Σε υψηλό κίνδυνο η Κρήτη εξαιτίας της ερημοποίησης

Παγκόσμια Ημέρα κατά της Ερημοποίησης και της Ξηρασίας σήμερα και όπως καταγράφεται σε έρευνες, το 30% του ελληνικού εδάφους απειλείται με ερημοποίηση και ιδιαίτερα το ανατολικό τμήμα της Κρήτης. Η κακή διαχείριση του περιβάλλοντος και η υπερβολική βόσκηση έχουν προκαλέσει μεγάλη ζημιά στο έδαφος.

Ερημοποίηση είναι η υποβάθμιση της γης, μια σταδιακή απώλεια της παραγωγικότητας του εδάφους και μείωση της φυτικής κάλυψης που συμβαίνει σαν αποτέλεσμα ανθρώπινων δραστηριοτήτων και κλιματικών φαινομένων όπως οι παρατεταμένες ξηρασίες και οι πλημμύρες. Η Κρήτη τα τελευταία χρόνια αποτελεί αντικείμενο μελετών ελληνικών πανεπιστημίων αλλά και ξένων που ασχολούνται με την ερημοποίηση της Μεσογείου.

Όπως είπε, μιλώντας στο Ράδιο Κρήτη, ο καθηγητής εδαφολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών Κων/νος Κοσμάς, όλη η Ελλάδα και ειδικά η Κρήτη βρίσκονται σε υψηλό κίνδυνο, όσον αφορά στο φαινόμενο της ερημοποίησης. Η περιοχή των Αστερουσίων έχει υποβαθμιστεί σε μεγάλο βαθμό εξαιτίας της υπερβόσκησης, καθώς διαβρώνεται το έδαφος και δεν μπορεί πλέον να απορροφήσει το νερό της βροχής. Επίσης στη Μεσσαρά, γίνεται κακή διαχείριση του περιβάλλοντος όταν καλλιεργούνται ελιές και αμπέλια με λανθασμένο τρόπο, με αποτέλεσμα να έχουμε διάβρωση του εδάφους και να μειώνεται συνεχώς η ικανότητα αποθήκευσης του νερού. Σύμφωνα με τον κ. Κοσμά στη νότια Σητεία το έδαφος έχει υποβαθμιστεί έντονα και δεν μπορεί πλέον να διατηρήσει καλλιέργειες.

Όπως προκύπτει από τις μελέτες που πραγματοποιεί το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών σε συνεργασία με ξένα ιδρύματα, από το 2000 στην Κρήτη αλλά και σε άλλες περιοχές της χώρας μας, το πρόβλημα της ερημοποίησης του εδάφους οξύνθηκε ιδιαίτερα μετά τις καταβολές επιδοτήσεων για την κτηνοτροφία και τη γεωργία. Τότε άρχισε να παρατηρείται το φαινόμενο της υπερβόσκησης αλλά και τις επέκτασης των ελαιώνων με όλες τις αρνητικές συνέπειες που αυτό έχει επιφέρει στο περιβάλλον.  

Οι μη αποδεκτές γεωργικές πρακτικές (εντατική καλλιέργεια των γεωργικών περιοχών, υπερβολική χρήση των λιπασμάτων, μη ορθολογική κατεργασία του εδάφους, έλλειψη προστασίας γεωργικών εδαφών).

Η μη ορθολογική διαχείριση των υδατικών πόρων (ανεπαρκείς πρακτικές άρδευσης, υπεράντληση του υπόγειου νερού, έλλειψη στραγγιστικών έργων).

η αλλαγή χρήσης γης (από δάσος σε γεωργικό έδαφος, από γεωργικό έδαφος σε αστική χρήση).

Οι μη αποδεκτές πρακτικές δασικής διαχείρισης (υπερβόσκηση, υπερβολική υλοτομία, πυρκαγιές). Όλα αυτά έχουν συντελέσει τα τελευταία χρόνια στην σταδιακή ερημοποίηση του νησιού, ενώ την ίδια ώρα οι κυβερνήσεις αδιαφορούν, επικεντρώνοντας στα οικονομικά οφέλη.