Οι ναοί και οι μονές του Αγίου Αντωνίου στην Κρήτη (φωτογραφίες)

Πάμπλουτος αλλά αγράμματος, ο Μέγας Αντώνιος, θεωρείται ο πρώτος ασκητής της εκκλησίας που θεμελίωσε τον υγιή μοναχισμό. Γεννήθηκε και μεγάλωσε στην Αίγυπτο και έγινε ένα μεγάλο και φωτεινό αστέρι της χριστιανοσύνης. Οι γονείς του ήταν αρκετά πλούσιοι αλλά και ευσεβείς χριστιανοί. Προτιμούσαν το παιδί τους να μείνει αγράμματο και να πάει στον Παράδεισο παρά να είναι μορφωμένος και να πάει στην κόλαση. Φοβούμενοι τα παιδιά των ειδωλολατρών στο σχολείων δεν τον έστειλαν να μάθει γράμματα του δίδαξαν όμως τις αρχές του εαυγγελίου.

Έζησε σχεδόν όλη του τη ζωή ως ασκητής και πέθανε στις 17 Ιανουαρίου 356. Πολλοί ήταν εκείνοι που τον επισκέπτονταν καθ' όλη τη διάρκεια της ασκητικής του ζωής προκειμένου να βρουν τη γαλήνη μέσα από τα λόγια του. Η μνήμη του εορτάζεται από τις Λουθηρανικές, τις Αγγλικανικές, τις Καθολικές και τις Ορθόδοξες εκκλησίες, όπου θεωρείται άγιος.

Το ερειπωμένο μοναστήρι του Αγίου Αντωνίου βρίσκεται στο Ακρωτήρι Χανίων κοντά στη γνωστή μονή Γουβερνέτου . Σε απόσταση μόλις μισής ώρας περπατήματος από τη μονή βρίσκεται ένα εγκαταλελειμμένο μοναστήρι, η Μονή Αγίου Ιωάννου ή Μονή Καθολικού

Ὁ Ἅγιος Ἀντώνιος στό Βένι εἶναι Μετόχιον τῆς Ἱερᾶς Πατριαρχικῆς καί Σταυροπηγιακῆς Μονῆς Ἀρκαδίου. Γι' αὐτό, ἄν και βρίσκεται στά γεωγραφικά ὅρια τῆς ἐπαρχίας Ἀμαρίου, ὑπάγεται ἐκκλησιαστικά στήν Ἱερά Μητρόπολη Ρεθύμνης καί Αὐλοποτάμου.

Στο χωριό Καλαμαύκα Νομού Λασιθίου βρίσκεται επίσης η εκκλησία του Αγίου Αντωνίου με όμορφα διακοσμημένη εξωτερική πόρτα.

Η Ιερά Μονή Απεζανών είναι ενοριακή μονή της επαρχίας Καινούργιου, που βρίσκεται σε ωραία τοποθεσία στη δυτική πλευρά των Αστερουσίων ορέων, τιμωμένη στο όνομα του Αγίου Αντωνίου του Αγιοφαραγγίτη.Ο ναός είναι τρίκλιτος και το βόρειο κλίτος του είναι καθιερωμένο στον Άγιο Αντώνιο, το μεσαίο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρα και το νότιο στους Τρεις Ιεράρχες.

Ο Άγιος Αντώνιος είναι ο Καθεδρικός ναός του Μύρτου. Είναι ναός μικρός, μονόκλιτος, διμάρτυρος, αφιερωμένος στην μνήμη του Αγίου Αντωνίου και στην Ανάληψη του Χριστού.

Στην περιοχή των Ασιτών 490 μ. στους ανατολικούς πρόποδες του Ψηλορείτη και σε απόσταση 24 χλμ. από την πόλη του Ηρακλείο .στον Νομό Ηρακλείου βείσκεται η μισογκρεμισμένη εκκλησία του Αγίου Αντωνίου στο ομώνυμο φαράγγι, όπου μπορείτε να θαυμάσετε τα "παράξενα" μαρμάρινα γλυπτά των παραθύρων

H Ιερά Μονή Βροντισίου (νεότερη γραφή: Βροντησίου) είναι ανδρική μονή στην επαρχία Καινούργιου, ανάμεσα στα χωριά Ζαρός και Βορίζα, στους νότιους πρόποδες του Ψηλορείτη, σε υψόμετρο 550 μ. Υπάγεται στο Ζαρό, από τότε που ο τελευταίος ήταν ακόμα κοινότητα. Βρίσκεται σε τοπίο με πανοραμική θέα προς Μεσσαρά και στα Αστερούσια Όρη. Ο δίκλιτος ναός είναι αφιερωμένος στον Άγιο Αντώνιο και στην Αναψηλάφηση του Αποστόλου Θωμά. 

Στα Αγγελιανά του νομού χανίων βρίσκεται ηΙ εκκλησία η οποία έέχει ένα νάρθηκα, με ένα ασυνήθιστα ψηλό θόλο κι ένα παράθυρο σε σχήμα οβάλ

Ο Άγιος Αντώνιος βρίσκεται 30km βορειοδυτικά του Αγίου Νικολάου, καλά κρυμμένος στις ανεξερεύνητες βόρειες ακτές του Μιραμπέλου, 3km βόρεια από το χωριό Σέλλες., με το ναό του κτισμένο σε σπηλιά δίπλα στη θάλασσα. Δίπλα στο σπήλαιο του ναού υπάρχουν κι άλλες σπηλιές κτισμένες που πιθανώς χρησιμοποιήθηκαν ως κελιά. 

Ο ναός και ο πύργος του αγίου αντωνίου στην μυρσίνη του νομού λασιθίου Βρίσκεται βορειοανατολικά του χωριού Μυρσίνη και μαζί με το διπλανό ναό του Αγίου Αντωνίου και τα γύρω κτίσματα αποτέλεσαν τον οικισμό του Αγίου Αντωνίου κατά τις περιόδους της Ενετοκρατίας και της Τουρκοκρατίας. Σχετικά με τον Πύργο στο βιβλίο του Νίκου Θ. Γαρεφαλάκη, Μυρσίνη, Ιστορικά – Λαογραφικά, αναφέρονται οι παρακάτω πληροφορίες:

Το εκκλησάκι του Αγίου Αντωνίου , αυτός ο άγιος συνήθως επιλέγεται για απόκρυμνα βουνά και απλησίαστα φαράγγια, είναι χωμένο στο βράχο, ξεχωρίζει από τον λίγο ασβέστη και το λευκό χρώμα. Στα πιο αρχαία χρόνια υπήρχε εδώ το ιερό του θεού Ερμή, του Κραναίου, που ήταν προστάτης των ζώων αλλά και της γονιμότητας της γης.

Ο μικρός μονόχωρος ναός του Αγίου Αντωνίου του Ευνούχου είναι κρυμμένος σε μια κατάφυτη τοποθεσία στον Άγιο Θωμά,  Ο ναός, χρονολογείται στην Ενετοκρατία και δε φέρει τοιχογραφικό διάκοσμο.

Φωτογραφίες: Αντώνης Γενναράκης