Ταγιάνι: Μείωση κατά 95% των μεταναστευτικών ροών

«Μέσω της οικονομικής στήριξης και μιας ισχυρής εταιρικής σχέσης, η Ευρωπαϊκή Ένωση βοήθησε τον Νίγηρα να μειώσει τις μεταναστευτικές ροές στη Λιβύη και την ΕΕ κατά περισσότερο από 95%. Το 2016, 330.000 άνθρωποι διέσχισαν τον Νίγηρα κατευθυνόμενοι κυρίως προς την Ευρώπη μέσω της Λιβύης. Το 2017, ο αριθμός αυτός μειώθηκε σε λιγότερο από 18.000, και το 2018 σε περίπου 10.000. Πρέπει να συνεχίσουμε να υποστηρίζουμε τον Νίγηρα σε αυτή τη δράση προσφέροντας κάθε δυνατή βοήθεια για την οικονομική, επιχειρηματική και τεχνολογική ανάπτυξη της χώρας» δήλωσε ο Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Αντόνιο Ταγιάνι, ενόψει της αποστολής του στο Νίγηρα στις 17 και 18 Ιουλίου.

«Ο Νίγηρας αποτελεί παράδειγμα των επιτυχιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, χάρη στη βέλτιστη ανάπτυξη του Trust Fund για την Αφρική. Οι πόροι εξαντλούνται και χρειάζονται νέες πιστώσεις για να βοηθήσουν τη χώρα -η οποία είναι μεταξύ των φτωχότερων στον κόσμο- να προστατεύσει τα σύνορα της, να διαχειριστεί τις μεταναστευτικές της ροές και να εγγυηθεί την ασφάλεια. Η επίσκεψή μου στοχεύει στην ενίσχυση της καλής εταιρικής σχέσης με τον Νίγηρα προσφέροντας συγκεκριμένες ευκαιρίες οικονομικής ανάπτυξης μέσω του δικτύου επιχειρηματιών, ερευνητών και διεθνών οργανισμών που θα με συνοδεύσουν», πρόσθεσε ο Ταγιάνι.

Κατόπιν αιτήματος του Προέδρου του Νίγηρα, Μαχαμαντού Ισουφού, ο Ταγιάνι θα ηγηθεί  αποστολής οικονομικής διπλωματίας στη Νιαμέυ με εκπροσώπους από 30 Ευρωπαϊκές εταιρείες, εμπειρογνώμονες στον τομέα της έρευνας και της καινοτομίας και διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του FAO. Η αποστολή θα βασίζεται σε τέσσερις πυλώνες: πολιτική συνεργασία, προώθηση της επιχειρηματικότητας, την έρευνα, την καινοτομία και τη μεταφορά τεχνολογίας και τη διεθνή συνεργασία.

Πολιτική συνεργασία
Τον Πρόεδρο Ταγιάνι θα υποδεχθούν ο Πρόεδρος του Νίγηρα, Μαχαμαντού Ισουφού, ο Πρόεδρος της Νιγηριανής Εθνοσυνέλευσης, Ουσείνι Τίνι και ο Πρωθυπουργός, Μπριζί Ραφινί, με τους οποίους θα συζητήσει θέματα ασφάλειας, συνοριακού ελέγχου και διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών.

«Ο Νίγηρας κάνει εξαιρετική δουλειά φιλοξενώντας δεκάδες χιλιάδες μετανάστες που μετακινήθηκαν από την Λιβύη από την Ύπατη Αρμοστεία των Ηνωμένων Εθνών για τους Πρόσφυγες (UNHCR) και τον Διεθνή Οργανισμό Εγκληματολογικής Ανάπτυξης (IOM). Υπάρχει επείγουσα ανάγκη νέας οικονομικής βοήθειας για τη συνέχιση αυτών των ενεργειών. Η νέα δόση των 500 εκατομμυρίων για το Ταμείο Αρωγής για την Αφρική πρέπει να αφιερωθεί σε μεγάλο βαθμό στην υποστήριξη των προσπάθειών της χώρας. Η μεταρρύθμιση του κανονισμού του Δουβλίνου είναι επίσης απαραίτητη προκειμένου να διασφαλιστεί ότι οι πρόσφυγες που εντοπίζονται στις χώρες διέλευσης κατανέμονται ομοιόμορφα σε όλες τις χώρες της ΕΕ. Είναι απαράδεκτο το γεγονός ότι από τους 1.700 ευάλωτους πρόσφυγες που μετακινήθηκαν στο Νίγηρα από τη Λιβύη, μόνο λίγες δεκάδες έγιναν δεκτοί από ορισμένες χώρες της ΕΕ», δήλωσε ο Ταγιάνι.

Ο Πρόεδρος Ταγιάνι θα συμμετάσχει σε συνάντηση των Προέδρων των Κοινοβουλίων των 5 χωρών του Σαχέλ (Μαυριτανία, Μάλι, Μπουρκίνα Φάσο, Νίγηρας και Τσαντ). Η ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των χωρών του Σαχέλ βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της συνάντησης, με στόχο μια συμφωνία για την ενίσχυση της σταθερότητας της περιοχής, της ασφάλειας, της μετανάστευσης και της ανάπτυξης. Αργότερα, ο Ταγιάνι θα συναντηθεί με τον Ιμπραήμ Σάνι-Αμπάνι, Γενικό Γραμματέα της Cen-sad, της Κοινότητας που συγκεντρώνει 29 χώρες του Σαχέλ-Σαχάρας, για να συζητήσουν συγκεκριμένα τη σταθεροποίηση και τον εκδημοκρατισμό της Λιβύης.

Προώθηση της επιχειρηματικότητας
Η επίσκεψη προσφέρει επίσης την ευκαιρία να προωθηθεί μια αποστολή οικονομικής διπλωματίας με τη συμμετοχή περισσότερων από τριάντα εταιρειών, ευρωπαϊκών επιχειρηματικών ενώσεων και εταιρειών που είναι ήδη παρούσες στον Νίγηρα. Στόχος είναι να αναδειχθούν οι επενδυτικές ευκαιρίες, να βελτιωθεί το επιχειρηματικό κλίμα και να διευκολυνθούν οι επαφές και οι ανταλλαγές με τις εταιρείες παραγωγής καθώς και με τις αρχές της χώρας.

Από αυτή την άποψη, ο Πρόεδρος δήλωσε ότι «ο Νίγηρας χρειάζεται επενδύσεις στη γεωργία, την ανανεώσιμη ενέργεια και τους ψηφιακούς τομείς. Κατόπιν αιτήματος του Προέδρου Ισουφού, συγκεντρώσαμε εταιρείες που δραστηριοποιούνται κυρίως σε αυτούς τους τομείς και έχουν συνολικό κύκλο εργασιών 80 δισ. ευρώ. Μια πρώτη συγκεκριμένη εξέλιξη αυτής της πρωτοβουλίας είναι η δημιουργία, όπως επιθυμεί ο Πρόεδρος του Νίγηρα, ενός μόνιμου συμβουλευτικού οικονομικού συμβουλίου το οποίο θα έχει ως αποστολή του την παρακολούθηση αυτών των αρχικών συνεδριάσεων και επαφών με τις ευρωπαϊκές εταιρείες».

Έρευνα, καινοτομία και μεταφορά τεχνολογίας
Η μεταφορά καινοτόμων τεχνολογιών και τεχνικών παραγωγής είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη του Νίγηρα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο ο Ταγιάνι θα συνοδεύεται από εμπειρογνώμονες και ερευνητές, οι οποίοι θα θέτουν στη διάθεση των αρχών του Νίγηρα και των τοπικών φορέων συνεργασίας συγκεκριμένες λύσεις στον τομέα της γεωργίας χαμηλών υδάτων, του μετασχηματισμού γεωργικών προϊόντων και της ψηφιακής καινοτομίας. Ο Ταγιάνι θα παρουσιάσει επίσης τις ευκαιρίες συνεργασίας στον τομέα της ασφάλειας, των συνοριακών ελέγχων, της αεροπορίας και της γεωργίας που προσφέρονται από τα δορυφορικά συστήματα EGNOS, Galileo και Copernicus.

Διεθνής συνεργασία
Η επίσκεψη του Προέδρου θα περιλαμβάνει επίσης εκπροσώπους διεθνών οργανισμών, όπως ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (ΟΤΦ), η Διεθνής Ένωση Τηλεπικοινωνιών (ΔΕΤ), η Αφρικανική Τράπεζα Ανάπτυξης (ΑΤΑ) και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ). Στόχος είναι να συνεργαστούν για να βοηθήσουν στην επίτευξη των στόχων αειφόρου ανάπτυξης που έχουν θέσει τα Ηνωμένα Έθνη.

Εκπρόσωποι της Ευρωπαϊκής Υπηρεσίας Εξωτερικής Δράσης (ΕΥΕΔ) και των Γενικών Διευθύνσεων Ανάπτυξης και Συνεργασίας, Έρευνας και Ενέργειας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα συμμετάσχουν επίσης στην αποστολή.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένας από τους πιο δραστήριους/σημαντικούς χορηγούς οικονομικής βοήθειας στην Αφρική χάρη σε ένα ευρύ φάσμα εργαλείων και προγραμμάτων:

Ευρωπαϊκό Καταπιστευματικό Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης για την Αφρική
Το Ευρωπαϊκό Καταπιστευματικό Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης για την Αφρική στοχεύει στην προώθηση της σταθερότητας στην Αφρική αντιμετωπίζοντας τα βασικά αίτια της αποσταθεροποίησης, της αναγκαστικής μετακίνησης και της παράνομης μετανάστευσης.

Για το λόγο αυτό, το Καταπιστευματικό Ταμείο έχει μέχρι στιγμής εξασφαλίσει μια δέσμευση 3,3 δις. ευρώ από την ΕΕ σε τρεις βασικές περιοχές της Αφρικής: στην περιοχή του Σαχέλ και στην περιοχή της λίμνης του Τσαντ, στο Κέρας της Αφρικής και στη Βόρεια Αφρική, με στόχο τη βοήθεια περισσότερων από 160.000 μεταναστών και τη δημιουργία περισσότερων από 250.000 θέσεων εργασίας στην Αφρική, συμπεριλαμβανομένης δέσμευσης ύψους 230 εκατ. ευρώ στον Νίγηρα, ο οποίος είναι ο κύριος δικαιούχος του Καταπιστευματικού Ταμείου, επιτρέποντας σήμερα σε 11 διαφορετικά σχέδια να βοηθήσουν στη βελτίωση της διακυβέρνησης και της πρόληψης των συγκρούσεων, στη βελτίωση της διαχείρισης της μετανάστευσης και στις βελτιωμένες οικονομικές ευκαιρίες και ευκαιρίες απασχόλησης.

Χάρη στην υποστήριξη της ΕΕ μέσω του Καταπιστευματικού Ταμείου, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης μετακίνησε 23.000 μετανάστες, από τον Ιανουάριο του 2017, από τη Λιβύη στο Νίγηρα και στη συνέχεια τους επέστρεψε, σύμφωνα με τη δική τους επιθυμία, στη χώρα καταγωγής τους. Πάνω από 1.700 ευάλωτοι πρόσφυγες και αιτούντες άσυλο έχουν εκκενωθεί από τη Λιβύη στο Νίγηρα από τον Νοέμβριο του 2017.

Ένα από τα εν λόγω 11 έργα, για παράδειγμα, επενδύει 6,9 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Αρωγής της Αφρικής για τη βελτίωση της μετάβασης από την κατάρτιση στην απασχόληση νέων κοριτσιών και αγοριών στις περιοχές Zinder και Agadez. Επιπλέον, εκτιμάται ότι περισσότεροι από 9.000 νέοι επιχειρηματίες κατάφεραν να ξεκινήσουν τη δική τους επιχειρηματική δραστηριότητα χάρη στα έργα του Καταπιστευματικού Ταμείου στον Νίγηρα.

Μετά το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 28ης και 29ης Ιουνίου, έχουν πλέον διατεθεί 500 εκατ. Ευρώ στο Ευρωπαϊκό Καταπιστευματικό Ταμείο Έκτακτης Ανάγκης για την Αφρική.

Η ανθρωπιστική βοήθεια της ΕΕ στην Αφρική και άλλα προγράμματα
Η οικονομική βοήθεια της ΕΕ διοχετεύεται κυρίως μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, που τώρα στην 11η έκδοση του, διαθέτει συνολικά 596 εκατ. ευρώ στον Νίγηρα για την περίοδο 2014-2020, καλύπτοντας τέσσερις κύριους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της επισιτιστικής ασφάλειας, της διακυβέρνησης και της υποδομής. Η συνολική ανθρωπιστική βοήθεια για τον Νίγηρα το 2017 ανερχόταν σε 42,6 εκατ. ευρώ, καλύπτοντας τη στήριξη της διατροφής και της επισιτιστικής βοήθειας σε δράσεις για την αντιμετώπιση της βίας του Boko Haram στην Diffa, καθώς και την υποστήριξη των προσφύγων από το Μάλι στον Νίγηρα. Εκτός από τη βοήθεια της ΕΕ, ο Νίγηρας επωφελείται επίσης από περιφερειακά προγράμματα για τη Δυτική Αφρική σε συγκεκριμένους τομείς, όπως για παράδειγμα στα συστήματα πληροφοριών της αστυνομίας και στις μεταφορές. Το 2015 το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ξεκίνησε επίσης μια προπαρασκευαστική δράση με επένδυση ύψους 4,6 εκατ. ευρώ για τη βελτίωση της νομαδικής υγείας στον βόρειο Νίγηρα και στο βόρειο Μάλι.

Σχέδιο επενδύσεων της ΕΕ για την Αφρική
Το Εξωτερικό Επενδυτικό Σχέδιο (ΕΕΣ) ξεκίνησε το 2017 με στόχο την προσέλκυση σημαντικών ιδιωτικών επενδύσεων στις γειτονικές χώρες της ΕΕ και στην Αφρική. Αναμένεται ότι θα προκαλέσει επενδύσεις ύψους 44 δισ. ευρώ μέσω αρχικής εισφοράς της ΕΕ ύψους 4,1 δισ. ευρώ.

Αυτό θα επιτευχθεί με τη χρήση δημόσιου χρήματος για τη μείωση του κινδύνου ιδιωτικών επενδύσεων σε βασικούς τομείς για την ανάπτυξη αφρικανικών οικονομιών, όπως η βιώσιμη ενέργεια ή η χορήγηση δανείων μικρών επιχειρήσεων. Τα χρηματοδοτικά μέσα συνδυάζουν τα υφιστάμενα προγράμματα της ΕΕ (προγράμματα ‘συγχώνευσης’ ύψους 2.6 δις ευρώ) τα οποία συνδυάζουν δάνεια και εγγυημένες επιχορηγήσεις (προϋπολογισμός 1,5 δισ. ευρώ).

Το επενδυτικό σχέδιο έχει δει, για παράδειγμα, μια επένδυση ύψους 64 εκατ. ευρώ σε μια μονάδα παραγωγής υβριδικής ηλεκτρικής ενέργειας στο Agadez του Νίγηρα, επιτρέποντας την παροχή ηλεκτρικού ρεύματος σε αγροτικές περιοχές μέχρι πρότινος εκτός του δικτύου και την κατασκευή ενός ηλιακού σταθμού στο Gorou Banda που θα προμηθεύει τα προάστια της Νιαμέυ, συμπεριλαμβανομένης και της κατάρτισης νέων Αφρικανών μηχανικών στην φωτοβολταϊκή τεχνολογία.

Μετανάστευση
Ο Νίγηρας, αν και σχετικά μικρός, είναι ίσως η πιο σημαντική χώρα διέλευσης μετανάστευσης για την κεντρική μεσογειακή διαδρομή προς την ΕΕ. Εκτιμάται ότι περίπου το 90% των μεταναστών από τη Δυτική Αφρική προς τη Λιβύη και την Ευρώπη ταξιδεύουν μέσω του Νίγηρα.

Μεταξύ 2016 και 2017, οι αριθμοί μειώθηκαν σημαντικά. Το 2016, ο Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης (IOM) παρατήρησε 333.891 άτομα που εξέρχονταν από τα σύνορα του Νίγηρα (κυρίως προς τη Λιβύη). Το 2017 ο αριθμός μειώθηκε σε 17.634. Η φθίνουσα τάση φαίνεται να επιβεβαιώνεται από εκτιμήσεις για το 2018.

Τα περιοριστικά μέτρα που έλαβε η κυβέρνηση του Νίγηρα για την εξουδετέρωση της παράνομης μετανάστευσης, η κατάσταση που επικρατεί στη Λιβύη και ο επαναπατρισμός των υπηκόων του Νίγηρα που κατοικούν στην Αλγερία, οδήγησαν σε πιο επικίνδυνες και κατακερματισμένες μεταναστευτικές διαδρομές. Οι θάνατοι ανά έτος μόνο στην έρημο της Σαχάρας στον Νίγηρα και στην Αλγερία εκτιμάται ότι ανέρχονται τουλάχιστον στους 500 (αριθμός που πιθανόν να είναι πολύ υψηλότερος). Υπάρχουν επίσης σημαντικοί κίνδυνοι απαγωγής για λύτρα και εμπορία ανθρώπων.

Ο Νίγηρας σήμερα φιλοξενεί πάνω από 300.000 πρόσφυγες και εκτοπισμένους που διαφεύγουν από τις κρίσεις στις γειτονικές χώρες. Τα στρατόπεδα προσφύγων βρίσκονται στη νοτιοανατολική περιοχή της Diffa και στις βόρειες και βορειοδυτικές περιοχές Tahoua και Tillabery, όπου διαδραματίζεται μια μεγάλη ανθρωπιστική κρίση. Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, από τον Ιανουάριο του 2018 υπάρχουν 310.626 άτομα που απασχολούν τον Νίγηρα. Από αυτούς, 129.520 είναι εσωτερικά εκτοπισθέντα άτομα (IDPs). Οι υπόλοιποι δεν είναι υπήκοοι του Νίγηρα και προέρχονται κυρίως από το Μάλι και τη Νιγηρία.