"Αν υπήρχε ΑΟΖ κανείς δεν θα έριχνε τοξικά απόβλητα δυτικά της Κρήτης"

Με την ελληνική κυβέρνηση να τηρεί σιγήν ιχθύος και την κοινή γνώμη να ανησυχεί, όλα δείχνουν πως η καταστροφή των χημικών όπλων της Συρίας, θα γίνει στη Μεσόγειο και συγκεκριμένα δυτικά της Κρήτης.

Παρά την αντίδραση των περιφερειών σε Ιταλία, Μάλτα και Ελλάδα, των χωρών δηλαδή ανοιχτά των οποίων θα γίνει η καταστροφή των χημικών όπλων, και τις επιστολές που απέστειλε ο περιφερειάρχης Κρήτης Σταύρος Αρναουτάκης σε υπουργούς αλλά και τις περιφέρειες Ιταλίας και Μάλτας για... γενικότερη αφύπνιση, ουδεμία επίσημη απάντηση υπάρχει, αλλά ούτε και θέση, σε ένα σημαντικό θέμα, που μπορεί να προκαλέσει ανεπανορθωτη καταστροφή στο περιβάλλον της κλειστής λεκάνης της Μεσογείου.

Η μοναδική πληροφόρηση έρχεται από μεγάλες ευρωπαϊκές εφημερίδες και site, με την νέα εξέλιξη, όπως έγραψε το ekriti.gr, να λέει ότι Ρώσοι, Αμερικανοί, Κινέζοι και Γερμανοί συνεργάζονται στην υπόθεση της απομάκρυνσης του επικίνδυνου φορτίου των χημικών όπλων της Συρίας. Ρωσικά πολεμικά σκάφη βοηθούν τη διεθνή επιχείρηση απομάκρυνσης των χημικών όπλων από τη Συρία σύμφωνα με δήλωση του υπουργού Άμυνας της χώρας. Μάλιστα είναι η πρώτη φορά που Ρώσοι συνεργάζονται με Κινέζους σε επίπεδο στρατιωτικών ναυτικών δυνάμεων, γεγονός που καταδεικνύει την σπουδαιότητα και την επικινδυνότητα της αποστολής.

Η συλλογή υπογραφών συνεχίζεται στο site avaaz της κοινωνικής δικτύωσης πολιτών, σε μία προσπάθεια να αποσωβηθεί η μόλυνση της κλειστής θάλασσας της Μεσογείου με ένα φορτίο που η οικολογική καταστροφή που θα επιφέρει δεν είναι δυνατόν ούτε να προβλεφθεί για την ώρα, καθώς προηγούμενο διεθνώς με υδρόλυση σε τέτοιο φορτίο δεν υπάρχει.  

«Αν είχαμε ΑΟΖ θα μπορούσαμε να πούμε όχι»

Την ίδια ώρα για την καταστροφή των επικίνδυνων χημικών όπλων της Συρίας στη Μεσόγειο γράφει ο γνωστός δημοσιογράφος Μιχάλης Ιγνατίου, ο οποίος αναφέρει ότι υπήρχε τρόπος να βάλουν «βέτο» η Ελλάδα, η Ιταλία και η Μάλτα στην καταστροφή των χημικών όπλων στο «τρίγωνο» της Μεσογείου που σχηματίζουν οι τρεις χώρες,  αν είχαν αποφασίσει να χαράξουν την ΑΟΖ, καθώς έτσι θα είχαν το δικαίωμα να πουν «όχι» στην απόφαση του Οργανισμού για την Απαγόρευση των Χημικών Οπλων.

Συγκεκριμένα, σε ανάρτηση του στην προσωπική του ιστοσελίδα ο Μιχάλης Ιγνατίου υποστηρίζει ότι η καταστροφή των χημικών της Συρίας ανοιχτά της Κρήτης θα μπορούσε να αποφευχθεί, εάν οι χώρες που εμπλέκονται σε αυτό το «τρίγωνο» της Μεσογείου που επελέγη -η Μάλτα, η Ελλάδα και η Ιταλία είχαν ΑΟΖ-, Γράφει ο Μιχάλης Ιγνατίου:

«Tον Δεκέμβριο του 2013 ο Οργανισμός για την Απαγόρευση Χημικών Όπλων ανακοίνωσε ότι είναι «τεχνικά δυνατόν» να καταστραφούν τα χημικά όπλα της Συρίας στην Μεσόγειο. Βέβαια δεν έδωσαν λεπτομερείς εξηγήσεις πώς θα καταστραφούν αυτά τα χημικά όπλα.

Μια εκδοχή είναι ότι θα καταστραφούν πάνω σ' ένα πλοίο με την μέθοδο της υδρόλυσης αντί αποτέφρωσης. Οι Αμερικανοί έχουν ήδη παραλάβει τα χημικά όπλα και τα πάνε στην Ιταλία όπου θα γίνει η επεξεργασία τους. Η επεξεργασία θα γίνει στο πολεμικό πλοίο των ΗΠΑ Cape Ray που έχει μήκος 198 μέτρων και χωρητικότητα 91.000 τόνους και συνοδεύεται από πολεμικά πλοία της Ρωσίας και της Κίνας.

Το πλήρωμα και 15 ιδιώτες είχαν ειδικά εκπαιδευτεί πριν αναχωρήσει το πλοίο για την Ιταλία. Το πλοίο διαθέτει δυο πυρηνικούς αντιδραστήρες που θα χρησιμοποιηθούν για την καταστροφή των χημικών όπλων και για την ουδετεροποίηση των βασικών τους στοιχείων. Το σύνολο των χημικών όπλων που θα καταστραφούν ανέρχονται σε 800 τόνους ενώ υπολογίζεται το σύνολο των χημικών όπλων που διαθέτει η Συρία ανέρχονται σε 1.300 τόνους.

Έχει ήδη αποφασιστεί ότι αυτά τα απόβλητα των χημικών όπλων να καταποντισθούν σε μια περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου στο τρίγωνο Κρήτη-Μάλτα-Ιταλία. Εάν όμως τα τρία αυτά ευρωπαϊκά κράτη είχαν δημιουργήσει ΑΟΖ, οι Ηνωμένες Πολιτείες δεν θα μπορούσαν να πετάξουν τα χημικά όπλα στην θαλάσσια περιοχή τους χωρίς την άδειά τους.

Το Άρθρο 56 (Δικαιώματα, αρμοδιότητες και υποχρεώσεις του παράκτιου Κράτους στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη) της Σύμβασης του Δίκαιου της Θάλασσας αναφέρει στην παράγραφο 1β (ιιι) ότι το παράκτιο κράτος είναι υπεύθυνο για «την προστασία και διαφύλαξη του θαλάσσιου περιβάλλοντος». Δηλαδή εάν η Ελλάδα διέθετε ΑΟΖ σήμερα δεν θα μπορούσαν οι Αμερικανοί να ρίξουν (dumping) χημικά απόβλητα στον θαλάσσιο χώρο της Κρήτης. Έτσι οι Αμερικανοί έχουν έναν επιπλέον λόγο να μην επιθυμούν η Ελλάδα να ανακηρύξει ΑΟΖ.

Μία μελέτη του καθηγητή Moshe Kol του Πανεπιστημίου του Τελ Αβίβ δείχνει ότι τα υποπροϊόντα των χημικών όπλων θα καταστρέψουν ένα μέρος της θαλάσσιας ζωής και θα έχει σοβαρές επιπτώσεις στο θέμα της αλιείας και γενικότερα της μόλυνσης του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Το πρόβλημα το έχουν ήδη αντιληφθεί επιστήμονες του Πανεπιστημίου Κρήτης και του Δημόκριτου αλλά δεν γνωρίζουμε εάν έχει ενημερωθεί η ελληνική κυβέρνηση.

Εάν όλα τα κράτη της ΕΕ είχαν δημιουργήσει ΑΟΖ στην Μεσόγειο θα μπορούσαν να μην επιτρέψουν στους Αμερικανούς, τους Ρώσους και τους Κινέζους να προχωρήσουν στην μόλυνση της Μεσογείου και να αναγκαστούν να τα πάνε στη μέση του Ατλαντικού Ωκεανού.

Γι' αυτό η ιδέα της Ευρωπαϊκής ΑΟΖ που άρχισε να συζητά η σημερινή κυβέρνηση και που την ειρωνεύτηκαν κάποιοι ειδικοί πρέπει να ζωντανέψει πάλι τώρα που Ελλάδα έχει την Προεδρία της ΕΕ. Όπως έχω γράψει πολλές φορές, το γεγονός και μόνο ότι η ΕΕ διαθέτει μεγάλο μήκος ακτών ήταν αρκετό για να ενδιαφερθεί και να λάβει μέρος στην 3η Διάσκεψη του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας που θα δημιουργούσε το νέο Σύνταγμα των Θαλασσών και Ωκεανών του πλανήτη μας.

Βέβαια, ο κύριος λόγος της συμμετοχής της ΕΕ στην Διάσκεψη, ήταν το γεγονός, ότι τα κράτη-μέλη της είχαν μεταβιβάσει ορισμένες αρμοδιότητες σ' αυτήν. Οι αρμοδιότητες αυτές αφορούσαν βασικά τα θέματα της αλιείας, της εμπορικής πολιτικής και της διατήρησης του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Δηλαδή η ΕΕ έχει κυριαρχικά δικαιώματα αλιείας και θαλάσσιου περιβάλλοντος στις ΑΟΖ των κρατών-μελών της. Γι' αυτό και η ΕΕ έχει Επίτροπο για τα θέματα Αλιείας και ΑΟΖ που σήμερα τα καθήκοντα αυτά ανήκουν στην Ελληνίδα επίτροπο, κυρία Μαρία Δαμανάκη.

Η Ελλάδα πρέπει να ζητήσει από τους εταίρους της στις Βρυξέλλες να επεκτείνουν την ΑΟΖ τους και στη Μεσόγειο όπως έχουν κάνει στις άλλες θαλάσσιες περιοχές τους. Για αυτό το λόγο ήταν πολύ σημαντική η παρέμβαση του Έλληνα Πρωθυπουργού που ουσιαστικά ζήτησε να δημιουργηθεί μια Ευρωπαϊκή ΑΟΖ στην νοτιοανατολική Μεσόγειο ανάμεσα στην Ιταλία, την Ελλάδα, την Κύπρο και την Μάλτα. Θα περάσουν πολλά χρόνια για να ξαναπάρουμε την Προεδρία και πρέπει να αναλάβουμε τώρα μια πρωτοβουλία και να υπερασπιστούμε τα εθνικά μας συμφέροντα».