Μια σημαντική συνάντηση για το μέλλον των φυτών

Η Τράπεζα Γενετικού Υλικού του Ελληνικού Γεωργικού Οργανισμού-ΔΗΜΗΤΡΑ (ΕΛΓΟ-ΔΗΜΗΤΡΑ), με την υποστήριξη του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, φιλοξένησε στη Θεσσαλονίκη το 15ο Συνέδριο της Συντονιστικής Επιτροπής του ECPGR. 

Το συνέδριο πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το ECPGR, Ευρωπαϊκό Συνεργατικό Πρόγραμμα Φυτικών Γενετικών Πόρων, λειτουργεί στην Ευρώπη 40 χρόνια, με σκοπό τη διευκόλυνση και την ενθάρρυνση της συνεργασίας μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών για τη διατήρηση και την αειφόρο χρήση των φυτικών γενετικών πόρων.

Η Ευρώπη διαθέτει μια μεγάλη ποικιλότητα καλλιεργούμενων ποικιλιών φυτών, που έχει αναπτυχθεί και διατηρηθεί από γεωργούς στη διάρκεια των αιώνων, ειδικά στην περιοχή της Μεσογείου. Οι διάφορες τοπικές και παραδοσιακές ποικιλίες εξακολουθούν να καλλιεργούνται σε περιορισμένο αριθμό και σήμερα, όμως ένα μεγάλο μέρος τους έχει εγκαταλειφθεί και αντικατασταθεί από σύγχρονες ποικιλίες με υψηλότερη παραγωγικότητα ή καλύτερη αντοχή σε επιβλαβείς οργανισμούς και ασθένειες. Πολύ σημαντική και χρήσιμη ποικιλότητα απαντάται και στην άγρια φύση, με τη μορφή άγριων ειδών που είναι συγγενικά των καλλιεργούμενων ποικιλιών (δηλαδή μπορούν εύκολα να διασταυρωθούν με αυτά). Όλη αυτή η ποικιλομορφία που εξακολουθεί να υπάρχει στα χωράφια και στη φύση καθώς και εκείνη που έχει συλλεχθεί και διατηρείται σε τράπεζες  γενετικού υλικού αποτελεί μια «αστείρευτη γενετική πηγή», καθώς περιέχει γενετικές πληροφορίες, δηλαδή χαρακτηριστικά που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για διασταυρώσεις και τη δημιουργία νέων ποικιλιών κατάλληλων για την αντιμετώπιση των κλιματικών αλλαγών, των βιοτικών και αβιοτικών καταπονήσεων που μπορεί να προκύψουν.

Επομένως, η διατήρηση του γενετικού υλικού στις Τράπεζες Γενετικού Υλικού και στον αγρό ως καλλιέργειες είναι απαραίτητη για τη διασφάλιση της διαθεσιμότητας εναλλακτικών λύσεων για την επισιτιστική ασφάλεια και την ποιότητα των τροφίμων, τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον. Το ECPGR είναι ένα πρόγραμμα που συνδέει τους ευρωπαϊκούς φορείς που είναι αφιερωμένοι στο καθήκον της διατήρησης και της συνεχούς διαθεσιμότητας γενετικού υλικού, κυρίως ευρωπαϊκής προέλευσης, για τις παρούσες και τις μελλοντικές γενιές.

Οι κυβερνήσεις των ευρωπαϊκών χωρών συμβάλλουν από κοινού στη διατήρηση του προγράμματος και με τους εθνικούς εκπροσώπους και εμπειρογνώμονες ορίζουν από κοινού τους στόχους του προγράμματος και τις προτεραιότητες για τη χρήση των αμοιβαίων κεφαλαίων. Τριάντα τρεις εθνικοί εκπρόσωποι μαζί με εκπροσώπους και παρατηρητές από ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς όπως FAO, Bioversity International, European Seed Association (ESA), EUCARPIA, Nordic Genetic Resource Centre (Nordgen), κά, συγκεντρώθηκαν στη Θεσσαλονίκη για να καθορίσουν τον προϋπολογισμό και τις κοινές δραστηριότητες για την επόμενη φάση του ECPGR προγράμματος, τη 10η για την περίοδο 2019-2023.