Σύνοδος Κορυφής: Πλαφόν και νέοι «διάδρομοι» - Η μάχη για το φυσικό αέριο

Οι αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων των «27» συναντώνται σήμερα στην Πράγα, σε μια Σύνοδο Κορυφής στο επίκεντρο της οποίας τίθεται το ενεργειακό ζήτημα και το πλαφόν στις τιμές για το φυσικό αέριο. Ουσιαστικά οι ηγέτες των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης θα συζητήσουν εάν και πώς θα περιοριστούν οι τιμές του φυσικού αερίου. 

Μεταξύ των 27 ηγετών της ΕΕ που πρόκειται να μιλήσουν για την ενεργειακή ασφάλεια σήμερα υπάρχουν πολλές διαφωνίες, ωστόσο, ένα σημαντικό βήμα- όπως σημειώνει το Politico- είναι ότι κατάφεραν να μιλήσουν την ίδια γλώσσα. «Τον περασμένο μήνα, αξιωματούχοι από τη Λισαβόνα μέχρι τη Βαρσοβία κινουνται γύρω από τη φράση ''ανώτατο όριο τιμής του φυσικού αερίου'' εννοώντας κάθε είδους μέτρο που είναι διαφορετικό για τον καθένα: είδαμε το «φρένο τιμής» του Βερολίνου, την «ιβηρική εξαίρεση» της Ισπανίας και της Πορτογαλίας και την tetto forchetta της Ιταλίας (δηλαδή «διχαλωτό καπάκι» που επιτρέπει τη διακίνηση αερίου και την καθοδήγησή του σε περιοχές της ηπείρου, όπου το χρειάζονται ). 

Αφού μεγάλη μερίδα των κρατών- μελών προέτρεψαν τις Βρυξέλλες να προτείνουν ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου σε όλη την ΕΕ ως τρόπο συγκράτησης του πληθωρισμού, η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν πρότεινε την Τετάρτη δύο συγκεκριμένα μέτρα, με στόχο τη μείωση των τιμών στις εισαγωγές φυσικού αερίου, με ταυτόχρονη διασφάλιση της επάρκειας εφοδιασμού. 

Το πρώτο είναι εντατικοποίηση των διαπραγματεύσεων με τους αξιόπιστους προμηθευτές φυσικού αερίου της Ε.Ε. (αναφέρονται συγκεκριμένα η Νορβηγία και οι ΗΠΑ), με στόχο τη μείωση των τιμών των εισαγωγών μέσω ενός «συμπεφωνημένου διαδρόμου» τόσο για το αέριο αγωγών (Νορβηγία) όσο και για το LNG (ΗΠΑ). Το δεύτερο μέτρο είναι η ενεργοποίηση της ενεργειακής πλατφόρμας της Ε.Ε. για τον συντονισμό της διαδικασίας πλήρωσης των αποθηκών φυσικού αερίου του μπλοκ και για την κοινή προμήθεια φορτίων. Στο πλαίσιο αυτό, προαναγγέλλεται η κατάθεση συγκεκριμένης νομοθετικής πρότασης για τη συμμετοχή τόσο των κρατών-μελών όσο και της βιομηχανίας στην πλατφόρμα.

Άλλες χώρες- ανάμεσά τους η Γερμανία και η Ολλανδία- διαφωνούν, υποστηρίζοντας ότι το πλαφόν θα μπορούσε να υπονομεύσει την ενεργειακή ασφάλεια αυτόν τον χειμώνα. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε επίσης αμφιβολίες και μέχρι την Τετάρτη είχε προτείνει στην ΕΕ να προχωρήσει με πιο περιορισμένες εκδοχές ανώτατου ορίου τιμών.

Στο βάθος βέβαια όλοι θέλουν το ίδιο πράγμα, εξηγεί το Politico: φθηνότερο αέριο με όσο το δυνατόν λιγότερες παράπλευρες ζημιές στις σχέσεις με τους προμηθευτές. Αυτό οφείλεται κυρίως στην επιλογή της επιδότησης των εισαγωγών (και της ανάληψης σημαντικού χρέους) έναντι του σκληρού παιχνιδιού για την επιβολή χαμηλότερης τιμής - και του κινδύνου να ταράξει την στενή παγκόσμια προσφορά.  

Οι Βρυξέλλες είναι ανοιχτές σε αυτό. Στην επιστολή της προς τους ηγέτες, η πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι είναι έτοιμη να συζητήσει ένα προσωρινό ανώτατο όριο τιμών για το φυσικό αέριο που χρησιμοποιείται στην ηλεκτρική ενέργεια - εάν συνδυάζεται με «πιο απαιτητικές υποχρεώσεις εξοικονόμησης αερίου».

Παράλληλα, υπάρχει η κοινή πρόταση τη χώρα μας μαζί με την Ιταλία, το Βέλγιο και την Πολωνία που προτείνει ένα κυμαινόμενο εύρος αποδεκτών τιμών για όλες τις συναλλαγές χονδρικής στην ΕΕ ( νέος «διαδρομος τιμολόγησης»)- που συνδέονται εν μέρει με την τιμή του πετρελαίου, καθώς και με τις τιμές των κόμβων φυσικού αερίου στις ΗΠΑ και την Ασία - σε συνδυασμό με ορισμένες επιδοτούμενες αγορές έκτακτης ανάγκης πλήρους τιμής για την εισαγωγή περισσότερου φυσικού αερίου σε περίπτωση που υπάρξουν πιθανές ελλείψεις.

Οι ενναλακτικές σύμφωνα με το Reuters:

Οριζόντιο πλαφόν στο φυσικό αέριο (το έχουν ζητήσει 15 χώρες της ΕΕ ανάμεσά τους και η Ελλάδα)

Νέος δείκτης αναφοράς των τιμών του αερίου (ενώ ένα ανώτατο όριο τιμής θα είναι μια προσωρινή λύση, η Κομισιόν θέλει να εφαρμόσει ένα πιο διαρκές εναλλακτικό σημείο αναφοράς για την τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη)

«Διάδρομος» τιμών (η κοινή πρόταση Ελλάδας, Βελγίου, Ιταλίας και Πολωνίας)

Πλαφόν στο φυσικό αέριο για ηλεκτροπαραγωγή

Πλαφόν στο ρωσικό φυσικό αέριο (έχει «παγώσει» λόγω ανησυχιών για αντίποινα από τη Μόσχα)

Πάντως η σημερινή συζήτηση των ηγετών χωρών της ΕΕ θα δώσει ένα στίγμα στις Βρυξέλλες σχετικά με το είδος των μέτρων που θα υποστήριζαν. Οι υπουργοί ενέργειας των χωρών της ΕΕ συναντώνται στις 11-12 Οκτωβρίου για να συνεχίσουν τη συζήτηση για τα ανώτατα όρια τιμών του φυσικού αερίου.

Η Κομισιόν, η οποία εκπονεί τις πολιτικές της ΕΕ, δήλωσε ότι είναι έτοιμη να προτείνει επιπλέον μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. Μόλις ηΕυρωπαϊκή Επιτροπή υποβάλει προτάσεις, οι 27 χώρες του μπλοκ θα τις διαπραγματευτούν και θα προσπαθήσουν να βρουν μια τελική συμφωνία.

Διαβάστε επίσης:

Σύνοδος Κορυφής - Πράγα: Σκληρή απάντηση Μητσοτάκη στις προκλήσεις του «σουλτάνου»

Πόλεμος στην Ουκρανία: Η Γαλλία θα στείλει κι άλλα πυροβόλα CAESAr