Αυτοκτονούν τα ζώα;

Ο εκπαιδευτής της Kathy, ενός δελφινιού που συμμετείχε στην τηλεοπτική εκπομπή Flipper,  δήλωσε ότι την είδε να αυτοκτονεί. Χαρακτηριστικά περιέγραψε ότι τον κοίταξε στα μάτια και αργά αργά βυθίστηκε στο νερό και έδωσε τέρμα στη ζωή της. Τα ζώα, όπως και οι άνθρωποι, βιώνουν στεναχώριες ακόμη και καταθλίψεις. Όμως είναι δυνατόν, η κακή ψυχολογική κατάσταση να τα οδηγήσει στην αυτοκτονία;

Είναι δύσκολο να πούμε, αν τα ζώα κατέχουν τα τεχνικά μέσα για να αυτοκτονήσουν. Όταν ένας σκύλος ή μία γάτα, αρνείται την τροφή του μετά από το θάνατο του αφεντικού του, είναι εύκολο να καταλάβουμε ότι αυτή η πράξη απορρέει καθαρά από τον πόνο που νιώθει το ζώο για το χαμό ενός αγαπημένου προσώπου. Όμως όταν το ίδιο ζώο, πέσει από μεγάλο ύψος και χάσει τη ζωή του, είναι δύσκολο να αποφασίσουμε αν αυτό αποτελεί μία συνειδητή πράξη αυτοκτονίας ή οφείλεται στο άγχος και τον αποπροσανατολισμό του.

Έχουν συμβεί πολλά περιστατικά τα οποία συνηγορούν ότι τα ζώα τελικά επιλέγουν την αυτοκτονία. Στην Ostiglia της Ιταλίας, ο Franz, ένα γερμανικό ποιμενικό ξάπλωνε συνεχώς πάνω στις ράγες του τρένου. Το αφεντικό του Franz είχε καταδικαστεί μόλις δύο εβδομάδες πριν, σε φυλάκιση ενός έτους. Ο σκύλος έπεσε σε κατάθλιψη λόγω της απομάκρυνσης του από το πιο αγαπημένο του πρόσωπο. Περιφερόταν επί μέρες στην πόλη χωρίς να τρώει. Οι εργάτες που δούλευαν κοντά στο σημείο όπου ξάπλωνε ο σκύλος, τον έδιωχναν πετώντας του πέτρες.. Μία από τις πολλές φορές όμως, το τρένο τελικά χτύπησε το Franz.

Μία άλλη παρόμοια περίπτωση, αφορά ένα 8χρονο κορίτσι και τη γάτα του. Οι δυο τους ήταν πολύ δεμένοι, το κορίτσι όμως λόγω μίας ασθένειας, πέθανε. Η γάτα από τότε, αρνιόταν κάθε είδους χάδι και δεν έτρωγε. Μία μέρα καθώς μπήκε στο δωμάτιο του μικρού κοριτσιού, ανέβηκε στο παράθυρο και πήδηξε. Η γάτα σκοτώθηκε από την πρόσκρουση με το έδαφος. Τα περιστατικά αυτά όμως, δεν μπορούν να αποτελέσουν την απάντηση σε ένα ερώτημα που απασχολεί την επιστήμη και τη φιλοσοφία ήδη από παλιά.

Ο καθηγητής της Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, Τόμας Τζόινερ, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Στη φύση φαίνεται ότι υπάρχει το ίδιο είδος υπολογισμού. Ο θάνατος μου αξίζει περισσότερο από τη ζωή μου; Οι αυτοκτονίες όλων των ειδών περιλαμβάνουν αυτόν τον υπολογισμό – από τα βακτήρια έως τα έντομα και από τους ανθρώπους που αυτοκτονούν για διάφορους συμβατικούς λόγους έως τους τρομοκράτες καμικάζι». Ο Τζόναθαν Σαφράν Φόερ, γνωστός Αμερικάνος συγγραφέας, επισημαίνει για το θέμα ότι δε χρειάζεται να μετατρέψουμε τα ζώα σε ανθρώπους για να τους συμπεριφερόμαστε καλά.  Αρκεί όπως λέει να συμπεριφερόμαστε στα γουρούνια σαν να είναι γουρούνια και στις αγελάδες σαν αγελάδες.

Απάντηση στο ζήτημα της αυτοκτονίας των ζώων, δεν έχει δοθεί ακόμη. Πολλοί όμως βασίζονται στο ένστικτο τους και απαντούν καταφατικά, ότι τα ζώα δηλαδή μπορούν να επιλέξουν την αυτοκτονία.