Ενα «γεωλογικό» βήμα εμπρός για το Ελληνικό

Μπορεί η αρχική έγκριση γεωλογικής καταλληλότητας για το έργο της ανάπλασης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, για τις περιοχές Οικιστικής Ανάπτυξης του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης, να δόθηκε από το ΥΠΕΝ (κατόπιν πιέσεων εντός και εκτός κυβέρνησης) τον Νοέμβριο, αλλά όπως αποκαλύπτεται σήμερα αυτή η έγκριση είχε αυστηρές προϋποθέσεις και δεν ήταν τελική…

Το ΥΠΕΝ λοιπόν με απόφαση του Διευθυντή Πολεοδομικού Σχεδιασμού Θεοδόση Ψυχογιού (ένα από τα πιο έμπειρα στελέχη του ΥΠΕΝ στα θέματα πολεοδομήσεων και με εξίσου μεγάλη εμπειρία στο θέμα του Ελληνικού) απέστειλε την «ΕΓΚΡΙΣΗ των Μελετών Γεωλογικής Καταλληλότητας για Δόμηση των προς Πολεοδόμηση Ζωνών και των Ζωνών Ανάπτυξης του Σχεδίου Ολοκληρωμένης Ανάπτυξης (ΣΟΑ) του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού – Αγίου Κοσμά» τόσο στην Ελληνικό ΑΕ όσο και στο Αυτοτελές Γραφείο Ελληνικού της Διεύθυνσης Δημόσιας Περιουσίας του Υπουργείου Οικονομικών.

Η σημασία της νέας έγκρισης είναι μεγάλη για τα επιμέρους στοιχεία της επένδυσης και αυτό γιατί βάζει τους κανόνες που θα πρέπει να ακολουθήσει τόσο ο επενδυτής στην επακριβή τοποθέτηση και σχεδιασμό κάθε ακινήτου στον χώρο του πρώην αεροδρομίου όσο και οι αρμόδιες υπηρεσίες δόμησης για την έγκριση, από πλευράς καταλληλότητας, της τοποθέτησης των κτισμάτων στο χώρο των πολεοδομικών ενοτήτων που έχουν ήδη εγκριθεί. Και επιπλέον, πρακτικά, οριοθετεί όλα τα ρέματα όπου απαγορεύεται γενικών ή μερικώς η δόμηση εντός του αεροδρομίου και βάζει προϋποθέσεις για την απορροή των υδάτων και την αποφυγή κινδύνων πλημμύρας.

Το τελευταίο διάστημα φαίνεται ότι οι ταχύτητες των συναρμόδιων υπουργείων να έχουν επιταχυνθεί στα θέματα της επένδυσης στο Ελληνικό. Για παράδειγμα το αρμόδιο γραφείο Ελληνικού του ΥΠΟΙΚ έστειλε αρχικά τις μελέτες για έγκριση στο ΥΠΕΝ Ιούνιο και Ιούλιο του 2018, και πήρε αρχική έγκριση το Νοέμβριο και συνολική έγκριση τώρα. Πρόκειται για ταχύτητες ρεκόρ στις εγκρίσεις γεωλογικών μελετών για πολεοδόμηση οικισμών, ένα από τα πιο δύσκολα σημεία του πολεοδομικού σχεδιασμού όπου άλλες περιπτώσεις καθυστερούν χρόνια ολόκληρα…

Αξίζει να σημειωθεί ότι η πορεία αυτή της έγκρισης δεν ήταν ανέφελη… Το ΥΠΕΝ, παρά την αρχική, «γενική» και «με επιφύλαξη» έγκριση του Νοεμβρίου είχε επιβάλει όρους και προϋποθέσεις αυστηρές. Και αυτό γιατί αρχικά είχε κριθεί υπηρεσιακά ότι οι μελέτες που υποβλήθηκαν το καλοκαίρι δεν ήταν ικανοποιητικές για να τεκμηριώσουν τη γεωλογική καταλληλότητα της περιοχής για δόμηση ακινήτων! Δηλαδή το ΥΠΕΝ δεν υπέγραφε ότι μπορείς να χτίσεις στο Ελληνικό.

Μετά από αλλεπάλληλες συσκέψεις και ανταλλαγή αλληλογραφίας, επιτόπιες αυτοψίες, προτάσεις ερευνητικών έργων και άλλες διαδικασίες, αποφασίστηκε μία πορεία που περιελάμβανε επιπλέον έρευνες όπως:
Πρόγραμμα Γεωφυσικών Διασκοπήσεων με χρήση μεθόδων Γεωραντάρ και Ηλεκτρικής Τομογραφίας, και
Συμπληρωματικά στοιχεία Γεωτρήσεων [που είχαν εκτελεστεί στην περιοχή της Μαρίνας του Αγίου Κοσμά).

Προτιμήθηκε η διενέργεια κυρίως γεωφυσικών ερευνών ως μη επεμβατικών στο εδαφικό περιβάλλον αντί γεωτρήσεων, για την αποφυγή ενδεχομένης άρνησης από πλευράς της Αρχαιολογικής Υπηρεσίας εκτέλεσής τους. Όπως σημειώνεται: «τα στοιχεία τους κρίθηκε ότι θα ήσαν αναγκαία για τον έλεγχο του πάχους των τεχνητών επιχώσεων και των υποκειμένων γεωλογικών στρώσεων μέχρι τουλάχιστον το βάθος του συνεκτικού υποβάθρου για όποιες θέσεις τα στοιχεία αυτά έλλειπαν με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατόν να προσδιοριστούν οι τεχνικογεωλογικές συνθήκες στις θέσεις αυτές με την απαιτουμένη από τις τεχνικές προδιαγραφές ακρίβεια».

Μετά από αλλεπάλληλους ελέγχους, έρευνες, τεκμηριώσεις, διευκρινίσεις κλπ του ΥΠΕΝ έκρινε με τη συγκεκριμένη απόφαση ότι «ότι οι εν θέματι μελέτες, είναι πλήρεις».

Χωρίζει λοιπόν τις προς Πολεοδόμηση Ζώνες καθώς και τις Ζώνες Ανάπτυξης του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού σε περιοχές Γεωλογικής Καταλληλότητας όπου μπορούν να αναπτυχθούν διαφορετικά κτήρια με διαφορετικές προϋποθέσεις, ενώ στα ρέματα που ορίζονται απαγορεύεται (ολικώς ή μερικώς) η δόμηση.

Τέλος καλό, όλα καλά, θα λέγαμε. Αλλά το σήριαλ δεν τελειώνει εδώ…

Δεν εγκρίνονται οι ουρανοξύστες…

Από τη συγκεκριμένη έγκριση ρητά εξαιρούνται οι ουρανοξύστες που προβλέπονται στο σχέδιο του επενδυτή. Και αυτό γιατί, όπως είναι αναμενόμενο, τέτοια κτήρια θέλουν πολύ μεγαλύτερη τεκμηρίωση γεωλογικής καταλληλότητας λόγω μεγαλύτερου ύψους, βάρους, φορτίου κλπ, μεγαλύτερης θεμελίωσης κλπ, σε έναν μάλιστα παραθαλάσσιο χώρο.

Πιο συγκεκριμένα στην έγκριση προβλέπεται ότι ειδικά για τα υψηλά και ειδικά κτήρια, «οι χαρακτηρισμοί των προς πολεοδόμηση ζωνών της περιοχής του ΣΟΑ ως προς την γεωλογική τους καταλληλότητα για δόμηση, οι οποίοι αναφέρονται στις εγκεκριμένες με το παρόν έγγραφο αντίστοιχες μελέτες, δεν έχουν εφαρμογή για όποιες ειδικές κτηριακές εγκαταστάσεις και ιδιαίτερα υψηλά κτήρια προβλέπεται από το ΣΟΑ να κατασκευασθούν».

Και αυτό γιατί «η θεμελίωση ειδικών κατασκευών και ιδιαίτερα υψηλών κτηρίων, πρέπει να βασιστεί στα στοιχεία λεπτομερών ερευνών και μελετών οι οποίες πρέπει να διεξαχθούν στη θέση κατασκευής κάθε τέτοιου έργου η εκπόνηση των οποίων δεν περιλαμβάνεται στις απαιτήσεις για την τεκμηρίωση από πλευράς Γεωλογικής Καταλληλότητας για Δόμηση των Πολεοδομικών Μελετών οι οποίες εκπονούνται στο πλαίσιο του ΣΟΑ. Όπως αναφέρεται και στις προτάσεις των προαναφερομένων γεωλογικών μελετών, για τις όποιες ειδικές κατασκευές και ιδιαίτερα υψηλά κτήρια που προβλέπεται από το ΣΟΑ να κατασκευαστούν, απαιτείται ειδική Γεωτεχνική έρευνα και μελέτη. Αυτή θα διευκρινίζει τα ζητήματα που σχετίζονται με τον κατάλληλο χαρακτηρισμό του εδάφους θεμελίωσης τους, την επιλογή των γεωτεχνικών παραμέτρων σχεδιασμού, τον τρόπο θεμελίωσης, τη στάθμη θεμελίωσης, την επιτρεπόμενη τάση έδρασης, τις επιτρεπόμενες ολικές και διαφορικές καθιζήσεις, κλπ. Ιδιαίτερα, η γεωτεχνική έρευνα θα πρέπει να περιλαμβάνει ένα πρόγραμμα δειγματοληπτικών γεωτρήσεων, επί τόπου και εργαστηριακών δοκιμών εδαφομηχανικής και βραχομηχανικής για τον προσδιορισμό των μηχανικών ιδιοτήτων του υπεδάφους και ενδεχομένως δοκιμών με τη χρήση ειδικών γεωφυσικών μεθόδων».

Αναμονή λοιπόν και για την έγκριση κάποια στιγμή της καταλληλότητας της περιοχής για ουρανοξύστες…