Για λίγη ώρα στον ήλιο, χωρίς αντηλιακό, μες στο μεσημέρι! Ναι, αυτή είναι η προτροπή Βρετανών επιστημόνων, αν θέλουμε να εφοδιαστούμε με την πολύτιμη βιταμίνη D, καθώς ο οργανισμός τη δημιουργεί σε ποσοστό ως και 100% με την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας UVB.
Η παραγωγή της βιταμίνης εξαρτάται από την ένταση της ακτινοβολίας, το χρώμα του δέρματος, αλλά και την ηλικία. Στην τρίτη ηλικία, για παράδειγμα, υπάρχει μείωση της συγκέντρωσης D κατά 30%, επειδή οι ηλικιωμένοι συνήθως εκτίθενται λιγότερο ή και καθόλου στον ήλιο.
Το υπόλοιπο 10% της βιταμίνης D που έχει ανάγκη ο οργανισμός λαμβάνεται από τροφές όπως τα ψάρια (κυρίως σολομός, γάδος, ρέγκα, σαρδέλα και τόνος), ο κρόκος του αυγού, το βοδινό κρέας, το συκώτι και τα γαλακτοκομικά προϊόντα. Για τα τελευταία ωστόσο, αξίζει να σημειωθεί ότι περιέχουν μικρές ποσότητες βιταμίνης D, που δεν επαρκούν για να καλύψουν τις ανάγκες του οργανισμού.
Η επιστημονική άποψη έρχεται από το βρετανικό Ερευνητικό Ίδρυμα για τον Καρκίνο, με τη σημαντική επισήμανση ότι ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου του δέρματος (μελάνωμα) είναι μικρότερος σε σχέση με τις επιπτώσεις που έχει στον οργανισμό η έλλειψη της βιταμίνης D. Μάλιστα παλιότερα ο δρ Έντουαρντ Τζιοβανούτσι, καθηγητής Ιατρικής και Διατροφολογίας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, είχε δηλώσει ότι για κάθε θάνατο που προκαλείται από τον καρκίνο του δέρματος, η βιταμίνη D μπορεί να αποτρέψει άλλους τριάντα! Και αυτό γιατί η ικανοποιητική πρόσληψη της βιταμίνης του ήλιου ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και προστατεύει από ασθένειες όπως η σκλήρυνση κατά πλάκας, ο σακχαρώδης διαβήτης, η ρευματοειδής αρθρίτιδα και διάφορες μορφές καρκίνου (μαστού, παχέος εντέρου κ.ά). Προστατεύει ακόμα και από την υπέρταση. Επιπλέον συμβάλλει σημαντικά στην απορρόφηση ασβεστίου, με αποτέλεσμα την απόκτηση και διατήρηση γερών οστών και δοντιών. Με άλλα λόγια συνεισφέρει θετικά και στο θέμα της οστεοπόρωσης: Η επάρκειά της βοηθάει στην καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου με φάρμακα. Και τα συμπτώματα είναι πιο ήπια και η ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπευτική αγωγή καλύτερη. Ακόμα η D βελτιώνει την ποιότητα του σπέρματος. Το ανακοίνωσαν Δανοί ερευνητές από το πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης, οι οποίοι σε σχετική μελέτη – στην οποία συμμετείχαν 300 άντρες, διαπίστωσαν ότι όσοι είχαν χαμηλά επίπεδα βιταμίνης D στον οργανισμό τους, είχαν και κακής ποιότητας σπέρμα. Η εκτίμησή τους είναι ότι η βιταμίνη D συμβάλλει στην απορρόφηση του ασβεστίου, το οποίο παίζει καθοριστικό ρόλο στην κινητικότητα των σπερματοζωαρίων.
Tα παιδιά χρειάζονται τη βιταμίνη D για να χτίσουν γερά κόκαλα και οι ενήλικοι για να τα διατηρήσουν γερά και υγιή. Η βιταμίνη D διαδραματίζει θεμελιώδη ρόλο στη βέλτιστη ανάπτυξη του σκελετού κατά την παιδική και εφηβική ηλικία, στη διατήρηση της υγείας των οστών κατά την ενήλικη ζωή, καθώς είναι το μέσο με τη βοήθεια του οποίου απορροφάται το ασβέστιο από τον οργανισμό. Πολύ σημαντικός είναι ο ρόλος της και στη νευρομυϊκή λειτουργία, ενώ δεκάδες είναι οι μελέτες που υπογραμμίζουν τη συνεργιακή δράση της βιταμίνης στην προστασία από μια πλειάδα νοσημάτων, μεταξύ των οποίων και το μεταβολικό σύνδρομο.
Κινητοποιεί τα κύτταρα-δολοφόνους
Εκείνοι που βρήκαν τoν τρόπο με τον οποίο η βιταμίνη D συμβάλλει στην προστασία από διάφορες ασθένειες είναι και πάλι ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης- με επικεφαλής τον δρα Κάρστεν Γκάισλερ του Τμήματος Διεθνούς Υγείας, Ανοσολογίας και Μικροβιολογίας. Ερευνώντας το θέμα κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η συγκεκριμένη βιταμίνη ενεργοποιεί τα κύτταρα-δολοφόνους (Τ-κύτταρα) του ανοσοποιητικού συστήματος, με αποτέλεσμα αυτά να αντιδρούν σε κάθε τι που απειλεί τον οργανισμό. Σε περίπτωση που ο οργανισμός δε διαθέτει επαρκείς ποσότητες D, τα Τ-κύτταρα παραμένουν σε λανθάνουσα κατάσταση και δεν κινητοποιούνται όταν χρειάζεται.
Και όμως μας λείπει!
Σύμφωνα με τους επιστήμονες, οι μισοί κάτοικοι του πλανήτη έχουν έλλειψη βιταμίνης D. Ακόμα και εμείς, που έχουμε τον ήλιο σε αφθονία όλο τον χρόνο. Έτσι λοιπόν πρέπει να κινητοποιηθούμε άμεσα!
Πώς θα εφοδιαστείς με D:
Κάθισε κάτω από τον ήλιο χωρίς αντηλιακό για 5-15 λεπτά κάθε μέρα. Όχι παραπάνω. Ποσοστό μεγαλύτερο από το 90% της βιταμίνης D παράγεται από την επίδραση της ηλιακής ακτινοβολίας σε ουσίες που υπάρχουν στο δέρμα (στερόλες). Ηλιακή έκθεση, ακόμη και περιορισμένης επιφάνειας του σώματος για 5-10 λεπτά καθημερινά, κατά τις μεσημβρινές ώρες του καλοκαιριού, της άνοιξης και του φθινοπώρου, παράγει ποσότητα βιταμίνης D αρκετή για να καλύψει τις ανάγκες του ανθρώπινου οργανισμού.
Βάλε στη διατροφή σου τα «παχιά» ψάρια (σκουμπρί, σολομός, σαρδέλα, ρέγκα). Καλή πηγή βιταμίνης D είναι επίσης το μουρουνόλαδο.
health.in.gr, golden magazine