Μεγάλη Σαρακοστή: Τι είναι το Ιερό Τριήμερο στην αρχή της νηστείας

Μεγάλη Τεσσαρακοστή: Μέ αυτήν τήν ονομασία χαρακτηρίζονται οι τρείς πρώτες ημέρες τής Μεγάλης Τεσσαρακοστής.

Τρείς ημέρες απόλυτης νηστείας, χωρίς καθόλου φαγητό καί χωρίς νερό (ει δυνατόν).

Από πολύ παλιά τόσο στούς ιερείς καί μοναχούς όσο καί στούς λοιπούς Ορθοδόξους χριστιανούς γινόταν αυτό τό προσκλητήριο: Νά ξεκινήσουν θεληματικά τήν πνευματική τους άθληση μ αυτόν τόν δυναμικό τρόπο, τό ιερό Τριήμερο.

Μέσα σ αυτές τίς τρείς ημέρες μέ τή στέρηση τής τροφής αισθάνεται αναμφισβήτητα ο άνθρωπος σαφή ατονία. Ο σωματικός τόνος μετριάζεται, τά πόδια κόβονται, η γλώσσα αδυνατεί νά υπερλειτουργεί.

Τό αίσθημα τής πείνας εντείνεται. Η δίψα κορυφώνεται. Στενοχωρείται ακραία η ανθρώπινη φύση.

Γι’ αυτό προϋπόθεση γιά τήν άσκηση αυτή είναι η ελεύθερη θέληση (όχι εξωτερική πειθαναγκαστική επιβολή) καί η ευχή τού πνευματικού, δηλαδή η χαρισματική ευλογία τής Εκκλησίας τού Κυρίου μας Ιησού Χριστού

Καίμιά δεύτερη απαραίτητη προϋπόθεση: Δέν πρέπει ο νηστεύων νά ασχοληθεί μέ κανένα θέμα λυπηρό ή συνταρακτικό. Δέν επιτρέπεται νά αφήσει καμμιά ανθρωποκτόνο μέριμνα νά τόν συγκλονίσει.

Οι ακροβάτες δέν είναι δυνατό νά ασχοληθούν μέ τίποτε άλλο κατά τίς κρίσιμες στιγμές τής ακροβασίας τους, παρά μόνο μέ τό πώς θά τελειώσουν τή συγκεκριμένη ακροβασία τους. Ετσι καί ο χριστιανός πού «κάνει τριήμερο».

Κάνει μιά πνευματική ακροβασία. Οχι βέβαια επικίνδυνη. Κανείς δέν αρρώστησε από τή νηστεία. (Οι γιατροί άλλωστε συνιστούν κατά καιρούς διαστήματα αποτοξινώσεως).

Η χάρη τού Θεού είναι απτή καί άφθονη τίς ημέρες αυτές. Είναι πάντως μιά οριακή κατάσταση γιά τόν ψυχοσωματικό οργανισμό.

Αν, λοιπόν, ο νηστεύων δέν προσέξει καί αφεθεί σέ έντονα λυπηρές ή ταραχώδεις προκλήσεις, τότε καί ψυχικά δέν θά ωφεληθεί, αλλά καί σωματικά θά καταρρεύσει.

Μιά παλιά λαϊκή παροιμία λέγει: «Σάν συλλογιέται ο παπάς τό Τριήμερο, μαύρη Τουρνή (Τυρινή) τού πάει.

Με άλλα λόγια: Λίγες μέρες πιό πρίν, δηλαδή τήν Τυρινή εβδομάδα, όταν ο παπάς αναλογίζεται τό Τριήμερο πού έχει νά κάνει, μαύρη Τυρινή κάνει. Εχει δυσκολία τό τριήμερο. Εχει στένωση. Εχει πένθος.

Ετσι όμως έρχεται ο άνθρωπος «εις εαυτόν». Αρχίζει αμέσως, αυτόματα θά λέγαμε, νά βλέπει τόν εαυτό του υπαρξιακά καί πνευματικά όσο ποτέ άλλοτε.

Πρέπει νά τό τονίσουμε αυτό. Βλέπει ο χριστιανός τίς ελλείψεις του, τήν πνευματική του φτώχεια, τά πάθη του, τίς αδυναμίες του, τή γύμνια του από κάθε αρετή. Ξεπερνάει κάθε στενή ηθικιστική αξιολόγηση τού εαυτού του καί περνάει μέ ρεαλισμό στήν ταπείνωση.

Βλέπει, ίσως γιά πρώτη φορά, κάθε φορά πού κάνει τριήμερο τήν ξεραίλα του, τό άμορφο χάος εντός του, τήν άβυσσο τού «είναι» του. Υστερά αρχίζει φυσικά νά οδηγείται στήν ανάγκη νά εργασθεί πνευματικά γιά τήν ανοικοδόμηση τού πνευματικού ανθρώπου.

Μά πιό πολύ αισθάνεται τήν ανάγκη νά αφεθεί στό Σωτήρα Χριστό γιά νά τόν ποδηγετήσει στά μυστικά καί υπέροχα Μυστήρια τής εν Χριστώ πνευματικής ζωής.

Τό ιερό τριήμερο σέ συνδυασμό μέ τίς ιερές ακολουθίες αυτών τών ημερών περνάει πιό εύκολα απ ότι αρχικά φαίνεται.

Μέ αυτή τή γερή πνευματική βάση, τό ιερό Τριήμερο, προχωράει ενθουσιαστικά όλη η Μ. Τεσσαρακοστή.

Γλυκύτατος καρπός όλων αυτών είναι η μεγαλειώδης συναίσθηση τής λαμπροφόρου ημέρας τής Αναστάσεως. Τό αναστάσιμο μυστικό θεοπανηγύρι μέσα στήν ορθόδοξη καρδιά.

Αρχιμανδρίτης Σαράντης Σαράντος

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:

Μεγάλη Σαρακοστή: Γνωρίζουμε τον λόγο που νηστεύουμε;

Μεγάλη Σαρακοστή: Μια κοπιαστική πνευματική πορεία προς την Ανάσταση