Ασφαλιστικό σύστημα: Οι 10 μεγάλες αλλαγές από το 2024

Αλλαγές στο ασφαλιστικό, στις συντάξεις και σε επιδόματα δρομολογούνται από 1/1/2024 μέσα από την εφαρμογή 10 νέων ρυθμίσεων.

Οι 10 αλλαγές που θα "τρέξουν" από την αρχή της νέας χρονιάς είναι οι εξής:

1. Η νέα αύξηση που έρχεται στις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών κατά 3,9% ή κατά 5 έως 24 ευρώ τον μήνα. Η επιβάρυνση είναι σχεδόν η μισή σε σχέση με του 2023, που οι εισφορές αυξήθηκαν κατά 9,6%. Τα ειδοποιητήρια με τα νέα ποσά εισφορών θα αναρτηθούν στους λογαριασμούς των ελευθέρων επαγγελματιών και αγροτών έως το τέλος Ιανουαρίου.

2. Η θέσπιση ενιαίου κανονισμού ασφάλισης και παροχών για ασφαλισμένους και συνταξιούχους του ΕΦΚΑ. Έως τον Ιούνιο του 2024 το υπουργείο Εργασίας θα έχει τα πορίσματα για την εφαρμογή ίδιων κανόνων στον υπολογισμό των συντάξεων, των εφάπαξ αλλά και στις ηλικίες θεμελίωσης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Οι αλλαγές εκτιμάται ότι θα ψηφιστούν προς το τέλος του 2024. 

 

3. Η φορολόγηση των παροχών που δίνουν τα επαγγελματικά ταμεία και η μείωση στα επίπεδα των επαγγελματικών ταμείων της φορολογίας στα ιδιωτικά συνταξιοδοτικά προγράμματα. Για παροχές που αντιστοιχούν σε έως 5 έτη ασφάλισης ο φόρος είναι 10% αν ληφθούν ως σύνταξη και 20% εφόσον καταβάλλονται εφάπαξ. Για παροχές που αντιστοιχούν σε 6 έως 10 έτη ασφάλισης ο φόρος είναι 7,5% για σύνταξη και 15% για εφάπαξ. Για παροχές που αντιστοιχούν σε 11 έως 20 έτη ασφάλισης ο φόρος είναι 5% για σύνταξη και 10% για εφάπαξ. Για παροχές που αντιστοιχούν σε 20 και περισσότερα έτη ασφάλισης ο φόρος είναι 2,5% για σύνταξη και 5% για εφάπαξ. 

 

4. Η νέα αύξηση των συντάξεων κατά 3%, που πληρώθηκε ήδη στους συνταξιούχους. Η μέση μηνιαία αύξηση κυμαίνεται γύρω στα 30 ευρώ, ενώ για τις υψηλές συντάξεις (άνω των 2.000 ευρώ) ξεπερνά τα 60 ευρώ. Κριτήριο για να φανεί η αύξηση στην τσέπη είναι το ύψος της προσωπικής διαφοράς. Όφελος θα δουν όσοι πήραν αύξηση πάνω από την προσωπική διαφορά.

5. Η θέσπιση νέων και μικρότερων κρατήσεων, αντί μείωσης της σύνταξης κατά 30%, για τους συνταξιούχους που δηλώνουν ότι εργάζονται. Το μέτρο θα ισχύσει από τον Ιανουάριο και οι συνταξιούχοι που εργάζονται θα έχουν κράτηση 10% στον μισθό τους αν είναι μισθωτοί, ενώ όσοι ασκούν ελεύθερο επάγγελμα θα καταβάλουν τις εισφορές με προσαύξηση 50%. Το νέο σύστημα δεν μειώνει καθόλου τις συντάξεις, απεναντίας οι περίπου 40.000 συνταξιούχοι που δηλώνουν ήδη ότι εργάζονται θα έχουν μηνιαίο όφελος έως και 300 ευρώ. 

6. Η έκδοση σύνταξης ίσης με το 40% αυτής που θα έπαιρναν για ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες με οφειλές έως 30.000 ευρώ και έως 10.000 ευρώ, αντίστοιχα, από ατομικές ή και εργοδοτικές εισφορές. Οι εν λόγω ασφαλισμένοι θα πρέπει, όμως, να έχουν πληρώσει τουλάχιστον 20 χρόνια εισφορές.

7. Η απονομή όλων των επικουρικών συντάξεων από όλα τα Ταμεία με 15 έτη ασφάλισης. Η διάταξη ψηφίστηκε στον νέο ασφαλιστικό νόμο και διευκολύνει τους ασφαλισμένους από το Δημόσιο και πρώην ταμεία ΔΕΚΟ - τραπεζών στο να θεμελιώσουν δικαίωμα για πλήρη επικουρική σύνταξη με το όριο ηλικίας που παίρνουν την πλήρη σύνταξη.

8. Η επέκταση του επιδόματος μητρότητας με 780 ευρώ τον μήνα για 9 μήνες σε μητέρες ελεύθερες επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενες, αγρότισσες, καθώς και σε μητέρες Ταμείων που δεν έπαιρναν το εν λόγω επίδομα (ΤΑΥΤΕΚΩ, ΕΤΑΠ-ΜΜΕ, ΕΔΟΕΑΠ). Τα πρώτα επιδόματα σε νέες δικαιούχους θα δοθούν από τον Ιανουάριο του 2024 για γεννήσεις από 24/9/2023 και μετά, καθώς η καταβολή τους γίνεται μετά το διάστημα λοχείας. 

9. Η θέσπιση προπληρωμένης κάρτας για τα επιδόματα ανεργίας, τέκνων και ανασφάλιστου υπερήλικα. Το 50% του ποσού θα χρησιμοποιείται για συγκεκριμένες αγορές και το άλλο 50% θα είναι σε μετρητά. Η προπληρωμένη κάρτα θα εφαρμοστεί από τον Ιούνιο του 2024.

10. Η ενίσχυση των ελέγχων για την αδήλωτη εργασία από συνεργεία των Περιφερειακών Ελεγκτικών Κέντρων Ασφάλισης (ΠΕΚΑ) του ΕΦΚΑ και της Ανεξάρτητης Αρχής Επιθεώρησης Εργασίας. Ειδικά τα ΠΕΚΑ αποκτούν τη δυνατότητα ελέγχων και επιβολής προστίμων στις επιχειρήσεις για παραβάσεις στο ωράριο εργασίας, και στις ασφαλιστέες αποδοχές.

Οι νέες εισφορές

Για τους ελεύθερους επαγγελματίες η εισφορά στην 1η κατηγορία θα ανέλθει στα 249,23 ευρώ, η 2η κατηγορία στα 297,09 ευρώ, η 3η κατηγορία στα 354 ευρώ, η 4η κατηγορία στα 423,54 ευρώ, η 5η κατηγορία στα 505,56 ευρώ και η 6η κατηγορία στα 654,8 ευρώ. Για την ειδική κατηγορία των νέων μη μισθωτών ασφαλισμένων (ελεύθερων επαγγελματιών, γιατρών, δικηγόρων, μηχανικών) που δεν έχουν συμπληρώσει την πρώτη 5ετία από την έναρξη της δραστηριότητάς τους, η μηνιαία εισφορά αναμένεται να διαμορφωθεί από 1/1/2024 στα 153,54 ευρώ, από 148,15 ευρώ σήμερα, με αύξηση κατά 5,4 ευρώ τον μήνα.

Οι εισφορές των αυτοαπασχολούμενων επιστημόνων (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί) για επικουρική ασφάλιση από 1/1/2024 θα διαμορφωθούν σε 44,43 ευρώ στην 1η κατηγορία, 53,54 ευρώ στη 2η και 63,79 ευρώ στην 3η κατηγορία. Αντίστοιχα, για τον κλάδο εφάπαξ η εισφορά για την 1η κατηγορία θα είναι 29,62 ευρώ, για τη 2η 35,32 ευρώ και για την 3η 42,15 ευρώ.

Διαβάστε επίσης:

Επιδότηση θέρμανσης με ρεύμα: Πότε θα φανεί η έκπτωση - Η προθεσμία για αιτήσεις

Το χρονοδιάγραμμα διασύνδεσης Ταμειακών και POS με το Taxisnet