"Έφυγε" πλήρης ημερών, ένας αγωνιστής της Αριστεράς

Έφυγε από τη ζωή την Πέμπτη σε ηλικία 101 χρόνων ο Χρήστος Γιαλαμάς, ένας μεγάλος αγωνιστής της Αριστεράς στο Ηράκλειο.

Γεννήθηκε 28 Δεκεμβρίου 1919 στα παραλία της Μικρας Ασίας. Από μικρή ηλικία ήρθε στην Κρήτη με την οικογένειά του και μπήκε στον αγώνα. Οργανώθηκε στον εφεδρικό ΕΛΑΣ και στην ΟΠΑΛ. Έδωσε μάχες με τον εφεδρικό ΕΛΑΣ και οργάνωσε μαζί με άλλους συντρόφους του την αυτομόληση δεκάδων Ιταλών αντιφασιστών στο βουνό. Το δεύτερο αντάρτικο τον βρήκε στο βουνό με την ομάδα του Ποδιά.
Στο οροπέδιο της Νίδας η ομάδα των ανταρτών του Πόδια έπεσε σε ενέδρα και δόθηκε η λεγόμενη Μάχη της Νιδας. Η ομάδα διασπάστηκε και 12 αντάρτες μέσα σε αυτούς και ο παππούς μου Χρήστος Γιαλαμας προσπάθησαν να διασπαστούν τον κλοιό και να κατευθυνθούν προς τα Χανιά.
Φτάνοντας κοντά στις Μέλαμπες σταμάτησαν να ξεκουραστούν και να ξεδιψάσουν σε ένα ρυάκι γιατί προχωρούσαν ώρες διψασμένοι. Εκεί ο Χρήστος Γιαλαμάς έβγαλε τα άρβυλα του για να πλύνει τα πόδια του. Όμως οι παρακρατικοί του Μπαντουβα με δυνάμεις του κυβερνητικού στρατού τους είχαν στήσει ενέδρα και άρχισαν να τους χτυπάνε. Οι άλλοι σύντροφοί του που δεν είχαν βγάλει τα άρβυλα τους πρόλαβαν και έφυγαν. Ο Χρήστος Γιαλαμας καθυστερώντας να τα βάλει, τους έχασε και έμεινε μόνος. Προχωράει μόνος τον εντοπίζουν και για 8 ώρες κρύβεται σε μια τρύπα ακίνητος. Οι διώκτες του τον ψάχνουν, ακούει τις φωνές και τα βήματα τους πάνω από την τρύπα αλλά τελικά δεν καταφέρνουν να τον βρουν.

Μετά από 8 ώρες βγαίνει από την κρύπτη του και επειδή δεν ξέρει την περιοχή για να προχωρήσει για τα Χανιά αποφασίζει να γυρίσει στο Ηράκλειο και να συνδεθεί με την παράνομη οργάνωση του ΚΚΕ. Στον δρόμο για το Ηράκλειο τον πιάνουν στο Γενι- γκαβε και τον μεταφέρουν στην ασφάλεια Ηρακλείου. Από κει μετά τον μεταφέρουν στο κολαστήριο του Μπαντουβα. Εκεί  βασανίζεται απάνθρωπα από τον Καρα το πρωτοπαλίκαρο του Μπαντουβα που τον, χτυπάει με σιδερόβεργα σε όλο του το σώμα και όταν πια τον χτυπάει στο κεφάλι μένει αναίσθητος.
Οδηγείται στην ασφάλεια Ηρακλείου όπου συνεχίζονται τα βασανιστήρια. Στα Χανιά δικάζεται από το στρατοδικείο και κατά δικάζεται δις ισόβια. Στη συνέχεια φυλακίζεται και για 18 χρόνια περνάει από τις φυλακές Αίγινας, Κεφαλλονιάς., Ιτζεδιν, Αλικαρνασσού και Χαλκίδας από όπου αποφυλακίζετε το 1964.
Μετά την αποφυλάκιση του δουλεύει στα γραφεία της ΕΔΑ για ένα χρονικό διάστημα. Το 1967 συλλαμβάνει στο Ηράκλειο βασανίζεται και φυλακίζεται για ένα διάστημα στα κρατητήρια της Δικαιοσύνης

Το 2000 τυφλώνεται από το ένα μάτι και σταδιακά παθαίνει ολική τύφλωση την οποία αντιμετωπίζει με την ίδια αγωνιστική διάθεση με την οποία συμμετείχε στους κοινωνικούς αγώνες και στον ένοπλο ταξικό αγώνα δίνοντας παράδειγμα ζωής στα παιδιά και στα εγγόνια του.

(Το φωτογραφικό υλικό απέστειλε στο ekriti η εγγονή του Δήμητρα Γιαλαμά)