Νεραϊδόσπηλιος.. στο φαράγγι της Θεάς!!!

Ένας περίπατος στα μέρη που γεννήθηκε η θεά Αθηνά. Τόσο κοντά στο Ηράκλειο και τόσο μαγευτικό το τοπίο!

Το φαράγγι Κουνάβων - Αστρακών - Καρτερού είναι το μεγαλύτερο της περιοχής, μήκους 22 χλμ περίπου. Βρίσκεται ανατολικά της πόλης του Ηρακλείου, στους (πρώην) Δήμους «Ν. Καζαντζάκης», Επισκοπής και Νέας Αλικαρνασσού.

Ξεκινάει βορειοδυτικά από τη θέση Κολομόδι και καταλήγει στον Πρασσά και στον Καρτερό

Χάρη σε ένα έργο με συνεργασία των δήμων, ένα μονοπάτι -που βρίσκεται μάλιστα σε εξέλιξη ώστε να γίνει προσβάσιμο σε όλο του το μήκος- μπορέσαμε να το επισκεπτούμε και να το απολαύσουμε όπως και όλο και περισσότεροι τελευταία.

Εδώ γεννήθηκε η Θεά Αθηνά, η Τριτογένεια Αθηνά:

«Μυθολογούσι δε και την Αθηνάν κατά την Κρήτην εκ Διός εν τας πηγάς του Τρίτωνος ποταμού γεννηθήναι, διό και Τριτογένειαν ονομασθήναι.» ( μτφ.Αναφέρουν το μύθο, ότι και η Αθηνά γεννήθηκε στην Κρήτη, από τον Δία, στις πηγές του ποταμού Τρίτωνα και γι αυτό λεγόταν Τριτογένεια»)

                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                                        Διόδωρος ο Σικελιώτης

Εδώ και το σπήλαιο της  Ειλειθυείας, σε απόσταση 1 χλμ στα νότια της Αμνισού. Από τους κυριότερους τόπους λατρείας της Ειλειθυίας, θεάς των τοκετών.                                                        

Εδώ όμως τελικά δείχνει σα να γεννήθηκε και η θεά Αφροδίτη…Τόση η ομορφιά του τοπίου. Απερίγραπτη…! Θα καταπιαστούμε προς το παρόν με δυο από τα πιο ενδιαφέροντα κομμάτια του, το Αστρακιανό και το Κουναβιανό φαράγγι και ας αφήσουμε για άλλη φορά την απόλαυση της εξόδου του προς τον Πρασσά

Το Αστρακιανό φαράγγι είναι από τα μεγαλύτερα της περιοχής, με συνολικό μήκος διαδρομής περί τα 12,5 χλμ. Στην κοίτη του κυλάει ο ποταμός Καρτερός. Σ' αυτό το μέρος υπάρχει ένα παλιό υδραγωγείο, εν χρήσει μέχρι σήμερα, που υδροδοτεί το Ηράκλειο..

Το Κουναβιανό φαράγγι έχει δύο σκέλη. Το ένα ξεκινάει από τους Κουνάβους, το άλλο από τους Βαρβάρους (Μυρτιά) και ενώνονται στο Αστρακιανό φαράγγι. Το Κουναβιανό φαράγγι έχει μήκος 5 χλμ..

Μπορείς να τα προσεγγίσεις από πολλά σημεία …Από την πλευρά της Επισκοπής και των Αϊτανίων, από την πλευρά του Σκαλανίου και του δρόμου προς Μυρτιά, -ακριβώς στη γέφυρα Σκαλανίου –Μυρτιάς  υπάρχει πρόσβαση και προς τα δυο φαράγγια αλλά  και από τη μεριά των Αστρακών…Ή ακόμη και από τη πλευρά του Πεζανού κάμπου με πρόσβαση προς το Κουναβιανό φαράγγι και…ανταπόκριση στη γέφυρα για το Αστρακιανό. Ακολουθώντας διαφορετικές κατευθύνσεις και θαυμάζοντας διαφορετικές όψεις…

Έχει γίνει πολύ καλή δουλειά  όσον αφορά το μονοπάτι,  ένα μονοπάτι απόλυτα ταιριασμένο στο τοπίο, σε  μια σπάνια διαδρομή που είναι δύσκολο να τη βρεις τόσο κοντά στην πόλη, βατή σε τόση απόσταση. Ξύλινες κατασκευές, γέφυρες και σκαλοπάτια θα σας διευκολύνουν σε όλο το μήκος της διαδρομής.

Αλλά,…εκεί σταματά ο θαυμασμός των έργων του ανθρώπου κι αρχίζει ο θαυμασμός για τα έργα της φύσης. Η φύση εδώ δεν τσιγγουνεύτηκε σε τίποτα…Βρίσκεται λες σε ένα συνεχή διαγωνισμό ομορφιάς.

Όπως έχει διαμορφωθεί η διαδρομή, μπορείτε να απολαύσετε το φαράγγι και από χαμηλά και από ψηλά. Πάνω θα απολαύσετε τη βλάστηση του βουνού με όλα του τα βοτάνια και πολυπληθή, εκατοντάδες κοτσύφια να πετούν τριγύρω σας. Κάτω, όλη η παραποτάμια πυκνή βλάστηση,….πόσα είδη διαθέτει άραγε!!!... Απίστευτη η ποικιλία ! ! Θα συναντήσετε χελώνες, βατράχια, καβούρια κι αν είσαι ακόμη τυχερότερος, κάποιο από τα πανέμορφα πολύχρωμα ακίνδυνα νερόφιδα… ή αν είσαι ακόμη -ακόμη πιο τυχερός ένα από τα σπανιότερα χέλια. Κάποτε τα χέλια ζούσαν κατά χιλιάδες εδώ στους «κολύμπους» όπως τους λένε οι ντόπιοι. Λόγω των φυτοφαρμάκων όμως η υδρόβια ζωή έπαθε πανωλεθρία, ωστόσο τα τελευταία χρόνια φαίνεται πως οι πληθυσμοί αρχίζουν και πάλι να παίρνουν τα πάνω τους

Κι αν είστε κι ακόμη τυχερότεροι ίσως…. κάποια από τις νεράϊδες που τροφοδοτούν τους μύθους…Διότι παρόλο που υπάρχουν συγχίσεις και διεκδικήσεις του θρύλου από άλλες περιοχές και άλλα σπήλαια, ο γνήσιος, ο βεριτάμπλ Νεραϊδόσπηλιος ή Ανεραδιόσπηλιος κατά τους ντόπιους- είναι εδώ, στους Κάτω Αστρακούς, κάτω ακριβώς από την εδώ είσοδο στο φαράγγι.

Λέει λοιπόν ο θρύλος, όπως τον  έχει καταγράψει και  ο Βασίλης Γ. Χαρωνίτης στο βιβλίο του "Η Κρήτη των Θρύλων"  ότι:

 «στο Νεραϊδόσπηλιο των Αστρακών που βρίσκεται μέσα στο φαράγγι του Καρτερού, πήγαιναν οι Νεράιδες και χόρευαν. Ώσπου μια νύχτα, ένας νέος, καλός λυράρης, άκουσε το τραγούδι τους και από περιέργεια μπήκε στη σπηλιά. Κι εκεί τις είδε! Οι Νεράιδες, με ξέπλεκα μαλλιά, πεπλοντυμένες, λουσμένες στο φως μιας αιώνιας άνοιξης, χόρευαν!. Συνεπαρμένος, έπιασε χωρίς να το καταλάβει τη λύρα του και τις συνόδεψε στο χορό. Οι Νεράιδες ακολούθησαν το παίξιμό του και ξετρελάθηκε ο νέος από τα όσα γίνηκαν μπροστά του…. Το επόμενο και το μεθεπόμενο βράδυ, οδηγημένος από κάποια αόρατη δύναμη, βρέθηκε πάλι στη σπηλιά και με τη λύρα του έπαιζε ασταμάτητα για τις Νεράιδες που χόρευαν. Σιγά σιγά, η ματιά του σταμάτησε πάνω σε μια απ' αυτές και δεν χόρταινε να την κοιτάζει! Ήταν ερωτευμένος μαζί της! Όταν το συνειδητοποίησε, πήγε σε μια γριά πολύξερη και ζήτησε τη βοήθειά της. Η γριά, αφού τον άκουσε με προσοχή, του είπε πως άμα πλησιάζει η ώρα να λαλήσουν οι πετεινοί (οπότε χάνονται οι Νεράιδες), ν' αρπάξει από τα μαλλιά εκείνη που αγαπούσε και να μην την αφήσει με κανέναν τρόπο. Ήρθε το βράδυ και ο νέος πήρε τη λύρα του και πήγε στη σπηλιά, όπου άρχισε να παίζει όσο γλυκύτερα μπορούσε, χορευτικούς σκοπούς. Σε λίγο, παρουσιάστηκαν οι Νεράιδες και πιάστηκαν στο χορό. Λίγο προτού λαλήσουν οι πετεινοί, ο νέος άφησε τη λύρα του και έκαμε όπως τον είχε συμβουλέψει η γριά. Η Νεράιδα αντιστάθηκε με λύσσα, αγρίεψε, έβαλε τις φωνές, μα τίποτα! Ο νέος την κρατούσε γερά! Άρχισε τότε να μεταμορφώνεται πότε σε σκύλο, πότε σε φωτιά, πότε σε φίδι, πότε σε καμήλα, αλλά ο λυράρης την κρατούσε γερά από τα μαλλιά και δεν την άφηνε. Ξαφνικά, λάλησαν οι πετεινοί κι οι άλλες Νεράιδες εξαφανίστηκαν. Τότε εκείνη που κρατούσε ο νέος ξανάγινε πανέμορφη, όπως ήταν πριν και τον ακολούθησε στο σπίτι του. Έζησε μαζί του ένα χρόνο, του γέννησε ένα γιο, αλλά τη μιλιά της δεν την άκουσε ποτέ! …Ξαναπήγε λοιπόν στη γριά και της ζήτησε τη συμβουλή της. Εκείνη του ορμήνεψε να πυρώσει καλά το φούρνο κι ύστερα να πάρει το παιδί από τα χέρια της γυναίκας του, να κάνει πως θα το πετάξει μέσα στο φούρνο και να πει: "Δε μου μιλείς; Τότε ρίχνω κι εγώ το παιδί σου στο φούρνο". Ακολούθησε πιστά τη συμβουλή της, μα τη στιγμή που έκανε ότι θα έριχνε το παιδί στη φωτιά, η Νεράιδα χίμηξε πάνω του σέρνοντας φωνή: "Μη σκύλε το παιδί μου!". Του τ' άρπαξε από τα χέρια και έγιναν άφαντοι, μάνα και παιδί μαζί.

Απελπισμένος τους αναζήτησε με φωνές, παρακάλια και κλάματα, αλλά μάταια. Η Νεράιδα - μάνα και το παιδί, δεν ξαναφάνηκαν πια. Πήγε λένε στις αδελφές της, αλλά αυτές δεν τη δέχτηκαν. Δεν της συχώρεσαν το ότι άφησε άνθρωπο και την άγγιξε και τη μόλυνε. Γι' αυτό αναγκάστηκε και πήγε λίγο πιο πέρα σε μια βρύση που τη λένε Λούτρα. Εκεί τη βλέπουν δυο - τρεις φορές το χρόνο να κρατεί το παιδί στην αγκαλιά της και να κλαίει. Τα δάκρυά της πέφτουν πάνω στο νερό και το θολώνουν, γι' αυτό τα νερά του Νεραϊδόσπηλιου εμφανίζονται θολά πότε – πότε».

Εδώ θα συναντήσετε και τα απομεινάρια της κοινωνικής, οικονομικής και θρησκευτικής ζωής…Τους παλιούς νερόμυλους κατ΄ αρχήν…Στο Αστρακιανό φαράγγι προπολεμικά λειτουργούσανε 10 νερόμυλοι και στο Κουναβιανό άλλοι τρεις. Αλλά κοντά επίσης στην έξοδο –ή είσοδο-του φαραγγιού είναι το παλιό εγκαταλειμμένο χωριό των Κάτω Αστρακών…Με τις ιστορικές του εκκλησίες και τα ιστορικά απομεινάρια των σπιτιών του. 

Η διαδρομή προσφέρεται και για πικ νικ με προσοχή και σεβασμό βέβαια.

Πάρτε λοιπόν μαζί σας ένα μπαστούνι και νερό ..Αν πεινάσετε μην ανησυχείτε Η μητέρα φύση θα φροντίσει για σας όπως τα πετεινά του ουρανού! όλο και κάτι θα βρείτε να τσιμπήσετε… Από καρυδιές, ρογδιές μέχρι και δροσιστικές νερατζιές…

Το χειμώνα νομίζω θα ναι ακόμα καλύτερα καθώς θα πληθαίνουνε -Θεού θέλοντος- τα τρεχούμενα νερά …Τώρα Σεπτέμβρη -Οκτώβρη, σε κάποια σημεία το νερό χάνεται, πάει υπογείως και το ξανασυναντάτε πιο πέρα να αναβλύζει και πάλι μέσα από τη γη γάργαρο  και κελαρυστό.. Αυτό το κελάρυσμα του νερού πάντως σε συνοδεύει σε όλη την πορεία δημιουργώντας ένα καταπληκτικό….φένγκ -σούϊ ηρεμίας

Η διάρκεια της διαδρομής; δεν μπορεί να υπολογιστεί,…κατ αρχήν γιατί ξεχνιέσαι ! Ίσως 3-4,ίσως και 7-8 ώρες ανάλογα με τις στάσεις που θα κάνετε και ανάλογα με την προσοχή και το θαυμασμό που θα διαθέσετε στο μεγαλείο και την ομορφιά της φύσης που θα συναντήσετε μπροστά σας… Και πάλι δεν θα σας φτάσουν ,θα θέλετε περισσότερες…

---

Το παρόν άρθρο δημοσιεύεται στο ekriti και υπόκειται στους νόμους περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται ρητά η αναπαραγωγή του καθ’ οιονδήποτε τρόπο χωρίς την απαραίτητη παραπομπή (link) στην ιστοσελίδα που το δημοσίευσε.