Αμβλώσεις στην Ελλάδα: Τα δικαιώματα των γυναικών, οι νόμοι που ισχύουν και οι κοινωνικές αντιπαραθέσεις

Πρόσφατα, ο ηθοποιός και ευρωβουλευτής Νίκος Αναδιώτης πρότεινε στην Ευρωβουλή την απαγόρευση των αμβλώσεων στην Ελλάδα ως δραστικό μέτρο για την λύση του δημογραφικού προβλήματος στην χώρα. Οι δηλώσεις του προκάλεσαν έντονες αντιδράσεις, ενώ αρκετοί είναι και αυτοί που χαιρέτησαν θετικά την πρότασή του. Πρόκειται για ένα θέμα που φέρνει στο προσκήνιο ηθικές, κοινωνικές, νομικές και επιστημονικές προεκτάσεις, προκαλώντας συχνά έντονες αντιπαραθέσεις στην κοινωνία.

Η ιστορία των αμβλώσεων στην Ελλάδα έχει περάσει από πολλές φάσεις. Στις αρχές του 20ού αιώνα, οι αμβλώσεις θεωρούνταν παράνομες και αντιμετωπίζονταν ως έγκλημα. Μόλις το 1986, με τον νόμο 1609/1986, η Ελλάδα νομιμοποίησε τις αμβλώσεις υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις, ακολουθώντας το παράδειγμα πολλών ευρωπαϊκών χωρών. Η αλλαγή αυτή ήταν μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας εκσυγχρονισμού της κοινωνίας και της προάσπισης των δικαιωμάτων της γυναίκας.

Σήμερα, οι αμβλώσεις στην χώρα επιτρέπονται στις εξής περιπτώσεις:

• Μέχρι τη 12η εβδομάδα κύησης χωρίς περιορισμούς.
• Μέχρι τη 24η εβδομάδα, εάν υπάρχει κίνδυνος για την υγεία της μητέρας ή του εμβρύου.
• Σε περιπτώσεις βιασμού ή αιμομιξίας, μέχρι τη 19η εβδομάδα.

Το νομικό πλαίσιο θεωρείται από τα πιο προοδευτικά στη Νότια Ευρώπη, αλλά εξακολουθεί να προκαλεί αντιδράσεις σε συντηρητικούς κύκλους.

Η ελληνική κοινωνία εξακολουθεί να παραμένει διχασμένη στο θέμα των αμβλώσεων. Ενώ η πλειοψηφία υποστηρίζει το δικαίωμα των γυναικών να επιλέγουν τι θα κάνουν με το σώμα τους, υπάρχουν φωνές, κυρίως από θρησκευτικές και συντηρητικές ομάδες, που αντιτίθενται σθεναρά. Δημόσια πρόσωπα, όπως ο ηθοποιός Άρης Σερβετάλης, έχουν εκφράσει δημόσια την αντίθεσή τους στις αμβλώσεις, χαρακτηρίζοντάς τες ως «δολοφονία», προκαλώντας έντονες αντιδράσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Η Ελλάδα, ωστόσο, παραμένει στην κατηγορία των χωρών που διατηρούν προοδευτική στάση, αλλά οι συζητήσεις για πιθανές αλλαγές παραμένουν ανοιχτές. Το κόμμα Νίκη (στο οποίο ανήκει και ο Νίκος Αναδιώτης) διατηρεί σαφή και αυστηρή θέση κατά των αμβλώσεων, τις οποίες χαρακτηρίζει ως «δολοφονία εμβρύων», υποστηρίζοντας ότι η νομιμοποίηση των αμβλώσεων το 1986 στην Ελλάδα ήταν αποτέλεσμα «ιδεολογικής ηγεμονίας των επίπλαστων δικαιωμάτων» και οδήγησε στη «δολοφονία εκατομμυρίων εμβρύων». Στο ίδιο μήκος κύματος βρίσκεται και η Ελληνική Λύση, με τον Κυριάκο Βελόπουλο να εκφράζει την άποψη ότι το ζήτημα των αμβλώσεων πρέπει να συνδεθεί με το δημογραφικό πρόβλημα, προτείνοντας τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για να αποφασιστεί η νομιμοποίησή τους.

Δεν είναι λίγες και οι καταγγελίες γυναικών που αποκαλύπτουν ότι όταν επισκέπτονται ένα δημόσιο νοσοκομείο, προκειμένου να προχωρήσουν σε διακοπή κύησης, μέρος του ιατρονοσηλευτικού προσωπικού επιχειρεί να τις αποτρέψει επικαλούμενο λόγους ηθικής, ενώ δεν λείπουν και οι εκφράσεις «θα σε τιμωρήσει ο θεός».

Το δικαίωμα στην άμβλωση είναι ένα από τα πιο έντονα αμφισβητούμενα ζητήματα παγκοσμίως, με την επιστήμη και την ηθική να βρίσκονται σε διαρκή σύγκρουση. Από τη μία πλευρά, ακούγονται οι απόψεις ότι η ανάπτυξη του εμβρύου και η δυνατότητα ζωής περιορίζουν τις επιλογές των γυναικών, ενώ από την άλλη, υπάρχει το δικαίωμα στη σωματική αυτονομία που υπερτερεί οποιασδήποτε άλλης ηθικής σκέψης. Συχνά, η συζήτηση γύρω από τις αμβλώσεις επισκιάζεται από παραπληροφόρηση, η οποία αφορά τις πραγματικές συνέπειες του περιορισμού της πρόσβασης σε αυτή τη βασική υπηρεσία υγειονομικής περίθαλψης.

Στην Ελλάδα η συζήτηση για την ελεύθερη διεξαγωγή των αμβλώσεων ήρθε ως αποτέλεσμα των μεγάλων αριθμών παράνομων αμβλώσεων, που συνδέθηκε με ένα μεγάλο ποσοστό κινδύνου για τη ζωή της γυναίκας. Οι εκατοντάδες χιλιάδες παράνομες εκτρώσεις, εγκυμονούσαν και εγκυμονούν κινδύνους για τη σωματική και ψυχική υγεία της γυναίκας.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Σερβετάλης: «Η έκτρωση είναι αμαρτία, ας το γεννήσει και μετά ας το πετάξει ή ας το δώσει σε ίδρυμα»

Γαλλία: Έγινε η πρώτη χώρα στον κόσμο που κατοχύρωσε συνταγματικά το δικαίωμα στην άμβλωση

Άμβλωση: Σε ποιες χώρες της Ευρώπης επιτρέπεται και σε ποιες όχι