Εμπάργκο και απαγορεύσεις εξαγωγών βάζουν φωτιά στην παγκόσμια αγορά τροφίμων

Αυξάνεται ο προστατευτισμός των εγχώριων αποθεμάτων τροφίμων σε όλα τα μήκη και τα πλάτη του κόσμου, απειλώντας τόσο τις ανεπτυγμένες όσο και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες με «ντόμινο» έλλειψης.

Πολλές χώρες ανά τον κόσμο διαφυλάττουν την εγχώρια παραγωγή τους για την προστασία της επισιτιστικής τους ασφάλειας λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Η Μαλαισία πρόσφατα ανακοίνωσε εμπάργκο στην εξαγωγή κοτόπουλων, προκαλώντας προβλήματα στη Σιγκαπούρη η οποία εισάγει το 1/3 των πουλερικών της από τη γειτονική χώρα. Η Ινδία έχει μειώσει την εξαγωγή σιτηρών και ζάχαρης, ενώ η Ινδονησία έχει προχωρήσει σε μείωση των εξαγωγών φοινικέλαιου. Πολλές άλλες χώρες έχουν θέσει πλαφόν εξαγωγών σιτηρών.

Οι φτωχότερες χώρες του κόσμου αναμένεται να αποτελέσουν τα πρώτα «θύματα» της επισιτιστικής κρίσης. Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και οι πλουσιότερες, ανεπτυγμένες οικονομίες δε θα μπορέσουν να αποφύγουν σημαντικές ελλείψεις. Περίπου 10 εκατομμύρια Βρετανοί μείωσαν την κατανάλωση τροφίμων τους τον Απρίλιο λόγω της αύξησης του κόστους διαβίωσης. Τα εστιατόρια στις ΗΠΑ έχουν συρρικνώσει τις μερίδες, ενώ η γαλλική κυβέρνηση έχει υποσχεθεί την παροχή κουπονιών αγοράς τροφίμων στα ευάλωτα νοικοκυριά.

Περίπου 30 χώρες ανά τον πλανήτη έχουν λάβει μέτρα για τον περιορισμό των εξαγωγών τους, με τον προστατευτισμό των αγροτικών προϊόντων να φτάνει σε υψηλό 15ετίας, σύμφωνα με την Sabrin Chowdhury, επικεφαλής του τομέα των εμπορευμάτων στη Fitch Solutions: «Ο προστατευτισμός αυτός όχι μόνο θα συνεχιστεί αλλά θα αυξηθεί τους επόμενους μήνες, αυξάνοντας την πιθανότητα πρόκλησης επισιτιστικής κρίσης και λιμού στα ευάλωτα κοινωνικά στρώματα των αναπτυσσόμενων οικονομιών».

Ο δείκτης τιμών τροφίμων του ΟΗΕ έχει καταγράψει αύξηση της τάξης του 70% από τα μέσα του 2020 και βρίσκεται κοντά σε ιστορικό υψηλό, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και των προβλημάτων στην εφοδιαστική αλυσίδα. Ο αυξημένος προστατευτισμός θα αυξήσει τις τιμές περαιτέρω δεδομένης της έλλειψης προσφοράς, μειώνοντας την αγοραστική δύναμη των καταναλωτών και προκαλώντας νέα προβλήματα στις κεντρικές τράπεζες οι οποίες προσπαθούν ακόμα να μειώσουν τον πληθωρισμό χωρίς να περιορίσουν την οικονομική ανάπτυξη.

Σύμφωνα με την αναλυτή της Nomura Holdings, Sonal Varma, τα εμπάργκο και οι περιορισμοί εξαγωγών αγροτικών προϊόντων από τις ασιατικές χώρες ενδέχεται να αυξηθούν.

Η Sonia Akter, καθηγητής στο Lee Kuan yew School of Public Policy του National University of Singapore, τόνισε πως «τα ευάλωτα κοινωνικά στρώματα ακόμα και στις ΗΠΑ και τη Βρετανία δυσκολεύονται να αγοράσουν τρόφιμα. Οι αυξημένες τιμές των τροφίμων θα επηρεάσουν τους φτωχότερους πολίτες δυσανάλογα, αφού αυτοί συνήθως ξοδεύουν μεγάλο μέρος του πενιχρού τους εισοδήματος σε φαγητό».

Σημειωτέον πως τα futures του σίτου έχουν αυξηθεί κατά 50% φέτος, το φοινικέλαιο έχει καταγράψει αύξηση της τάξης του 40%, ενώ σύμφωνα με τον ΟΗΕ, τα γαλακτοκομικά προϊόντα έχουν καταγράψει αύξηση της τάξης του 14%.

Τέλος, τα εμπάργκο στις εξαγωγές δε θα αποτελέσουν πρόβλημα μόνο για τις χώρες που εισάγουν τα προϊόντα αυτά. Οι γεωργοί στις χώρες παραγωγής δε θα μπορέσουν να επωφεληθούν από τις υψηλές τιμές παγκοσμίως, σύμφωνα με τον David Adamson του Centre for Global Food and Resources στο University of Adelaide, o οποίος τόνισε πως «ο προστατευτισμός είναι η χείριστη επιλογή αυτή τη στιγμή αφού δε δίνει τη δυνατότητα στις αγορές να εξισορροπηθούν».

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Πόλεμος στην Ουκρανία: Σχέδιο για εξαγωγή σιτηρών στη Βόρεια Αμερική από τη Ζαπορίζια

Ζελένσκι: Ξεκίνησε η τελική φάση του «μεγάλου διπλωματικού μαραθωνίου» για την ένταξη στην ΕΕ

ΗΠΑ: Νέο άλμα του πληθωρισμού στο 8,6% τον Μάιο αντί του 8,3% που αναμενόταν