Ο τάφος του Μεγάλου Αλεξάνδρου και η ασύλητη γοητεία του

Η ανακάλυψη του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου που, σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς, παρέμεινε για επτά αιώνες στην Αλεξάνδρεια και εν συνεχεία εξαφανίστηκε υπό αδιευκρίνιστες συνθήκες, ανέκαθεν αποτελούσε όνειρο για τους αρχαιολόγους και όχι μόνο. Επομένως δεν θα έπρεπε να μας εκπλήσσει ο ενθουσιασμός, με τον οποίο κατά καιρούς ορισμένοι ερευνητές εκφράζουν την ελπίδα -ή τη βεβαιότητα- πως κατάφερναν να εντοπίσουν τα ίχνη του. Μόνο στην Αίγυπτο, τo Ανώτατο Συμβούλιο Αρχαιοτήτων έχει αναγνωρίσει περισσότερες από 140 απόπειρες για την εύρεση του θρυλικού μνημείου, η πλειοψηφία των οποίων επικεντρώνεται στην ευρύτερη περιοχή της Αλεξάνδρειας. Το 1850, ο ευφάνταστος ξεναγός Ambroise Schilizzi ανακοίνωσε ότι διέκρινε τη μούμια του Αλεξάνδρου σ’ έναν μυστικό, υπόγειο θάλαμο κάτω από το τζαμί του Ναμπί Ντανιέλ, κοιτάζοντας μέσα από μια μικροσκοπική τρύπα στην ξύλινη πόρτα. Περίπου 15 χρόνια αργότερα, ο Χάινριχ Σλίμαν έφτασε στην πόλη αποφασισμένος να πραγματοποιήσει ανασκαφή στην περιοχή γύρω από το τέμενος, όμως ουδέποτε έλαβε την απαραίτητη άδεια από τις αιγυπτιακές αρχές. Στο μεταξύ, ακόμα ένας «τάφος του Αλεξάνδρου» είχε ανακαλυφθεί κοντά στους λόφους της Σιδώνας, στον σημερινό Λίβανο, από τον ζωγράφο και συλλέκτη Οσμάν Χάμντι Μπέι και είχε μεταφερθεί στο Οθωμανικό Αυτοκρατορικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης, όπου για ένα διάστημα αποτέλεσε ακαταμάχητο πόλο έλξης επισκεπτών.

Πολύ πιο πρόσφατα, το 1995, η αρχαιολόγος Λιάνα Σουβαλτζή υποστήριξε πως ταύτισε έναν τάφο στην όαση της ερήμου Σίουα με εκείνον του Μακεδόνα βασιλιά. Αρχικά, τα διεθνή ΜΜΕ έσπευσαν να αναπαράγουν την είδηση, η οποία έγινε δεκτή με σκεπτικισμό από την επιστημονική κοινότητα με αποτέλεσμα οι αιγυπτιακές αρχές να απαγορεύσουν τη συνέχιση της έρευνας και το ελληνικό υπουργείο Πολιτισμού να επισημάνει πως δεν συμμερίζεται τα συμπεράσματα των ανασκαφέων. Τον Αύγουστο του 2013, κυκλοφόρησαν και πάλι φήμες για την ανεύρεση του τάφου του Μεγάλου Αλεξάνδρου αυτή τη φορά στην Αμφίπολη των Σερρών. «Το εύρημα της Αμφίπολης είναι οπωσδήποτε ιδιαίτερα σημαντικό, όμως πριν προχωρήσει η ανασκαφική έρευνα, οποιαδήποτε ερμηνεία και πολύ περισσότερο οποιαδήποτε ταύτιση με ιστορικά πρόσωπα στερείται επιστημονικής τεκμηρίωσης και είναι παρακινδυνευμένη» ανέφερε η ανακοίνωση, που έσπευσε να δημοσιοποιήσει το υπουργείο Πολιτισμού.

Σύμφωνα με άλλες θεωρίες, που ανά περιόδους απασχόλησαν την κοινή γνώμη, η σορός του Αλεξάνδρου βρισκόταν στο Βρετανικό Μουσείο, σε διάφορες περιοχές της Αιγύπτου και- φυσικά- κάτω από εκκλησίες και δρόμους της Αλεξάνδρειας, στη Μακεδονία, ακόμα και στη Βενετία, όπου υποτίθεται ότι τη μετέφερε κατά λάθος ένα ζεύγος Βενετών εμπόρων, πεπεισμένο πως επρόκειτο για τη σορό του Αγίου Μάρκου. Ορισμένοι ιστορικοί θεωρούν πως ο τάφος καταστράφηκε κατά τη διάρκεια των χριστιανικών διωγμών της Αλεξάνδρειας, στις αρχές του 5ου αιώνα, αλλά και πως το σώμα του μεγάλου στρατηλάτη τοποθετήθηκε στην - άδεια- σαρκοφάγο του Φαραώ Νεκτανέμπο Β΄. Το 2000, ο Ιταλός αρχαιολόγος Achille Adriani εξέδωσε το βιβλίο «La tomba di Alessandro», όπου ισχυρίζεται ότι ο εντυπωσιακός τάφος από αλάβαστρο, που είχε αποκαλύψει ο ίδιος τη δεκαετία του 1930 στο Ρωμαϊκό Νεκροταφείο της Αλεξάνδρειας, αποτελούσε την τελευταία κατοικία του Αλεξάνδρου. Πάντως, μεταγενέστερες έρευνες γύρω από το μνημείο δεν έφεραν στο φως σημαντικά στοιχεία.

Πηγή: Καθημερινή

Ποια μαρτυρία οδήγησε στον θόρυβο για την ανασκαφή της Αμφίπολης

​

Όπως είναι γνωστό, ο Μ.Αλέξανδρος πέθανε στη Βαβυλώνα το 323 π.Χ. Εκεί οι νεκροί κατά τους Ηρόδοτο, Στράβωνα και Στοβαίο δεν μουμιοποιούνταν ούτε καίγονταν αλλά θάπτονταν τοποθετημένοι μέσα σε μέλι ή κερί. Το ίδιο έγινε, όπως προκύπτει και για τη σορό του Μ.Αλεξάνδρου που ενώ προοριζόταν να ταφεί στη Μακεδονία οδηγήθηκε το 321π.Χ. από τη Δαμασκό κατά τρόπο βίαιο από τον Πτολεμαίο Α' στην Αίγυπτο (Παυσανίας, Αρριανός, Αιλιανός). Εκεί κατά τις επικρατέστερες πληροφορίες τάφηκε στην ιερή πόλη Μέμφη "σύμφωνα με το Μακεδονικό νόμο ο οποίος προέβλεπε καύση των νεκρών" (Παυσανίας, Πάριον Χρονικόν, Κούρτιος Ρούφος).
Μία άλλη άποψη ότι μεταφέρθηκε αμέσως στην Αλεξάνδρεια όπου και τάφηκε (Διοδ. Σικελιώτης) κρίνεται ως αδύνατη για το λόγο ότι ήταν ανέφικτο τεχνικώς να ετοιμασθεί το μεγαλοπρεπές μαυσωλείο που προοριζόταν για την ταφή του και για άλλους ακόμα λόγους.
Η βασίλισσα Ρωξάνη με το βρεφικής ηλικίας παιδί της "αφίχθηκαν τον ίδιο χρόνο στη Μακεδονία και το 311π.Χ. δολοφονήθηκαν από τον Κάσσανδρο στην Αμφίπολη και τα οστά τους διασκορπίστηκαν" (Διοδ. Σικελιώτης, Στράβων, Ιουστίνος [Επιτ]). Η πόλη Αμφίπολη είναι σχετικά κοντά στη Βεργίνα και ήταν εύκολη η μεταφορά τους στους βασιλικούς τάφους.