Εφορία: Παγίδα για τα τεκμήρια από επιτόκια και αντικειμενικές

Αυξημένα ποσά τεκμαρτών εισοδημάτων θα κληθούν να καλύψουν το 2023 χιλιάδες φορολογούμενοι οι οποίοι το β’ εξάμηνο του 2022 πλήρωσαν «φουσκωμένες» δόσεις δανείων και πιστωτικών καρτών, λόγω αύξησης των επιτοκίων.

Παρόμοιο πρόβλημα θα αντιμετωπίσουν και χιλιάδες άλλοι φορολογούμενοι με κατοικίες σε συγκεκριμένες περιοχές της χώρας όπου οι αυξήσεις των αντικειμενικών αξιών των ακινήτων αναμένεται να προκαλέσουν αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης για διαμερίσματα και μονοκατοικίες. Ειδικά δε όσοι φορολογούμενοι υπάγονται και στις δύο αυτές περιπτώσεις θα βρεθούν το επόμενο έτος αντιμέτωποι με υπέρμετρη αύξηση τεκμηρίων (και για δάνεια-κάρτες και για κατοικίες).

Τα δάνεια

Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία, για όσους φορολογούμενους πληρώνουν κάθε χρόνο μηνιαίες δόσεις για την εξόφληση τόκων και κεφαλαίου στεγαστικών, καταναλωτικών, προσωπικών, επιχειρηματικών δανείων και πιστωτικών καρτών, τα καταβαλλόμενα αυτά χρηματικά ποσά των δόσεων θεωρούνται για την εφορία τεκμήρια προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος και προστίθενται στα υπόλοιπα τεκμήρια (στα τεκμήρια διαβίωσης για σπίτια, αυτοκίνητα, πισίνες, σκάφη και στα τεκμήρια απόκτησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας) προκειμένου να προσδιορίσουν με τεκμαρτό τρόπο τα φορολογητέα εισοδήματα.

Φέτος, από τον Ιούλιο και μετά, χιλιάδες φορολογούμενοι που είχαν λάβει δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου επιβαρύνθηκαν με επιπλέον ποσά μηνιαίων δόσεων για τα δάνεια αυτά, επειδή οι τράπεζες αύξησαν τα επιτόκιά τους, ακολουθώντας τις σχετικές ανακοινώσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.

Ως εκ τούτου, τα χρηματικά ποσά που κατέβαλαν φέτος οι φορολογούμενοι αυτοί για να αποπληρώσουν τα δάνειά τους είναι αυξημένα σε σύγκριση με αυτά που κατέβαλαν το 2021 για τον ίδιο σκοπό. Αντίστοιχα αυξημένα θα είναι, λοιπόν, και τα τεκμήρια προσδιορισμού του φορολογητέου εισοδήματος που ισοδυναμούν με τα ποσά αυτά, με αποτέλεσμα πολλοί από τους φορολογούμενους αυτούς να βρεθούν αντιμέτωποι με την αύξηση του συνολικού τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματός τους πάνω από το επίπεδο του πραγματικού τους εισοδήματος, κατά την υποβολή των φορολογικών δηλώσεων για τα εισοδήματα του 2022, που θα γίνει την άνοιξη του 2023.

Αποτέλεσμα της εξέλιξης αυτής θα είναι να κληθούν να καταβάλουν αυξημένους φόρους εισοδήματος για το 2022, εκτός εάν καταφέρουν να δικαιολογήσουν την πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος που θα προκύψει από τα αυξημένα τεκμήρια αποπληρωμής δανείων και καρτών, επικαλούμενοι ποσά εισοδημάτων παρελθόντων ετών που δεν αναλώθηκαν μέχρι και το τέλος του 2021 ή εσόδων που απέκτησαν από άλλες πηγές το 2022 (έσοδα από πωλήσεις ακινήτων ή κινητών περιουσιακών στοιχείων, νέα δάνεια, δωρεές-γονικές παροχές χρηματικών ποσών, κέρδη από τυχερά παίγνια κ.λπ.).

Τα ακίνητα

Πρόβλημα αύξησης του ύψους του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος θα αντιμετωπίσουν στις φορολογικές δηλώσεις του 2023 και όσοι φορολογούμενοι χρησιμοποιούν, ως κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες, διαμερίσματα ή μονοκατοικίες που βρίσκονται σε περιοχές της χώρας όπου από την 1η-1-2022 οι αντικειμενικές τιμές ζώνης αυξήθηκαν σημαντικά και υπερέβησαν το όριο των 2.799 ευρώ ανά τ.μ., πάνω από το οποίο τα τεκμήρια διαβίωσης για τη χρήση κατοικιών προσαυξάνονται κατά 40%, καθώς και σε περιοχές όπου οι αντικειμενικές τιμές από την 1η-1-2022, λόγω της αύξησής τους, ξεπέρασαν το όριο των 4.999 ευρώ ανά τ.μ., πάνω από το οποίο ισχύει περαιτέρω προσαύξηση των τεκμηρίων χρήσης κατοικιών, κατά ποσοστό 21,42%. Αυτό θα συμβεί επειδή στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2023 για τα εισοδήματα του 2022 τα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών θα υπολογιστούν με βάση τις νέες αυξημένες αντικειμενικές τιμές ακινήτων που τέθηκαν σε ισχύ από την 1η-1-2022.

Και στις περιπτώσεις αυτές το ύψος του τεκμαρτού φορολογητέου εισοδήματος, επηρεαζόμενο αυτή τη φορά από την αύξηση των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες, θα είναι αυξημένο στις φορολογικές δηλώσεις που θα υποβληθούν το 2023 (για το φορολογικό έτος 2022), οπότε υπάρχει πιθανότητα να υπερβεί το πραγματικό δηλωθέν εισόδημα και να προκύψει υποχρέωση καταβολής επιπλέον φόρου εισοδήματος. Ωστόσο, και εδώ, οι φορολογούμενοι θα έχουν τη δυνατότητα να επικαλεστούν ποσά εισοδημάτων παρελθόντων ετών που δεν αναλώθηκαν μέχρι το τέλος του 2021 ή έσοδα από άλλες πηγές (δάνεια, δωρεές κ.λπ.) για να καλύψουν τυχόν πρόσθετη διαφορά φορολογητέου εισοδήματος που θα προκύψει λόγω της αύξησης των τεκμηρίων διαβίωσης για τις κατοικίες τους.

Μερικές από τις περιοχές στις οποίες θα παρουσιαστεί το φαινόμενο της αύξησης των τεκμηρίων διαβίωσης των κατοικιών, λόγω της εφαρμογής των αυξημένων από την 1η-1-2022 αντικειμενικών τιμών ακινήτων στον υπολογισμό των τεκμηρίων, παρουσιάζονται στον πίνακα που δημοσιεύουμε.

Διπλά «χαμένοι»

Στη χειρότερη θέση θα βρεθούν, τέλος, οι φορολογούμενοι οι οποίοι το 2022 πλήρωσαν αυξημένες μηνιαίες δόσεις δανείων ή πιστωτικών καρτών λόγω αύξησης επιτοκίων και ταυτόχρονα χρησιμοποίησαν ως κύριες ή δευτερεύουσες κατοικίες σπίτια στις περιοχές που προαναφέραμε.

Οι φορολογούμενοι αυτοί θα βρεθούν αντιμέτωποι με αυξήσεις και στα τεκμήρια αποπληρωμής των δανείων και στα τεκμήρια διαβίωσης των κατοικιών, οπότε θα κληθούν, ενδεχομένως, να δικαιολογήσουν πολύ μεγαλύτερες διαφορές μεταξύ τεκμαρτού και πραγματικού φορολογητέου εισοδήματος, επικαλούμενοι εισοδήματα παρελθόντων ετών που δεν αναλώθηκαν μέχρι το 2021 ή εναλλακτικές πηγές εσόδων αποκτηθέντων το 2022, για να γλιτώσουν από τις χρεώσεις επιπλέον φόρου εισοδήματος.

Διαβάστε επίσης:

«Βουνό» οι φορολογικές υποχρεώσεις για εκατομμύρια πολίτες έως το τέλος του έτους

Δώρο Χριστουγέννων, επιδόματα και συντάξεις: Πότε καταβάλλονται στους δικαιούχους