100.6 FM KnossosFM
10:12 | 09/05/2025
newsroom ekriti.gr
Οι σκορπιοί «καταλαμβάνουν» τις πόλεις της Βραζιλίας, προειδοποιούν ερευνητές υποστηρίζοντας ότι η ταχεία αστικοποίηση και η κλιματική αλλαγή οδηγούν τους σκορπιούς να τσιμπάνε όλο και περισσότερους ανθρώπους.
Περισσότερα από 1,1 εκατ. τσιμπήματα αναφέρθηκαν μεταξύ 2014 και 2023, σύμφωνα με στοιχεία από το βραζιλιάνικο σύστημα πληροφοριών. Υπήρξε αύξηση 250% στις αναφορές τσιμπημάτων από το 2014 έως το 2023, σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Frontiers in Public Health.
Οι σκορπιοί και η ταχεία αστικοποίηση
Η αύξηση των κρουσμάτων οφείλεται στην ταχεία, μη προγραμματισμένη αστικοποίηση -όπως οι φαβέλες- που χαρακτηρίζεται από υψηλής πυκνότητας κατοικίες και κακή διάθεση απορριμμάτων, σύμφωνα με την έρευνα.
Αν και οι αστικές περιοχές καταπατούν άγρια ενδιαιτήματα όπου ζουν ήδη σκορπιοί, δημιουργούν επίσης νέα περιβάλλοντα στα οποία ευδοκιμούν.
Αναδιαμόρφωση οικοσυστημάτων
«Η αστικοποίηση στη Βραζιλία έχει αναδιαμορφώσει σε βάθος τα οικοσυστήματα», δήλωσε στο Guardian η επικεφαλής ερευνήτρια, Manuela Berto Pucca, επίκουρη καθηγήτρια στο Κρατικό Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο.
«Οι πόλεις προσφέρουν ακούσια όλα όσα χρειάζονται οι σκορπιοί: άφθονο καταφύγιο (σε τοίχους, αποχετεύσεις, μπάζα και οικοδομικά συντρίμμια), σταθερή ζεστασιά και ιδανική για το είδος τους τροφή με τη μορφή κατσαρίδων και άλλων ασπόνδυλων αστικών ζώων».
Οι ιδιαιτερότητές των σκορπιών σε επιβίωση και αναπαραγωγή
Τους αρέσουν ιδιαίτερα οι υπόνομοι, οι οποίοι είναι ζεστοί όλο το χρόνο, δε φιλοξενούν κάποιο αρπακτικό είδος και παρέχουν άφθονη τροφή, ιδίως κατσαρίδες. Ορισμένα είδη σκορπιών μπορούν να επιβιώσουν έως και 400 ημέρες χωρίς τροφή και είναι σε θέση να αναπαράγονται χωρίς να ζευγαρώνουν, γεγονός που καθιστά δύσκολη την εξάλειψή τους.
Τα θερμότερα καλοκαίρια και οι περίοδοι έντονων βροχοπτώσεων και ξηρασίας βοηθούν επίσης στην ευδοκίμησή τους, καθώς είναι προσαρμοσμένα σε θερμά και υγρά περιβάλλοντα.
133 θάνατοι το 2024, 200.000 τσιμπήματα
Τα πρόσφατα στοιχεία για το 2024 δείχνουν ότι οι σκορπιοί ήταν υπεύθυνοι για σχεδόν 200.000 τσιμπήματα και 133 θανάτους στη Βραζιλία. Οι ερευνητές προβλέπουν 2 εκατ. νέα κρούσματα μεταξύ 2025 και 2033.
«Η πραγματική κλίμακα αυτού του προβλήματος είναι πιθανότατα πολύ μεγαλύτερη από ό,τι υποδηλώνουν τα καταγεγραμμένα στατιστικά στοιχεία», δήλωσαν οι ερευνητές, καθώς πολλοί άνθρωποι επιλέγουν να αυτοεξυπηρετηθούν στο σπίτι ή παραιτούνται από τη θεραπεία.
Καθημερινός ο φόβος – Αυξάνει το πρόβλημα
«Έχω εργαστεί σε μέρη όπου τα τσιμπήματα σκορπιών αποτελούν καθημερινό φόβο, ειδικά σε φτωχές και πολυσύχναστες περιοχές», δήλωσε ο Pucca. «Οι αριθμοί μας έδειξαν ότι στο μέλλον το πρόβλημα θα είναι μεγαλύτερο από ό,τι είναι τώρα».
Το τσίμπημα του σκορπιού θάνατος για παιδιά και ηλικιωμένους
Οι ερευνητές δήλωσαν ότι το 0,1% των δηλωθέντων τσιμπημάτων καταλήγει σε θάνατο και τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι είναι πιο ευάλωτοι. Οι υγιείς άνθρωποι γενικά αναρρώνουν πλήρως, αλλά μπορεί να υποφέρουν από πόνο και δυσφορία για αρκετές ημέρες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, κάψιμο, πρήξιμο, ερυθρότητα, μυρμήγκιασμα και ναυτία.
Επέκταση των αποικιών λόγω υγρασίας και ζέστης
Προηγούμενες έρευνες που μοντελοποίησαν την κατανομή των σκορπιών στη Βραζιλία έδειξαν τη δυνατότητα επέκτασης των αποικιών τους σε αστικές περιοχές λόγω του θερμότερου και υγρότερου κλίματος.
Κρίση δημόσιας υγείας στη Νότια Αμερική
Η Βραζιλία, η Παραγουάη, η Βολιβία, το Μεξικό, η Γουιάνα και η Βενεζουέλα έχουν δει μια «ιδιαίτερα ανησυχητική αύξηση στα ιατρικά περιστατικά από τσίμπημα σκορπιού τις τελευταίες δεκαετίες, που εξελίσσεται σε μια σημαντική κρίση δημόσιας υγείας», δήλωσαν οι ερευνητές της νέας μελέτης. Στην Ευρώπη πιστεύεται ότι υπάρχουν περισσότερα από 35 ενδημικά είδη σκορπιών, αν και δεν υπάρχει ολοκληρωμένη έρευνα για τις τάσεις του πληθυσμού.
«Ενα μικρό τσίμπημα μπορεί να σκοτώσει»
Το σύστημα υγείας της Βραζιλίας παρέχει δωρεάν θεραπεία για τα τσιμπήματα σκορπιών και σε ορισμένα νοσοκομεία και κέντρα επειγόντων περιστατικών διατίθεται αντιβιοτικό. «Εάν κάποιος τσιμπηθεί, μην περιμένετε να επιδεινωθούν τα συμπτώματα – πηγαίνετε αμέσως στην πλησιέστερη μονάδα υγειονομικής περίθαλψης», δήλωσε ένας από τους συγγραφείς της μελέτης, ο καθηγητής Eliane Candiani Arantes από το Πανεπιστήμιο του Σάο Πάολο.
«Όλοι οι άνθρωποι είναι ευάλωτοι, ιδίως τα παιδιά, διότι ένα μόνο μικρό τσίμπημα μπορεί να σκοτώσει ένα παιδί», είπε.
«Επείγουσα ανάγκη για δράση»
Η καθηγήτρια Nibedita Ray-Bennett, στο Πανεπιστήμιο του Leicester, η οποία είναι πρόεδρος του Δικτύου για την Αποφυγή των Θανάτων, δήλωσε ότι η μελέτη υπογραμμίζει «την επείγουσα ανάγκη για δράση».
Ωστόσο η Pucca εξηγεί στον Guardian πως θα ήταν λάθος να θεωρήσουμε ότι οι σκορπιοί είναι εχθροί μας: «Δεν είναι. Τα ζώα αυτά δρουν αμυντικά, όχι επιθετικά. Είναι μέρος του φυσικού κόσμου και διαδραματίζουν ουσιαστικούς οικολογικούς ρόλους, από τον έλεγχο των πληθυσμών των παρασίτων μέχρι τη διατήρηση της βιοποικιλότητας».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
