Μουσική βγαλμένη... από τη σελήνη!

Όλοι μπορούν πλέον να εντρυφήσουν στο ρεπερτόριο του φεγγαριού: Το τελευταίο εργαλείο για την παρακολούθηση του διαστημικού καιρού είναι ένας διαδικτυακός ραδιοσταθμός ο οποίος μετατρέπει σε μουσική τις μετρήσεις της ακτινοβολίας στη Σελήνη.

Ο επιστημονικός ραδιοσταθμός λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο και λαμβάνει μετρήσεις της ακτινοβολίας που δέχεται ο Σεληνιακός Αναγνωριστικός Δορυφόρος (LRO) της ΝASA. Τα επίπεδα της ακτινοβολίας καθορίζουν τις νότες και το κλειδί της μουσικής, ακόμα και το ποιο όργανο ακούγεται -για παράδειγμα πιάνο, κιθάρα ή μπάντζο.

Οι πλανητικοί επιστήμονες συχνά μετατρέπουν τα δεδομένα αποστολών σε ήχους, προκειμένου να αξιοποιούν την ικανότητα του ανθρώπινου αφτιού να αντιλαμβάνεται μικρές μεταβολές ακόμα και σε συνθήκες υψηλού θορύβου.

«Η μουσική διευκολύνει τους ανθρώπους να προσλάβουν τα δεδομένα -είναι κάτι που μοιάζει φυσικό για τις διαστημικές αποστολές» σχολίασε ο Τζον Κέλερ, ερευνητής της αποστολής LRO στο Κέντρο Διαστημικής Πτήσης Goddard της NASA.

Ο νέος ραδιοσταθμός ονομάζεται Crater Live και αναπτύχθηκε στο Πανεπιστήμιο του Νιου Χάμπσαϊρ. Αντλεί δεδομένα από το όργανο Crater (Cosmic Ray Telescope for the Effects of Radiation) του δορυφόρου LRO. Το Crater διαθέτει έξι ανιχνευτές που καταγράφουν τα ενεργητικά σωματίδια τόσο της κοσμικής ακτινοβολίας όσο και των ηλιακών εκρήξεων.

Το όργανο επιτελεί δύο λειτουργίες: αφενός, μετράει την επίδραση της ακτινοβολίας σε ένα υλικό που μοιάζει με τους ανθρώπινους ιστούς -αυτό βοηθά τους επιστήμονες να κατανοήσουν πώς η έκθεση στην ακτινοβολία θα επηρέαζε ένα ανθρώπινο πλήρωμα. Αφετέρου, μελετά την επίδραση της ακτινοβολίας στην ίδια τη σεληνιακή επιφάνεια. 

Κάθε σωματίδιο που προσκρούει στους ανιχνευτές καταγράφεται ως ένα «κλικ». Οι μετρήσεις μεταδίδονται στο Crater Live, όπου ειδικό λογισμικό μετατρέπει τα κλικ σε τόνους μιας κλίμακας τεσσάρων οκτάβων. Όσο χαμηλότερη είναι η συχνότητα του ήχου, τόσο μικρότερα είναι τα επίπεδα ακτινοβολίας.

Επιπλέον, το λογισμικό καθορίζει το κλειδί της μελωδίας και το όργανο που θα ακούγεται με βάση την πρόσφατη δραστηριότητα: τα χαμηλότερα επίπεδα αντιστοιχούν στο πιάνο, ενώ τα υψηλότερα στον ήχο του μπάντζου.

Ο ραδιοσταθμός λειτουργεί σε πραγματικό χρόνο, όχι όμως αδιαλείπτως: Το LRO χάνει την επαφή με τη Γη για περίπου μια ώρα όταν περνά πάνω από την αθέατη πλευρά της Σελήνης. Σε αυτό το διάστημα αναπαράγει τη δραστηριότητα της προηγούμενης ώρας.