Επαναπατρίστηκε κλεμμένη εικόνα - Πού βρέθηκε

Μια εικόνα του 19ου αιώνα, με παράσταση τη Βάπτιση του Χριστού που είχε κλαπεί από το δωδεκάορτο του τέμπλου της Ιεράς Μονής της Κοίμησης της Θεοτόκου Βισικού στον Καλουτά, του Κεντρικού Ζαγορίου Ιωαννίνων, επαναπατρίστηκε στις 31 Ιουλίου 2020. 

Η εικόνα είχε κλαπεί τον Σεπτέμβριο 2005 μαζί με άλλες έντεκα εικόνες (τρεις δεσποτικές και οκτώ δωδεκαόρτου) και μία από αυτές είχε βρεθεί στο ξενοδοχείο 50χρονου στα Τρίκαλα, ο οποίος είναι βασικός κατηγορούμενος στην μεγάλη υπόθεση αρχαιοκαπηλίας στο νομό Ιωαννίνων.

Η συγκεκριμένη εικόνα εντοπίσθηκε τον Ιούνιο 2017, σε γκαλερί του Λονδίνου, από αρχαιολόγο της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών. Με την συνδρομή της πρεσβείας της Ελλάδας στο Λονδίνο, και άλλων συναρμόδιων υπηρεσιών, η εικόνα αποσύρθηκε από τον κατάλογο με τα έργα που ήταν προς πώληση. Η Μητροπολιτική Αστυνομία του Λονδίνου έδωσε εντολή στη γκαλερί να κρατήσει το έργο, με μεσεγγύηση, μέχρι να ολοκληρωθούν οι έρευνες και να αποδειχτεί η  ταύτισή της με την κλεμμένη εικόνα από το μοναστήρι της Ηπείρου.

Καταλυτική για την ταύτιση υπήρξε η φωτογραφία της πίσω όψης της εικόνας, όπως είχε αναρτηθεί στην ιστοσελίδα της γκαλερί. Αποκαλυπτόταν ότι ο φορέας της εικόνας της Βάπτισης είναι σε δεύτερη χρήση. Η πίσω όψη φέρει απολεπισμένες παραστάσεις αγίων, σε διάχωρα, τα οποία παραπέμπουν σε τμήμα επιστυλίου τέμπλου. Η σχετική έρευνα απέδειξε ότι η εικόνα της Βάπτισης είναι ζωγραφισμένη στον ίδιο τεμαχισμένο φορέα που χρησιμοποιήθηκε για τη δημιουργία άλλων δύο εικόνων, οι οποίες είχαν κλαπεί από το ίδιο μνημείο. Η μία εντοπίσθηκε σε άλλη γκαλερί στο Λονδίνο και επαναπατρίσθηκε στις 13 Απριλίου 2011, ενώ η δεύτερη είχε κατασχεθεί στο ξενοδοχείο του Τρικαλινού επιχειρηματία. Η πίσω όψη τους αποτελεί συνέχεια αυτής της εικόνας της Βάπτισης.

Ο επαναπατρισμός ενός ακόμη κλεμμένου εκκλησιαστικού κειμηλίου από την περιοχή της Ηπείρου, τα μνημεία της οποίας επλήγησαν ιδιαιτέρως κατά την τελευταία 25ετία από οργανωμένα κυκλώματα που δρούσαν στην περιοχή, αποτελεί έναν ακόμη κρίκο σε μια αλυσίδα επαναπατρισμών που πραγματοποιήθηκαν τα τελευταία χρόνια. Συνολικά 21 εικόνες εντοπίστηκαν, διεκδικήθηκαν και επαναπατρίστηκαν από το 2009 ως σήμερα. Να σημειωθεί ότι εκκρεμεί  η διεκδίκηση δύο δεσποτικών εικόνων από την Ιερά Μονή Κοίμησης της Θεοτόκου, στο Μακρίνο Ανατολικού Ζαγορίου Ιωαννίνων, οι οποίες  εντοπίστηκαν τον Απρίλιο του 2020 να πωλούνται από οίκο δημοπρασιών, στη Γερμανία. Οι αρμόδιες ελληνικές αρχές έχουν προβεί σε όλες τις απαραίτητες ενέργειες για τη διεκδίκηση και τον επαναπατρισμό τους.