Ιράν: Η επόμενη μέρα μετά τον θάνατο του Ραϊσί - Ποιός αναλαμβάνει καθήκοντα μέχρι τις εκλογές

Νέα δεδομένα για το Ιράν αλλά και για τη Μέση Ανατολή δημιουργεί ο θάνατος του προέδρου του Ιράν, Εμπραχίμ Ραϊσί, από τη συντριβή του ελικοπτέρου που τον μετέφερε από το Αζερμπαϊτζάν το απόγευμα της Κυριακής.

Όπως σημειώνει ο Guardian ο θάνατος του Ραϊσί θα ενισχύσει την αίσθηση μιας χώρας που βρίσκεται ήδη σε πολιτική μετάβαση. Η βρετανική εφημερίδα υπενθυμίζει ότι «ένα νέο σκληροπυρηνικό κοινοβούλιο εξελέγη μόλις την 1η Μαρτίου, κατά την οποία η συμμετοχή σε ορισμένες περιφέρειες έπεσε κάτω από το 10%, και συνολικά η συμμετοχή σε εθνικό επίπεδο έφτασε μόλις το 41% - ένα χαμηλό ρεκόρ».

«Μεταρρυθμιστές ή μετριοπαθείς πολιτικοί είτε αποκλείστηκαν είτε ηττήθηκαν κατά κράτος με αποτέλεσμα το νέο κοινοβούλιο του Ιράν να είναι διχασμένο ανάμεσα στους παραδοσιακούς σκληροπυρηνικούς και την υπερσυντηρητική ομάδα γνωστή ως Paydari ή Μέτωπο Σταθερότητας» συνεχίζει στην ανάλυσή του ο Guardian.

Στο πλαίσιο αυτό, προστίθεται στην ανάλυση, γίνεται πιο έντονη η αίσθηση ότι το Ιράν μπαίνει σε αχαρτογράφητα νερά μετά τον ουσιαστικό αποκλεισμό των μεταρρυθμιστών από τη συμμετοχή στο κοινοβούλιο για πρώτη φορά από το 1979.

Η αναστάτωση αυτή, σημειώνει ο Guardian, έρχεται σε μια εποχή που το Ιράν δεν μπορεί να αντέξει τέτοια αβεβαιότητα, καθώς αντιμετωπίζει προκλήσεις από τη Δύση σχετικά με το πυρηνικό του πρόγραμμα, μια οικονομία σε κακή κατάσταση και τεταμένες σχέσεις με άλλα κράτη της Μέσης Ανατολής, ιδίως όσον αφορά τις σχέσεις με το Ισραήλ και τις ΗΠΑ.

Η εικόνα της αστάθειας επιτείνεται από την απώλεια του υπουργού Εξωτερικών του Ιράν, μιας χώρας που μέχρι σήμερα υπερηφανευόταν για τον έλεγχο και την προβλεψιμότητα. Σύμφωνα με τον Guardian ο πιθανότερος νέος υπουργός Εξωτερικών του Ιράν θα είναι ο Αλί Μπαγκερί, αλλά οι σκληροπυρηνικοί της χώρας μπορεί να τον θεωρήσουν υπερβολικά πρόθυμο να διαπραγματευτεί με τη Δύση για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.

Την κατάσταση επιδεινώνει το γεγονός ότι το Ιράν πρέπει μέσα σε 50 ημέρες να βρει τον επόμενο πρόεδρό του - καθώς δεν έχει πρόεδρο εν ενεργεία από το 1979 - χρόνος που θεωρείται σχετικά λίγος για τον ανώτατο θρησκευτικό ηγέτη Αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ και το περιβάλλον του κάποιον που όχι μόνο θα γίνει πρόεδρος σε μια τόσο κρίσιμη στιγμή, αλλά και θα είναι σε ισχυρή θέση για να διαδεχθεί τον ίδιο τον Χαμενεΐ.

«Η άμεση πρόκληση για οποιονδήποτε νέο ηγέτη θα είναι να ελέγξει όχι μόνο τις εσωτερικές διαφωνίες, αλλά και τις απαιτήσεις των φατριών εντός της χώρας να ακολουθήσει πιο σκληρή γραμμή με τη Δύση και να πλησιάσει περισσότερο τη Ρωσία και την Κίνα» καταλήγει στην ανάλυσή του ο Guardian.

Ποιος αναλαμβάνει καθήκοντα μέχρι τις εκλογές

Μετά τον θάνατο του Ιρανού Προέδρου Εμπραχίμ Ραϊσί, ο οποίος σκοτώθηκε χθες, όταν συνετρίβη το ελικόπτερο στο οποίο επέβαινε, τη θέση του θα αναλάβει ο πρώτος αντιπρόεδρος Μοχαμάντ Μοχμπέρ, ενώ προεδρικές εκλογές θα διεξαχθούν σε διάστημα 50 ημερών.

(ο Μοχάμαντ Μοχμπέρ)

Το άρθρο 131 του Συντάγματος της Ισλαμικής Δημοκρατίας προβλέπει ότι «σε περίπτωση θανάτου, αποπομπής, παραίτησης, απουσίας ή ασθένειας του προέδρου, που διαρκεί περισσότερους από δύο μήνες», «ο πρώτος αντιπρόεδρος αναλαμβάνει τα καθήκοντά του».

Τη διαδικασία πρέπει «να εγκρίνει ο ανώτατος ηγέτης» του Ιράν, ο οποίος τώρα είναι ο αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, διευκρινίζει το άρθρο.

Το Σύνταγμα προβλέπει ότι συμβούλιο, που αποτελείται «από τον πρόεδρο του κοινοβουλίου, τον επικεφαλής της δικαιοσύνης και τον πρώτο αντιπρόεδρο, πρέπει να οργανώσει εκλογές για νέο πρόεδρο μέσα σε διάστημα 50 ημερών».

Ποιος είναι ο Μοχμπέρ

Ο νέος υπηρεσιακός πρόεδρος του Ιράν, ο 68χρονος Μοχαμάντ Μοχμπέρ, διορίστηκε πρώτος αντιπρόεδρος της χώρας τον Αύγουστο του 2021 από τον Ραϊσί και θεωρείται πρόσωπο κοντά στον ανώτατο ηγέτη του Ιράν, Αλί Χαμενεΐ, ο οποίος άλλωστε έχει τον τελευταίο λόγο για όλα όσα αφορούν την διακυβέρνηση του Ιράν, ωστόσο σύμφωνα με τον Guardian δεν θεωρείται πρόσωπο που μπορεί να μακροημερεύσει στη θέση του προέδρου.

Ο Μοχμπέρ ήταν μέλος της ιρανικής αποστολής που επισκέφθηκε τη Μόσχα τον περασμένο Οκτώβριο και συμφώνησε στην παροχή πυραύλων εδάφους-εδάφους και drones στις ένοπλες δυνάμεις της Ρωσίας.

Το 2010 το όνομά του είχε περιληφθεί σε λίστα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για άτομα και οντότητες στα οποία επιβλήθηκαν κυρώσεις για εμπλοκή σε «πυρηνικές ή βαλλιστικές πυραυλικές δραστηριότητες» ενώ δύο χρόνια αργότερα το όνομά του αφαιρέθηκε από τη λίστα αυτή.

Ο υπηρεσιακός πρόεδρος του Ιράν γεννήθηκε στην Ντεζφούλ, στην επαρχία Χουζεστάν, και έχει αναλάβει πολλές υψηλόβαθμες θέσεις. Έχει διατελέσει επίσης επικεφαλής εταιρειών και από το 2007 προεδρεύει του Ιδρύματος της Τάξης του Ιμάμη (Setad) που διαχειρίζεται τις περιουσίες που κατασχέθηκαν μετά την Ισλαμική Επανάσταση του 1979.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Γάζα: Συνεχίζονται οι σφοδροί βομβαρδισμοί του Ισραήλ - Νέα έκκληση Μπάιντεν για κατάπαυση του πυρός

Παρίσι: Το Λούβρο ανοίγει τις πόρτες του για πρωινά μαθήματα χορού και γυμναστικής

Αφγανιστάν: Έξι οι νεκροί στην επίθεση εναντίον ξένων τουριστών