«ᾌσατε τῷ Κυρίῳ πᾶσα ἡ γῆ, καὶ ἐν εὐφροσύνῃ, ἀνυμνήσατε λαοί, ὅτι δεδόξασται». Toυ Μελχισεδέκ Αμπελικάκη*

Δεύτερη μεγαλύτερη περίοδος νηστείας μετά την Μεγάλη Τεσσαρακοστή είναι εκείνη των Χριστουγέννων, γνωστή στη γλώσσα του ορθόδοξου λαού μας και ως σαρανταήμερο. Η νηστεία των Χριστουγέννων αρχίζει στις 15 Νοεμβρίου και λήγει στις 24 Δεκεμβρίου. Μία ακόμη ευλογημένη περίοδος ξεκινά, με πνευματικό αγώνα και προσπάθεια, για να στρέψουμε το νου μας προς το Θεό, ο καθένας με τις δυνάμεις του και το πνευματικό του «φιλότιμο».

Ιστορικά στοιχεία για τη νηστεία Χριστουγέννων

Μέχρι τα μέσα του 4ου αιώνα, η Ανατολική Εκκλησία γιόρταζε την ίδια ημέρα, μαζί, και τη γέννηση και τη βάπτιση του Χριστού, τα Επιφάνεια, στις 6 Ιανουαρίου. Τα Χριστούγεννα ως ξεχωριστή γιορτή, εορταζομένη στις 25 Δεκεμβρίου έφτασε στην Ανατολή από τη Δύση γύρω στα τέλη του ιδίου αιώνα.

Με τη διαίρεση της άλλοτε ενιαίας γιορτής και την καθιέρωση τριών ξεχωριστών, της Γέννησης στις 25 Δεκεμβρίου, της Περιτομής στις 1 και της Βάπτισης στις 6 Ιανουαρίου, διαμορφώθηκε το λεγόμενο Δωδεκαήμερο, δηλαδή το γιορτινό χρονικό διάστημα από τις 25 Δεκεμβρίου ως τις 6 Ιανουαρίου. Έτσι, διασώθηκε κατά κάποιο τρόπο η αρχαία ενότητα των δύο μεγάλων γιορτών, της Γέννησης και της Βάπτισης του Κυρίου.

Πώς ξεκίνησε;

Η μεγάλη σημασία που απέκτησε με την πάροδο του χρόνου στη συνείδηση της Εκκλησίας η νέα γιορτή των Χριστουγέννων και η ευλάβεια των πιστών και ιδιαίτερα των μοναχών, δημιούργησαν τις προϋποθέσεις για την καθιέρωση και της προ των Χριστουγέννων νηστείας. Σ’ αυτό ασφαλώς επέδρασε και η διαμορφωμένη νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής, που προηγείται του Πάσχα.

Οι πρώτες ιστορικές μαρτυρίες, που έχουμε για τη νηστεία προ των Χριστουγέννων, ανάγονται στον 5ο αιώνα στη Δύση και τον 6ο στην Ανατολή. Ενώ η νηστεία στην αρχή, όπως φαίνεται, ήταν μικρής διάρκειας. Πιθανότατα ξεκίνησε σαν επταήμερη, όμως υπό την επίδραση της νηστείας της Μεγάλης Τεσσαρακοστής έγινε και αυτή σαράντα ήμερες, χωρίς να είναι τόσο αυστηρή όσο εκείνη του Πάσχα.

Μέσα λοιπόν σε αυτή την περίοδο του αγώνα, ας θυμηθούμε πιο έντονα την ελεημοσύνη στους συνανθρώπους μας, τόσο την υλική, η οποία είναι πάντοτε απαραίτητη, πόσο μάλλον στην εποχή μας εξαιτίας των οικονομικών προβλημάτων που αντιμετωπίζουν πολλοί συνάνθρωποί μας‧ όσο και η πνευματική ελεημοσύνη, η οποία πολλές φορές αποδεικνύεται σημαντικότερη της υλικής, για την οποία χρειάζονται αγάπη και χρόνος.

Καλή, ευλογημένη Σαρακοστή και καλό στάδια!!!

* Μελχισεδέκ Αμπελικάκης - Αρχιμανδρίτης του Οικουμενικού Θρόνου

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Η σιωπή της Εκκλησίας κατά τον Αυγουστίνο Καντιώτη. Του γέροντος Νεκτάριου Μουλατσιώτη* (βίντεο)

Οι "καλοί" και οι "κακοί" του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Του καθηγητή Χαράλαμπου Παπαδόπουλου

Γιατί ο λαός είναι ακατήχητος; Του γέροντος Νεκτάριου Μουλατσιώτη* (βίντεο)