Skip to main content
ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ

"Άγιε μου Φανούριε, φανέρωσέ το" - Η παράδοση και τα έθιμα για τη φανουρόπιτα

Image
φανουρόπιτα
 clock 08:31 | 26/08/2017
writer icon newsroom ekriti.gr

Ποιος δεν θυμάται την γιαγιά του να λέει «Άγιε μου Φανούριε… φανέρωσε το» και να τάζει πίτα ή κερί στη χάρη του; Για τους απλούς ανθρώπους ο Άγιος Φανούριος υπήρξε η μορφή που πάντοτε θα βοηθούσε να βρεθούν τα χαμένα. Από γαμπρούς και νύφες μέχρι χαμένα πρόσωπα ή ακόμη και κλειδιά. 

Η φανουρόπιτα είναι παραδοσιακή γλυκιά νηστίσιμη πίτα της ελληνικής κουζίνας και προσφέρεται ανήμερα στην ημέρα μνήμης του Αγίου Φανουρίου, στις 27 Αυγούστου οπότε και η πίτα δίνεται στους πιστούς σαν ευλογία. Ο μεγαλομάρτυς χάθηκε σε νεαρή ηλικία, καθώς μαρτύρησε επί ρωμαϊκής αυτοκρατορίας. Η λήθη σκέπασε για αιώνες τη θυσία του, μέχρι που το 1500 μετά Χριστό βρέθηκε με θαυματουργό τρόπο η εικόνα του. Αυτή είναι η απαρχή της σύνδεσης του Αγίου με την φανουρόπιτα, βέβαια. Εφόσον η εικόνα του βρέθηκε, εντελώς άθικτη μέσα στα χαλάσματα παλιάς εκκλησιάς η εικόνα του Αγίου, συνδέθηκε με την εύρεση κρυφών πραγμάτων.
 

αγιος φανουριος

αγιος φανουριος, by renas

Τα υλικά για την φανουρόπιτα πρέπει κατά την παράδοση να είναι μονός αριθμός, κατά περιοχή εφτά, εννιά ή έντεκα υλικά. Γίνεται από φαρίνα, ζάχαρη, λάδι, σταφίδες, καρύδια χοντροκομμένα, χυμό πορτοκαλιού, κονιάκ, ξύσμα πορτοκαλιού, κανέλα και γαρίφαλο.
Στην πιο απλή της εκδοχή η φανουρόπιτα έχει μονο 7 υλικά, όσα και τα μυστήρια της Ορθόδοξης Εκκλησίας: αλεύρι, ζάχαρι, λάδι, κονιάκ, χυμό πορτοκάλι, κανέλα, σόδα. Το νερό, παλιά, δεν ήταν από την πηγή, ή από την βρύση, αλλά αγιασμός .
 
Κατά την ώρα της παρασκευής οι γυναίκες προσεύχονται, στον Άγιο Φανούριο στην ορθόδοξη παράδοση και στη θεά Δήμητρα στην αρχαία πατρώα. Η προσευχή έχει ως στόχο να αυξήσει τις δυνάμεις του αγιασμένου παρασκευάσματος και να το κάνει δυνατό στο έργο του. Ποιο όμως είναι το έργο της φανουρόπιτας, τι καλείται να φανερώσει;
 
Στη λαϊκή παράδοση η φανουρόπιτα βοηθά στον εντοπισμό χαμένων αντικειμένων, κυρίως κοσμημάτων, αλλά και κλειδιών, μιας που τα κλειδιά ανήκουν στον χώρο του υπερφυσικού και όταν χαθούν απαιτείται μαγική εργασία για να φανερωθούν.
 

φανουρόπιτα

φανουρόπιτα, by renas

 Αλλά το κύριο μέλημα των γυναικών που έφτιαχναν τη φανουρόπιτα, είναι να φανερωθεί το «τυχερό» για τα ανύπαντρα μέλη της οικογένειας, τόσο των αγοριών, όσο και των κοριτσιών. Πρόκειται στην ουσία για μια πρακτική που έχει στόχο από τη μια τη μαντεία, γιατί πρέπει να βρεθεί ποιος θα μπει στο σπίτι νύφη ή γαμπρός, και από την άλλη έχει γονιμική επίδραση, δηλαδή έχει σκοπό να φανερώσει και να προσφέρει καλή τύχη και πολλά παιδιά.
 
Το να πέσει η φανουρόπιτα, να μη φουσκώσει δηλαδή, θεωρείτο δείγμα μελλοντικής ατεκνίας και οι γυναίκες έσπευδαν να την πετάξουν την πίτα αυτή χωρίς να το μάθει κανένας, δημιουργώντας αμέσως καινούρια. Ήταν πολύ κακός οιωνός.

Συνταγή για φανουρόπιτα
Υλικά
4 φλιτζάνια τσαγιού αλεύρι που φουσκώνει μόνο του
1 κουταλάκι κανέλλα
1 μπέικιν
1 φλιτζάνι τσαγιού λάδι
1 φλιτζάνι τσαγιού ζάχαρη
1/2 φλιτζάνι τσαγιού νερό
3/4 φλιτζάνι τσαγιού πορτοκαλάδα
ελάχιστη σόδα, ξύσμα λεμονιού-πορτοκαλιού
Εκτέλεση

Χτυπάμε όλα τα υλικά στο μούλτι για λίγα λεπτά και μετά βάζουμε το αλεύρι με τη σόδα και το μπέικιν και ανακατεύουμε καλά.
Ύστερα βάζουμε : 1 φλιτζάνι σταφίδα ξανθή 1 φλιτζάνι χοντρά κομμένα καρύδιακαι βάζουμε το μίγμα σε βουτυρωμένο ταψί νούμερο 32.
Ψήνουμε στους 180 βαθμούς για 45΄ λεπτά.
Όταν ψηθεί το αφήνουμε να κρυώσει και κατόπιν πασπαλίζουμε από πάνω με ζάχαρη άχνη.
 
πηγές: askitikon.eu - wikipedia - dogma.gr

google news icon

Ακολουθήστε το ekriti.gr στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις για την Κρήτη και όχι μόνο.

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ

Ράδιο Κρήτη © | 2013 -2024 ekriti.gr Όροι Χρήσης | Ταυτότητα Designed by Cloudevo, developed by Pixelthis