Τα έθιμα της Κρήτης την Πρωτοχρονιά (φώτο)

Παραμονή Πρωτοχρονιάς σήμερα και το εορταστικό κλίμα έχει "αγκαλιάσει" το νησί της Κρήτης απ' άκρη σε άκρη, ζεσταίνοντας τις καρδιές μικρών και μεγάλων. 

Η Κρήτη παραδοσιακά αποτελεί τόπο ξακουστό για την πολυποίκιλη παράδοση της, που απαρτίζεται από πληθώρα εθίμων και φυσικά εξαίρεση δε θα μπορούσε να αποτελεί η Παραμονή της Πρωτοχρονιάς αλλά και η πρώτη μέρα του χρόνου.

Ας δούμε λοιπόν μερικά από τα έθιμα που αναβιώνουν στο νησί στο πέρασμα των χρόνων:

Ηράκλειο: Παραμονή Πρωτοχρονιάς με τη «Βαρέλα» το πρωί και την «Μπουγάτσα» το βράδυ

Αποτελεί πλέον ένα από τα έθιμα που τηρείται με ευλάβεια στο Ηράκλειο, περισσότερο για να θυμίσει τις εποχές που είχε και την ουσιαστική του συμβολή. Κάθε παραμονή Πρωτοχρονιάς, στο κεντρικότερο σημείο της πόλης, το λεγόμενο «σταυρό», η τοποθέτηση της βαρέλας αναπαριστά τον παραδοσιακό τρόπο ρύθμισης της κυκλοφορίας, με τον τροχονόμο και τη σφυρίχτρα του, μέσα στη «βαρέλα» να καταφέρνει να φέρει στο σήμερα, εικόνες βγαλμένες από το παρελθόν. Το έθιμο απαιτεί, ο τροχονόμος που τέτοια μέρα εκτελεί το καθήκον του ρυθμίζοντας την αυξημένη λόγω της ημέρας κίνησης στην αγορά, να δέχεται το κέρασμα από τους καταστηματάρχες της περιοχής. Κέρασμα γλυκών, ποτών ή ακόμη και εμπορευμάτων που διέθετε το κάθε κατάστημα της περιοχής. Παραδοσιακά, τον τροχονόμο μέσα στη «βαρέλα» επισκέπτεται και ο δήμαρχος της πόλης αλλά και ο περιφερειάρχης.

 

Κι όλα αυτά τις πρωινές ώρες της παραμονή της Πρωτοχρονιάς, γιατί το βράδυ, στα κεντρικότερα σημεία της πόλης, εκείνοι που κερδίζουν τις εντυπώσεις και το ενδιαφέρον είναι οι κατασκευαστές και πωλητές της παραδοσιακής «μπουγάτσας». Συνηθίζεται μάλιστα οι οικογένειες πριν την αλλαγή του χρόνου, να έχουν προμηθευτεί τη μπουγάτσα τους για το τραπέζι της βραδιάς, δίχως να λείπουν βέβαια και οι πιο παραδοσιακοί που ταυτίζουν την αγορά της μπουγάτσας με την πρώτη βόλτα αλλά και αγορά του χρόνου. Τα καταστήματα που βρίσκονται στη γνωστή και ως Πλατεία Λιονταριών, παραμένουν ανοιχτά σχεδόν μέχρι τις πρώτες πρωινές ώρες, πουλώντας και σερβίροντας μπουγάτσα, ακόμη και σε όσους επιθυμούν να την απολαύσουν, μετά τη διασκέδασή τους.

 

Χανιά: Το έθιμο της «καλής χέρας»

Τα παραδοσιακά κάλαντα, η υποδοχή του νέου έτους με βεγγαλικά και εκδηλώσεις σε πλατείες και η τήρηση του εθίμου της «πρωτιάς» κυρίως για τα παιδιά που έρχονται στον κόσμο μετά την έλευση του νέου έτους αποτελούν και για τους κατοίκους της δυτικής Κρήτης αναπόσπαστο κομμάτι της περιόδου της Πρωτοχρονιάς.

Στα Χανιά την παραμονή της πρωτοχρονιάς από νωρίς το πρωί μέχρι και αργά το απόγευμα σημείο συνάντησης πολλών είναι τα παραδοσιακά στέκια της δημοτικής αγοράς ωστόσο το αδιαχώρητο επικρατεί και σε όλα τα καταστήματα εστίασης .

Την τιμητική τους έχουν τα μικρά παιδιά επισκέπτονται νονούς, παππούδες, θείους για να τους κάνουν το ποδαρικό και να «εισπράξουν» την «καλή χέρα».

Σήμερα όπως και σε άλλες περιοχές της χώρας η επίσκεψη συνοδεύεται από χρηματικό ποσό που δίνει συνήθως ο παππούς, η γιαγιά, ο νονός στο παιδί. Ωστόσο παλαιότερα, η «καλή χέρα» ήταν ένα σπιτικό γλύκισμα που το έφτιαχναν οι νοικοκυρές, όπως κουραμπιέδες, μελομακάρονα και δίπλες.

 

Το χτύπημα της καμπάνας το πρωί της Πρωτοχρονιάς, κυρίως στην ύπαιθρο, «φέρνει» μικρούς και μεγάλους μετά την εκκλησία να παίρνουν ο κάθε ένας από μια πέτρα, να κάνουν το σταυρό τους και να την πηγαίνουν μέχρι το σπίτι.

Το σπάσιμο του ροδιού αλλά και της ασκελετούρας (άγριο φυτό που μοιάζει με μεγάλο κρεμμύδι ) αποτελούν για τους κρητικούς ιδιαίτερα σημεία αναφοράς.

 

Ακόμα και σήμερα σε πολλά κρητικά σπίτια τα παιδιά κρεμάνε στο τζάκι μια άδεια κάλτσα με την προσμονή το ξημέρωμα της Πρωτοχρονιάς να βρουν μέσα σε αυτή το δώρο που περιμένουν από τον Άγιο Βασίλη.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Βασιλόπιτα: Ένα νόστιμο γλυκό με ιστορία!

Παραμονή Πρωτοχρονιάς στην Ελλάδα: Τα ήθη και τα έθιμα της ημέρας

Πρωτοχρονιά: Από σπασμένα πιατικά μέχρι σταφύλια και μήλα - Έθιμα από όλο τον κόσμο