Ουμπέρτο Έκο: Το πνεύμα των Χριστουγέννων και η μετάλλαξή του

 «Βρισκόμαστε στην κρίσιμη περίοδο του έτους για τα καταστήματα και τα σουπερμάρκετ: τις εβδομάδες πριν από τα Χριστούγεννα κάνουν τις μεγαλύτερες πωλήσεις. Ο Άγιος Βασίλης σημαίνει ένα πράγμα για τα παιδιά: δώρα. Οι άνθρωποι είναι θρησκευτικά όντα. Είναι ψυχολογικά δύσκολο να αντεπεξέλθουμε στη ζωή χωρίς τη δικαιολογία και την ελπίδα. που παρέχει η θρησκεία. Συναντώ συχνά επιστήμονες οι οποίοι, έξω από το στενό πεδίο τους, είναι προληπτικοί -σε τέτοιο βαθμό που μου φαίνεται ότι για να είσαι εντελώς άπιστος σήμερα πρέπει να είσαι φιλόσοφος. Ή ίσως κληρικός. Τα χρήματα είναι ένα εργαλείο. Δεν είναι αξία - αλλά χρειαζόμαστε και αξίες εκτός από εργαλεία, σκοπούς εκτός από μέσα. Το μεγάλο πρόβλημα που αντιμετωπίζουν οι άνθρωποι είναι να βρουν έναν τρόπο για να δεχτούν ότι όλοι μας θα πεθάνουμε. Τα χρήματα μπορούν να κάνουν πολλά - αλλά δεν μπορούν να σας βοηθήσουν να συμφιλιωθείτε με τον θάνατό σας. Μπορούν ενίοτε να σας βοηθήσουν να τον αναβάλετε: όποιος έχει τη δυνατότητα να ξοδέψει ένα εκατομμύριο ευρώ σε γιατρούς ζει συνήθως περισσότερο από κάποιον που δεν την έχει. Δεν μπορεί όμως να ζήσει πολύ περισσότερο από τον μέσο όρο των εύπορων ανθρώπων στον ανεπτυγμένο κόσμο. Και αν πιστεύετε μόνο στο χρήμα, σύντομα θα ανακαλύψετε τον μεγάλο περιορισμό του: αδυνατεί να δικαιολογήσει το ότι είστε θνητός. Όσο περισσότερο προσπαθείτε να αποφύγετε αυτό το γεγονός, τόσο περισσότερο αναγκάζεστε να συνειδητοποιήσετε ότι τα αγαθά σας δεν εξηγούν τον θάνατό σας...... 

........ Ως τέκνο του Διαφωτισμού, με καταθλίβει αυτή η τάση. Ανατράφηκα ως καθολικός και, παρ' ότι έχω εγκαταλείψει τη θρησκεία, αυτόν τον Δεκέμβριο
ως συνήθως θα στολίσω μια χριστουγεννιάτικη φάτνη για τον εγγονό μου. Θα την κατασκευάσουμε μαζί -όπως έκανε και ο πατέρας μου όταν ήμουν
παιδί. Έχω βαθύ σεβασμό για τις χριστιανικές παραδόσεις -οι οποίες, ως ιεροτελεστίες για να αντεπεξέλθουμε στον θάνατο, συνεχίζουν να έχουν περισσότερο νόημα απ' όσο οι ακραιφνώς εμπορικές εναλλακτικές λύσεις. Νομίζω ότι συμφωνώ με τον ξεπεσμένο καθολικό ήρωα του Τζόις στο
«Πορτρέτο του καλλιτέχνη σε νεαρή ηλικία»: «Τι είδους απελευθέρωση θα ήταν να εγκαταλείψουμε μια ατοπία που είναι λογική και ευσταθεί και να αγκαλιάσουμε μια άλλη που είναι παράλογη και δεν ευσταθεί;». Ο θρησκευτικός εορτασμός των Χριστουγέννων είναι τουλάχιστον μια σαφής και λογική ατοπία. Ο εμπορικός εορτασμός τους δεν είναι καν αυτό».