Όνειρα: Εσωτερικά μηνύματα

Οι εξερευνητές των ονείρων μας λένε ότι: Περνάμε έξι χρόνια της ζωής μας, περίπου 50.000 ώρες βλέποντας όνειρα.Τα όνειρα είναι η τρίτη δραστηριότητα του νου. Διαφέρει από την ενσυνείδητη 

σκέψη [εγρήγορση], αλλά και από τον βαθύ ύπνο. 

Ανέκαθεν η ανθρωπότητα θεωρούσε τα όνειρα σημαντικά, είτε ως τρόπο επικοινωνίας με το υπερφυσικό στοιχείο - σε πολλές θρησκείες, συμπεριλαμβανόμενης και της χριστιανικής, οι προφήτες χρησιμοποιούσαν τα όνειρα για να συνομιλούν με το Θεό - είτε ως πρόβλεψη των όσων επιφυλάσσει το μέλλον. Για μερικούς λαούς τα όνειρα είναι επικίνδυνα. Σε ορισμένες νομαδικές φυλές του Νείλου, η παράδοση επιβάλλει να φορούν ένα τουρμπάνι πριν κοιμηθούν για να εμποδίσουν την ψυχή να εγκαταλείψει το σώμα κατά τη διάρκεια του ονείρου. Ακόμα στην Κένυα πιστεύουν ότι δεν πρέπει να ξυπνάμε όποιον ονειρεύεται γιατί το πνεύμα του μπορεί να μην επιστρέψει στο σώμα. Επίσης κάποιοι Ινδιάνοι, αν τυχόν ονειρεύονταν ότι τους δάγκωσε ένα φίδι, μόλις ξυπνούσαν περιποιούνταν το σημείο όπου θα έπρεπε να βρίσκετε η πληγή.

ΤΑ ΟΝΕΙΡΑ ΕΧΟΥΝ ΤΗ ΔΙΚΗ ΤΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ

Είναι δυνατόν στα όνειρα να δεχτεί ο άνθρωπος μηνύματα και αλήθειες ακόμα και για σημαντικά θέματα όπως όπως αυτό της υγείας του; 
Το όνειρο για τους περισσότερους σήμερα είναι συνώνυμο του φανταστικού και του ανύπαρκτου, γιατί ζούμε σ' έναν κόσμο όπου ο υλισμός και ο ορθολογισμός κρατούν τα ηνία της σκέψης και της δράσης μας. 
Όμως για τους αρχαίους προγόνους μας - όχι μόνο για τους Έλληνες, αλλά για όλους τους αρχαίους λαούς της γης- το όνειρο είχε διπλό χαρακτήρα. Μπορούσε να παρουσιάσει ψεύτικες εικόνες είδωλα και φαντάσματα, αλλά και να δείξει αλήθειες και να συμβουλέψει σίγουρα, μέσω συμβόλων μερικές φορές. 

Ο Όμηρος αναφέρεται σ' αυτή τη διπλή φύση των ονείρων, όταν στην "Οδύσσεια" παρουσιάζει την Πηνελόπη να λέει μετά από ένα όνειρο της: 

"Γιατί 'ναι των απατηλών ονείρων δύο οι πόρτες. 
Η μία είναι από κέρατο κι η άλλη φιλντισένια 
κι όσα απ' το φίλντισι περνούν το καλοτροχισμένο 
όλα γελούν τον άνθρωπο, χαμένα φέρνουν λόγια. 
Και πάλι όσα απ' το κέρατο το σκαλιστό περάσουν 
βγαίνουν αλήθεια στους θνητούς εκείνους που τα βλέπουν." 

Από τη Βίβλο μας είναι αρκετά γνωστά τα όνειρα του Φαραώ τα οποία του ερμήνευσε ο Ιωσήφ. 
Όλα τα κείμενα των λαών είναι γεμάτα με αφηγήσεις σημαντικών αποκαλυπτικών ονείρων που βγήκαν αληθινά. 
Ακόμη στην Αρχαία Ελλάδα τα όνειρα είχαν πολύ μεγάλη σημασία για τους Πυθαγόρειους, οι οποίοι μάλιστα μέσα από έναν κατάλληλο τρόπο ζωής με σωστή δίαιτα, μουσικά ακούσματα πριν από τον ύπνο, έλεγχο και προσανατολισμό της σκέψης, μπορούσαν να δουν αποκαλυπτικά όνειρα, να επικοινωνήσουν με το υπερπέραν και μάλιστα κατείχαν και ένα σύστημα για να τα θυμούνται. 

Αποκαλυπτική και σημαντική για τα όνειρα είναι και η άποψη του φιλόσοφου Πλάτωνα: 

"Όταν όμως ένας άνθρωπος έχει ρυθμίσει τη δίαιτα του με τους κανόνες της υγιεινής και της σωφροσύνης, όταν, πριν παραδοθεί στον ύπνο, ξυπνάει το λογιστικό μέρος της ψυχής του και το θρέψει με καλούς λόγους και σκέψεις και συγκεντρώνει σ' αυτές όλη τη διάνοια του, όταν χωρίς ούτε να στερήσει ούτε να παραφορτώσει το επιθυμητικό του, του παραχωρεί όσο ακριβώς χρειάζεται για να αποκοιμηθεί και να μην έρχεται να διαταράσσει το καλύτερο μέρος της ψυχής με τη χαρά ή τη λύπη του, αλλά το αφήνει να νιώσει, ότι δεν γνωρίζει από τα περασμένα ή από τα παρόντα ή από τα μέλλοντα. Όταν επίσης αυτός ο άνθρωπος κατευνάσει το θυμοειδές μέρος της ψυχής του και κοιμηθεί χωρίς να έχει την καρδιά του ταραγμένη από οργή εναντίον άλλων. Όταν τέλος καθησυχάζει αυτά τα δύο μέρη της ψυχής κρατώντας άγρυπνο μόνο το τρίτο, όπου εδρεύει η φρόνηση, και έτσι αναπαυθεί, ξέρεις βέβαια ότι τότε το πνεύμα του αγγίζει όσο γίνεται περισσότερο την αλήθεια..." 

Φαίνεται σίγουρο ότι ο διπλός χαρακτήρας των ονείρων είναι πραγματικότητα. 
Άλλωστε και οι σκέψεις μας και η δράση της φαντασίας μας καθημερινά δεν είναι το ίδιο;

Οι σκέψεις ή θα είναι νοητικά παιχνίδια, πλάσματα τεχνητά του νου χωρίς συγκεκριμένο και χρήσιμο συμπέρασμα, ή θα είναι σωστοί συλλογισμοί με αρχή και λογικό τέλος.

Και οι δράσεις της φαντασίας μας ανήκουν στο χώρο της δημιουργικής φαντασίας ή θα είναι χείμαρροι φαντασιοπληξίας, ανώφελα είδωλα αφέλειας, άχρηστες εικόνες χωρίς δομή και αρμονία.

Ακόμη και οι πράξεις οι φυσικές που κάνουμε ή είναι σταθερές, σωστές και δημιουργικές ή είναι ανώφελες, περιττές, σκέτη κίνηση χωρίς αντίκρισμα. 

Φαίνεται ότι ο τριπλός κόσμος Σώματος, Ψυχής και Νου των αρχαίων είναι πραγματικότητα και σε καθέναν από αυτούς οι δράσεις του ανθρώπου έχουν πάντα διπλό χαρακτήρα: 

Ή θα οδηγούν προς τα επάνω ή θα είναι παιδιά της άγνοιας και θα οδηγούν στο λάθος και στη νοσηρή αδράνεια. 
Τα όνειρα λοιπόν δεν βρίσκονται έξω από αυτό το πλαίσιο.

Και οι αρχαίοι είχαν βρει έναν τρόπο για να δεχτούν στον ύπνο τους τα όνειρα που τους οδηγούσαν σε θεραπείες.

ΟΝΕΙΡΑ ΘΕΡΑΠΕΙΑΣ
Τι ήταν όμως η Εγκοίμηση και τα εγκοιμητικά ιερά και θεραπευτήρια; 
Εγκοίμηση ήταν όλη η διαδικασία του να κοιμηθεί κανείς σ' έναν ιερό χώρο, ώστε να δεχτεί ένα όνειρο αποκαλυπτικό είτε για θεραπευτικούς σκοπούς, είτε για να μάθει για το μέλλον του. Εγκοιμητικά μαντεία υπήρξαν σε όλα τα μέρη του αρχαίου κόσμου. Το ίδιο αρκετά υπήρξαν τα ιερά όπου ο θεραπευτικός χαρακτήρας προεξείχε. Οπωσδήποτε τέτοιο ρόλο έπαιξαν όλα τα Ασκληπιεία αλλά και άλλα ιερά. 
Η Εγκοίμηση ή Εγκοιμητήριο ήταν ο χώρος όπου ο πιστός ή οι πιστοί έπρεπε να πάνε να κοιμηθούν. Η πίστη οπωσδήποτε έπαιζε σημαντικό ρόλο.

Εδώ ας θυμηθούμε και τα λόγια του ίδιου του Χριστού σε ασθενή που θεράπευσε: 

"Πήγαινε, η πίστη σου σ' έσωσε. "

Στην Ελλάδα οι πιο διάσημοι ιεροί χώροι όπου λειτούργησαν εγκοιμητήρια για θεραπευτικούς σκοπούς ήταν το Ασκληπιείο της Επιδαύρου, το Αμφιαράειο του Ωρωπού και το Τροφώνιο Άντρο στη Λιβαδειά.

Από όλα τα μέρη της Ελλάδας ασθενείς συνέρρεαν στα ιερά αυτά να θεραπευτούν με τη συνδρομή της θεότητας. Έτσι βλέπουμε να υπάρχουν εκεί ερείπια, κυρίως στην Επίδαυρο και στο Αμφιαράειο, τα οποία μαρτυρούν το μεγαλείο που είχαν στην ακμή τους που διάρκεσε αιώνες.

Και σήμερα άλλωστε υπάρχουν ναοί όπου κατ' εξοχήν ο κόσμος πηγαίνει για θεραπεία, όπως η Παναγία της Τήνου και η Παναγία της Λούρδης στη Γαλλία. 

ΑΞΙΖΕΙ ΝΑ ΘΥΜΟΜΑΣΤΕ ΤΑ ΌΝΕΙΡΑ ΜΑΣ
Μπορούμε να μάθουμε να θυμόμαστε καλύτερα τα όνειρα μας ή να τα «κατευθύνουμε».

Οι επιστήμονες που μελετούν τα όνειρα σε ειδικά εργαστήρια είδαν ότι οι εθελοντές, ενώ αρχικά καταβάλλουν προσπάθεια για να θυμηθούν τα όνειρα τους μετά από κάποιο χρονικό διάστημα τους έρχονται πολύ εύκολα - φυσικά μιλάμε πάντα για τα τελευταία όνειρα της νύχτας. 

Αρκεί λοιπόν να πηγαίνουμε για ύπνο με την απόφαση να θυμόμαστε όσο το δυνατόν περισσότερα όνειρα την επόμενη ημέρα.

Ανακαλύφθηκε ένα σαφώς πιο εκπληκτικό φαινόμενο, ότι μερικά άτομα έχουν την ικανότητα να αντιλαμβάνονται ότι ονειρεύονται. Έτσι καταφέρνουν να συνειδητοποιήσουν το παράλογο των όσων βλέπουν, γνωρίζοντας ότι δεν βρίσκονται στην πραγματικότητα.

Οι πιο ικανοί καταφέρνουν να μη ξυπνήσουν και να «σκηνοθετήσουν» το όνειρο τους σαν να έβλεπαν φιλμ του οποίου γνωρίζουν την υπόθεση γιατί αυτοί ίδιοι είναι σκηνοθέτες.

Το λεγόμενο «εναργές όνειρο» είναι κάτι που μαθαίνεται. 
Γράφετε καθημερινά σημειώσεις για όνειρα που θυμόσαστε έντονα.

 

Σοφία Διγενή - Κολιοτάση, Ειδική Σύμβουλο Οικογενειακών Σχέσεων

sxeseis.gr