48 χρόνια από το ναυάγιο του "Ηράκλειον" που συγκλόνισε την Ελλάδα

Ο «Τιτανικός της Ελλάδας» μία από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες στη χώρα μας, σημειώθηκε ξημερώματα της 8ης Δεκεμβρίου 1966, κοντά στην βραχονησίδα Φαλκονέρα (23 ν.μ. βορειοδυτικά της νήσου Μήλου), όταν το επιβατηγό - οχηματαγωγό πλοίο «Ηράκλειον», που εκτελούσε το δρομολόγιο Σούδα - Πειραιάς, βυθίστηκε, λόγω μετατόπισης φορτίου. Το θάνατο στα παγωμένα νερά βρήκαν 273 άνθρωποι.

Το επιβατηγό οχηματαγωγό απέπλευσε στις 7 Δεκεμβρίου 1966, στις 7 και 20 το βράδυ, από το λιμάνι της Σούδας στα Χανιά, με προορισμό τον Πειραιά, με καθυστέρηση, προκειμένου να προλάβει να επιβιβαστεί ένα φορτηγό βάρους 25 τόνων, το οποίο μετέφερε εσπεριδοειδή, το οποίο αποδείχθηκε μοιραίο για εκατοντάδες ψυχές. Ο λιμενάρχης Χανίων εξέφρασε επιφυλάξεις για την είσοδο του φορτηγού στο πλοίο, λόγω του βάρους του. Ακολούθησαν διαβουλεύσεις και οι αντιρρήσεις του κάμφθηκαν. Το πλοίο, με καπετάνιο τον Εμμανουήλ Βερνίκο, φορτώθηκε, χωρίς να τηρηθούν οι προβλεπόμενοι κανόνες ασφαλείας.

Ούτε ο καιρός ήταν σύμμαχος του "Ηράκλειον". Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού στο Αιγαίο έπνεαν άνεμοι 9 μποφόρ. Την ώρα που το πλοίο βρισκόταν κοντά στη βραχονησίδα Φαλκονέρα, στα όρια του Κρητικού με το Μυρτώο Πέλαγος, το βαρύ φορτηγό - ψυγείο, που ήταν λυμένο, παλινδρομεί και πέφτει με δύναμη πάνω στα πλευρικά τοιχώματα και την πόρτα εισόδου. Σπάει η μία μπουκαπόρτα και τα νερά εισβάλουν ορμητικά. Ο ασυρματιστής εκπέμπει σήμα κινδύνου στις 2:06 π.μ: «SOS, από Ηράκλειον, στίγμα μας 36° 52' B., 24° 08 A., Βυθιζόμαστε.» Και μετά η σιγή.

Επικράτησε χάος. Μέσα σε 15 λεπτά το πλοίο είχε βυθιστεί, και μόλις 47 επιβάτες και μέλη του πληρώματος κατάφεραν να σωθούν. Εμπορικά και πολεμικά πλοία φθάνουν με καθυστέρηση στο σημείο, λόγω την δυσμενών καιρικών συνθηκών που επικρατούσαν στη θαλάσσια περιοχή. Μόλις στις 10 π.μ. εντόπισαν το πρώτο εύρημα, το μοιραίο φορτηγό...

Στις 12:00 το τραγικό συμβάν έχει μαθευτεί σχεδόν σ΄ όλο το Πειραιά, πρώτοι οι συγγενείς που περίμεναν μάταια το πρωί το πλοίο έχουν συγκεντρωθεί μπροστά στο κτίριο των Τυπάλδων στην ακτή Τζελέπη, και προσπαθούν να μάθουν Η κυβέρνηση Στεφανόπουλου (3η κυβέρνηση «Αποστατών») κηρύσσει πένθος για μία εβδομάδα. Τα μέσα ενημέρωσης μιλούν για καιρό για τη ναυτική τραγωδία.
Η βύθιση του σκάφους, σύμφωνα με τους ειδικούς, υπήρξε ακαριαία, λόγω παραλείψεων στους όρους ασφαλείας: κακή φόρτωση των αυτοκινήτων, ελλιπής κατασκευή του συστήματος ασφάλειας της «μπουκαπόρτας», έλλειψη συστήματος εκροής των εισερχομένων υδάτων και υψηλή ταχύτητα του πλοίου πάρα τη θαλασσοταραχή, για τη διατήρηση της φήμης του ως του ταχύτερου οχηματαγωγού της γραμμής Κρήτης.

Η δίκη που έγινε στις 19 Φεβρουαρίου 1968 στο Κακουργιοδικείο Πειραιά, αλλά και η εκδίκαση της υπόθεσης σε δεύτερο βαθμό άφησαν στους επιζώντες και τους συγγενείς των θυμάτων την πικρή γεύση της ατιμωρησίας εκείνων που θεωρούν έως σήμερα ενόχους. Είχε προηγηθεί μια σειρά αποκαλύψεων σχετικά με βαρύτατες ευθύνες του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας στην έκδοση πλαστογραφημένων πιστοποιητικών αξιοπλοΐας του σκάφους. Στο εδώλιο κάθισαν τέσσερα στελέχη της πλοιοκτήτριας εταιρίας. Με ποινές φυλάκισης από πέντε ως και επτά έτη τιμωρήθηκαν ο εκ των ιδιοκτητών του «Ηράκλειον» Xαράλαμπος Τυπάλδος, ο διευθυντής της εταιρείας Παναγιώτης Κόκκινος και δύο αξιωματικοί του πλοίου. Οι συγγενείς έκαναν λόγο για επιεικείς ποινές σε βάρος των υπευθύνων. Στις 9 Ιανουαρίου 1969 ο δικαστικός φάκελος της υπόθεσης έκλεισε οριστικά, καθώς ο Άρειος Πάγος απέρριψε την αίτηση αναίρεσης των τεσσάρων, οι οποίοι είχαν καταδικασθεί και σε δεύτερο βαθμό για την τραγωδία.