Ποιοι κινδυνεύουν να χάσουν έως και 195€ από επιδόματα προϋπηρεσίας

Παρατείνεται η αγωνία εργοδοτών και εργαζομένων, τουλάχιστον για τους επόμενους τρεις μήνες, σχετικά με το τι θα γίνει με τις τριετίες που καταβάλλονται σε όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό ή ημερομίσθιο, μετά την προσφυγή των εκπροσώπων των εργοδοτών στο Συμβούλιο της Επικρατείας.

Εντός των επόμενων δέκα ημερών οι διάδικοι ΣΕΒ, ΓΣΕΕ και άλλοι Σύνδεσμοι Βιομηχάνων ανά την Ελλάδα θα πρέπει να καταθέσουν υπομνήματα. Η απόφαση αναμένεται να δημοσιευτεί το 2020 κι όχι νωρίτερα από τον Μάρτιο.

Οι εργοδότες ζητούν να ακυρωθεί η σχετική εγκύκλιος του υπουργείου Εργασίας που εκδόθηκε πριν από 10 μήνες (18/2/2019) με αφορμή την εφαρμογή του νέου κατώτατου μισθού των 650 ευρώ (με ισχύ από 1η Φεβρουαρίου 2019), αλλά αφορούσε και τη διατήρηση των τριετιών για τους κατώτατους μισθούς και τα ημερομίσθια.

Υπενθυμίζεται ότι ο υπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων προχώρησε στην παράταση της ισχύος της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας μέχρι τις 31-12-2019. Μαζί με την ισχύ της ΕΓΣΣΕ παρατάθηκαν και όλοι οι συμφωνηθέντες κανονιστικοί όροι (μισθολογικοί και μη μισθολογικοί) ευεργετικοί για τους εργαζομένους (επιδόματα, τριετίες κ.ά.) που τη συνοδεύουν. Μάλιστα σε συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στις 3 Οκτωβρίου μεταξύ του υπουργού Εργασίας και των κοινωνικών εταίρων, ο κ. Βρούτσης επανέλαβε τη θέση του προς τη ΓΣΕΕ, επισημαίνοντας πως δεν θα θιγούν οι τριετίες με την επέκταση ισχύος της Εθνικής Γενικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας.

Δικαστική απόφαση

Σε περίπτωση που η απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού Δικαστηρίου είναι θετική για τους εργαζόμενους τότε οι μισθοί των εργαζομένων θα πρέπει να συνεχίσουν να καταβάλλονται στα σημερινά επίπεδα, δηλαδή στο ύψος στο οποίο διαμορφώθηκαν από τον Φλεβάρη του 2019 και μετά. Κύκλοι της ΓΣΕΕ εξέφραζαν αισιοδοξία πως υπάρχουν πιθανότητες η υπόθεση να κερδηθεί υπέρ των εργαζομένων.

Αν όμως η απόφαση του δικαστηρίου είναι αρνητική για τους εργαζόμενους, τότε χιλιάδες μισθωτοί θα χάσουν τα επιδόματα προϋπηρεσίας (τριετίες), τα οποία καταβάλλονται από τον περασμένο Φλεβάρη επί του νέου κατώτατου μισθού των 650 ευρώ. Δεδομένου ότι ισχύει πλαφόν για την προσαύξηση λόγω προϋπηρεσίας στο 30%, το ανώτατο ύψος των επιδομάτων φτάνει έως 195 ευρώ το μήνα.

Ανοικτό παραμένει επίσης το ενδεχόμενο το ΣτΕ να αποφασίσει εάν η απόφαση του θα έχει αναδρομική ισχύ ή όχι. Σε περίπτωση που η απόφαση του έχει αναδρομική ισχύ οι εργαζόμενοι θα κληθούν να επιστρέψουν τα ποσά των τριετιών που έλαβαν από τον Φεβρουάριο του 2019.  Νομικοί επισημαίνουν ότι η υπόθεση δεν ενέχει την έννοια του δημοσίου συμφέροντος με αποτέλεσμα να μην στοιχειοθετείται έδαφος για «φραγμό» αναδρομικότητας από το ΣτΕ.

Πώς μπορούν να αμυνθούν οι εργαζόμενοι

«Τυχόν ευδοκίμηση της αίτησης ακύρωσης θα μπορούσε να επιφέρει την ακυρότητα της εγκυκλίου με αναδρομικό αποτέλεσμα, από τότε που η εγκύκλιος αυτή δημοσιεύτηκε, δηλαδή από 18 Φεβρουαρίου του 2019. Σε καμία περίπτωση όμως δεν θεωρώ ότι το απευκταίο αυτό αποτέλεσμα θα μπορούσε να οδηγήσει σε αναδρομική αναζήτηση των ποσών των τριετιών που στο μεταξύ καταβλήθηκαν στους εργαζόμενους», ξεκαθαρίζει ο δικηγόρος – εργατολόγος Γιάννης Καρούζος κι εξηγεί : «Αυτό πέραν του έντονου κοινωνικού προβλήματος που θα δημιουργούσε (αναδρομική μείωση μισθών έως και κατά 30%) και της επιβάρυνσης των επιχειρήσεων με περαιτέρω γραφειοκρατικά βάρη (συμπλήρωση νέων ΑΠΔ, αντιδικίες με τους εργαζόμενους κ.α.) θα ήταν και νομικά άτοπο, αφού σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να δικαιολογηθεί πλάνη των εργοδοτών στην καταβολή των τριετιών, όταν μάλιστα αυτή γινόταν και γίνεται χωρίς καμία επιφύλαξη των δικαιωμάτων τους».

Δηλαδή, αν ίσχυε «νομική ανασφάλεια» όπως συμπληρώνει ο ίδιος ως προς την υποχρέωση καταβολής των τριετιών θα έπρεπε ο κάθε εργοδότης να διατυπώνει ρητά την επιφύλαξη κάθε νόμιμου δικαιώματός του στην διαδικασία καταβολής των επιδομάτων προϋπηρεσίας.

«Η ΓΣΕΕ υπερασπίστηκε, με νομικά επιχειρήματα, ότι οι προσαυξήσεις των τριετιών δεν έχουν καταργηθεί, αφού η αρμοδιότητα του υπουργού Εργασίας να καθορίζει τον κατώτατο μισθό και ημερομίσθιο οριοθετήθηκε νομοθετικά και αφορά μόνο στο ελάχιστο  ποσό αναφοράς, χωρίς να θιγούν οι διατάξεις των προσαυξήσεων των τριετιών, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν κανονικά», αναφέρει η ΓΣΕΕ που παραστάθηκε στη δίκη. Σύμφωνα με το τριτοβάθμιο συνδικάτο του ιδιωτικού τομέα, ο ΣΕΒ και άλλες  εργοδοτικές οργανώσεις υποστήριξαν ότι οι νομοθετικές διατάξεις για τις τριετίες έχουν καταργηθεί.

Πού διαφωνούν οι εργοδότες

Οι εργοδοτικές οργανώσεις, με την προσφυγή τους στο ΣτΕ, υποστηρίζουν ότι δεν έχει τηρηθεί η νόμιμη διαδικασία και ότι η συγκεκριμένη εγκύκλιος που εκδόθηκε από την πρώην υπουργό Εργασίας Έφη Αχτσιόγλου τον Φεβρουάριο του 2019 δεν δημοσιεύτηκε ποτέ σε ΦΕΚ.

Οι εργοδότες υποστηρίζουν ότι οι τριετίες στους κατώτατους μισθούς, αλλά και στα ημερομίσθια αφορούν αυξήσεις των αμοιβών που έχουν σχέση με την αναγνώριση της προϋπηρεσίας των εργαζομένων, άρα και της προσαύξησης του μισθού τους ανά τριετία η οποία με βάση την ισχύουσα Εθνική Σύμβαση Εργασίας κλιμακώνεται ως εξής: αναγνώριση μέχρι 6 τριετίες με 5% αύξηση του ημερομισθίου (για κάθε τριετία) για τους εργατοτεχνίτες και αναγνώριση μέχρι 3 τριετίες με 10% αύξηση του μισθού για κάθε τριετία για τους υπαλλήλους.

Στην επίμαχη εγκύκλιο του υπουργείου Εργασίας του περασμένου Φεβρουαρίου υπάρχει καθορισμός του μισθού με βάση τις τριετίες ως εξής: για τους έχοντες 0-3 έτη προϋπηρεσίας 650 ευρώ, για τους έχοντες 3-6 έτη προϋπηρεσίας 715 ευρώ, για τους έχοντες 6-9 έτη προϋπηρεσίας 780 ευρώ και για τους έχοντες άνω των 9 ετών προϋπηρεσία 845 ευρώ.