100.6 FM KnossosFM
13:30 | 25/08/2015
newsroom ekriti.gr
Η Γόρτυνα ήταν αρχαία πόλη και αρχαιολογικός χώρος σήμερα της Κρήτης, 45 χιλιόμετρα νότια του Ηρακλείου. Η Γόρτυνα, η οποία αποτέλεσε την πρωτεύουσα της Κρήτης και της Κυρηναϊκής κατά την Ρωμαϊκή εποχή, κατοικήθηκε το 3000 π.Χ. περίπου και γνώρισε άνθηση κατά τη Μινωική περίοδο, μεταξύ του 1600 - 1100 π.Χ..Καταστράφηκε δύο φορές από σεισμούς,την δεύτερη μάλιστα ολοσχερώς. Στα ερείπιά της είναι χτισμένα τα χωριά Άγιοι Δέκα, Μητρόπολη και Αμπελούζος.
Υπάρχουν αποδείξεις ανθρώπινης παρουσίας στην Αρχαία Γόρτυνα που χρονολογούνται από την Νεολιθική εποχή (7000 π.Χ.). Τα περισσότερα τέχνεργα που αποκάλυψαν οι αρχαιολογικές ανασκαφές χρονολογούνται στη Μινωική εποχή, καθώς και κάποια της Δωρικής (1100 π.Χ.). Η πόλη της Γόρτυνας κατόρθωσε να ξεπεράσει ακόμα και την Φαιστό κατά την πρώτη χιλιετία π.Χ., η οποία ήταν η σημαντικότερη πόλη της Κρήτης κατά την Μινωική εποχή
Η Γόρτυνα συνέχισε να αναπτύσσεται και υπό την Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία, οπότε και έγινε η μεγαλύτερη πόλη και πρωτεύουσα της Κρήτης και της Βόρειας Αφρικής. Η πόλη καταστράφηκε το 828 μ.Χ. από Άραβες εισβολείς. Στη Γόρτυνα κατασκευάστηκε ένας από τους πρώτους Χριστιανικούς ναούς καθώς και καθεδρικός ναός του Αγίου Τίτου, πρώτου επισκόπου της Κρήτης, η οποία ανεγέρθηκε τον 6 αιώνα μ.Χ. και τα ερείπια της σώζονται μέχρι σήμερα
Στην καρδιά της Ρωμαϊκής Γόρτυνας βρίσκεται το Πραιτόριο, η έδρα του Ρωμαίου κυβερνήτη της Κρήτης. Το πραιτόριο κατασκευάστηκε τον πρώτο αιώνα μ.Χ., όμως τροποποιήθηκε σημαντικά στη διάρκεια των επόμενων οκτώ αιώνων. Στην ίδια περιοχή βρίσκονται τα ερείπια των Ρωμαϊκών λουτρών καθώς και ο ναός του Απόλλωνα και ο ναός των Αιγυπτιακών θεοτήτων. Κατά τη διάρκεια των ανασκαφών αποκαλύφθηκαν επίσης και άλλα τμήματα του Ρωμαϊκού οικισμού όπως τοθέατρο, το οποίο είχε δύο εισόδους και ημικυκλική ορχήστρα, η περίμετρος της οποίας είναι σήμερα ορατή. Πίσω από το Ρωμαϊκό θέατρο, χαραγμένες πάνω σε μεγάλες πέτρινες πλάκες, βρίσκονται επιγραφές με τους νόμους της Γόρτυνας, σεΔωρική διάλεκτο και σε κοινή θέα μέχρι σήμερα.
Ο Γορτύνιος Κώδικας ανακαλύφθηκε το 1884 στο σημείο ενός κτίσματος κατασκευασμένου από τον Ρωμαίο αυτοκράτοραΤραϊανό, του Ωδείου, το οποίο χρησιμοποίησε για δεύτερη πέτρες από ένα τείχος με επιγραφές οι οποίες είχαν χρησιμοποιηθεί επίσης στα θεμέλια ενός προγενέστερου κτίσματος της Ελληνιστικής εποχής. Αρκετά τμήματα επιγραφών βρίσκονται σε μουσεία σε ολόκληρο τον κόσμο, τα περισσότερα τμήματα όμως είναι εμφανή σε μία σύγχρονη κατασκευή πλησίον των ερειπίων του Ωδείου.
Σύμφωνα με τον μύθο της κλασσικής Ελληνικής μυθολογίας στη Γόρτυνα κατέφυγε ο Δίας όταν, μεταμορφωμένος σε ταύρο, απήγαγε την Ευρώπη από τον Λίβανο. Από τη σχέση του Δία με την Ευρώπη γεννήθηκαν τρία παιδιά, τα οποία έγιναν ο βασιλείς των τριών Μινωικών παλατιών της Κρήτης.
Επιμέλεια - Αντώνης Γενναράκης
