκας και ο επακόλουθος σχηματισμός θρόμβου που θα προκαλέσει ολική απόφραξη της αρτηρίας και κατοπινό έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο.
Τεστ για τις φραγμένες αρτηρίες στα πόδια
Ένα τεστ που διαρκεί λιγότερο από πέντε λεπτά και μπορείτε να κάνετε οποιαδήποτε στιγμή στο σπίτι θα σας υποδείξει εάν η κυκλοφορία του αίματος στα κάτω άκρα σας αποτελεί κίνδυνο για την υγεία σας.
Μπορείτε να αξιολογήσετε την υγεία των αρτηριών στα πόδια σας εύκολα και γρήγορα χρησιμοποιώντας μόνο ένα μαξιλάρι!
- Ξαπλώστε ανάσκελα στο κρεβάτι ή στον καναπέ σας και στηρίξτε τα πόδια σας επάνω σε ένα ή και περισσότερα μαξιλάρια ώστε να σχηματίζουν γωνία 45 μοιρών με τη λεκάνη σας.
- Μείνετε σε αυτή τη στάση για ένα λεπτό περίπου και παρατηρήστε το χρώμα της επιδερμίδας των ποδιών: έχουν γίνει χλωμά ή διατηρούν τη φυσιολογική τους απόχρωση;
- Μόλις περάσει το ένα λεπτό, κατεβάστε γρήγορα τα πόδια σας και παραμείνετε σε καθιστή θέση, με τα γόνατα να σχηματίζουν γωνία 90 μοιρών.
- Αν τα πόδια σας έγιναν πολύ χλωμά όταν τα ανασηκώσατε και στη συνέχεια καθυστέρησαν για δύο ή και περισσότερα λεπτά να επιστρέψουν στο φυσιολογικό τους χρώμα, ενδεχομένως υπάρχει απόφραξη στις αρτηρίες των κάτω άκρων.
Το τεστ ελέγχει την περιφερική αρτηριακή λειτουργία, ώστε να υποδείξει τον κίνδυνο περιφερικής αρτηριακής νόσου (PAD), κατάσταση στην οποία οι αρτηρίες που διοχετεύουν αίμα στους μύες των ποδιών παρουσιάζουν στένωση λόγω συσσώρευσης πλάκας. Παράγοντες κινδύνου για την περιφερική αρτηριακή νόσο αποτελούν η υπέρταση, η υψηλή χοληστερόλη και ο διαβήτης.
«Υπό κανονικές συνθήκες, το ροδαλό χρώμα στα πόδια επιστρέφει εντός 10-30 δευτερολέπτων. Στα άτομα με σοβαρή απόφραξη στις αρτηρίες χρειάζονται αρκετά λεπτά και το χρώμα μπορεί να είναι έντονο κόκκινο κατά το δεύτερο μέρος του τεστ», αναφέρει ο Μάικλ Γκοντ, χειρουργός που δραστηριοποιείται στην περιοχή του Κέιμπριτζ στην Αγγλία.

Το κοκκίνισμα προκύπτει λόγω της διαστολής των μικρών αιμοφόρων αγγείων κατά τη διαδικασία αποκατάστασης της κακής κυκλοφορίας του αίματος.
«Τα άτομα με αρτηριακή νόσο στα κάτω άκρα (που δεν λαμβάνουν θεραπεία) έχουν πάνω από 30% πιθανότητες να υποστούν έμφραγμα ή εγκεφαλικό επεισόδιο εντός πενταετίας», επισημαίνει ο Δρ Γκοντ, καθώς είναι αυξημένος ο κίνδυνος θρόμβωσης.
Να σημειωθεί ότι το τεστ μπορεί να δώσει ψευδώς θετικό αποτέλεσμα σε υγιή άτομα που παρουσιάζουν ήπιες διαταραχές της κυκλοφορίας, όπως σύνδρομο Ρεϊνό.
Το τεστ φυσικά δεν συνεπάγεται «διάγνωση» για την απόφραξη των αρτηριών, ωστόσο θα πρέπει να σας παρακινήσει να επισκεφτείτε τον γιατρό σας για περαιτέρω εξέταση.
Τροφές για πρόληψη των φραγμένων αρτηριών
Ορισμένες τροφές συμβάλλουν στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης κι έτσι σας εξασφαλίζουν καλύτερη κυκλοφορία του αίματος σε ολόκληρο το σώμα.
Δείτε τις βασικότερες από αυτές:
1. Ακτινίδιο

Είναι ένα φρούτο πλούσιο σε αντιοξειδωτικά που μπορεί να μειώσει την LDL χοληστερόλη («κακή χοληστερόλη») στο αίμα, καθώς και την πλάκα που δημιουργείται στα εσωτερικά τοιχώματα των αρτηριών.
2. Λιπαρά ψάρια

Ο σολομός, ο τόνος και η ρέγκα περιέχουν ωμέγα-3 λιπαρά οξέα, τα οποία είναι μια πηγή καλών λιπαρών που εμποδίζουν τον σχηματισμό πλάκας στις αρτηρίες.
3. Μούρα

Οι φράουλες, τα μύρτιλα, τα βατόμουρα και τα άλλα είδη μούρων περιέχουν ισχυρά αντιοξειδωτικά και είναι πλούσια σε βιταμίνες που ωφελούν το καρδιαγγειακό σύστημα.
4. Σκόρδο

Μειώνει την αρτηριακή πίεση και τα επίπεδα κακής χοληστερόλης. Αν χρησιμοποιείτε συμπληρώματα, δείτε την περιεκτικότητά τους σε αλλισίνη (allicin), που είναι το ενεργό συστατικό του σκόρδου.
5. Μήλο

Η πηκτίνη (διαλυτή ίνα) του μήλου μειώνει την κακή χοληστερόλη, ενώ το κάλιο και το μαγνήσιο βοηθούν στον έλεγχο της αρτηριακής πίεσης.
6. Σπανάκι

Είναι πλούσιο σε βιταμίνες Α και C, που βοηθούν στην πρόληψη της αθηρωματικής πλάκας. Περιέχει επίσης κάλιο και φυλλικό οξύ, που μειώνουν την αρτηριακή πίεση.
7. Ελαιόλαδο

Είναι μια καλή πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων. Να προτιμάτε το έξτρα παρθένο ελαιόλαδο, καθώς είναι το πιο θρεπτικό.
8. Ντομάτα

Είναι πλούσια σε αντιοξειδωτικά που αποτρέπουν την οξείδωση της LDL χοληστερόλης και προστατεύουν τις αρτηρίες.
9. Πράσινο τσάι

Τα φλαβονοειδή του πράσινου τσαγιού είναι ισχυρά αντιοξειδωτικά. Ένα καλής ποιότητας πράσινο τσάι μπορεί επίσης να αποτρέψει τον σχηματισμό θρόμβων και προστατεύει τα τοιχώματα των αρτηριών.
10. Ρόδι

Ένα ακόμη φρούτο πολύ πλούσιο σε αντιοξειδωτικά. Το ρόδι εμποδίζει τη σκλήρυνση των αρτηριών και μπορεί ακόμα και να ανατρέψει τη διαδικασία της αθηροσκλήρωσης.
ΠΗΓΗ: onmed.gr , British Heart Foundation, The Telegraph
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Έμφραγμα: Υπερδιπλάσιος ο κίνδυνος για όσους κοιμούνται έτσι
Ερευνα: Ποια ομάδα αίματος έχει μεγαλύτερο κίνδυνο για πρώιμο εγκεφαλικό
«Mεγάλη» ή «μικρή»: Ποια πίεση είναι η πιο επικίνδυνη για έμφραγμα