Σενάρια για πολύ μεγάλο συνασπισμό στην Ευρώπη

Μια πολιτική εξέλιξη οικεία σε πολλές χώρες, η καθίζηση των δύο κυρίαρχων πολιτικών δυνάμεων, αναμένεται να εκδηλωθεί και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αφήνοντας το αποτύπωμά της στον νέο χάρτη του Ευρωκοινοβουλίου που θα προκύψει από τις εκλογές στις 23-26 Μαΐου. Οι δημοσκοπήσεις σε όλα τα κράτη-μέλη προδιαγράφουν άνοδο των δεξιών και αριστερών ευρωσκεπτικιστικών δυνάμεων, τάση με σοβαρές πολιτικές συνέπειες, παρότι η συνολική δύναμή τους εξακολουθεί να απέχει από τα επίπεδα που θα μπορούσαν να προξενήσουν θεσμική παράλυση.
Πιο συγκεκριμένα, με βάση την προβολή εδρών που ετοίμασε το ινστιτούτο Kantar για λογαριασμό του Ευρωκοινοβουλίου, το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) παραμένει πρώτο, υποχωρώντας από το 29,4% στο 27,1% των ψήφων, ενώ η ομάδα Σοσιαλιστών και Δημοκρατών παραμένει δεύτερη, υποχωρώντας από το 25,4% στο 19,6% των ψήφων. Για τη σημαντική αυτή πτώση δεν ευθύνεται μόνον η ιστορική αδυναμία της σοσιαλδημοκρατίας στη Γαλλία και στην Ιταλία, αλλά και η αποχώρηση του μοναδικού κόμματος της οικογένειας αυτής που βρίσκεται σε άνοδο, των Βρετανών Εργατικών, που εγκαταλείπουν το Ευρωκοινοβούλιο λόγω Brexit. Μετά τις δύο πρώτες θέσεις, η εικόνα θολώνει, αφού τρίτη δύναμη θα ήταν τα ευρωσκεπτικιστικά, λαϊκιστικά και ακροδεξιά κόμματα αν σχημάτιζαν κοινή πολιτική ομάδα, κάτι που ποτέ έως τώρα δεν κατόρθωσαν. Ετσι, τρίτοι, σε ρόλο-κλειδί για τη μελλοντική πλειοψηφία του Ευρωκοινοβουλίου, προβλέπεται να αναδειχθούν οι Φιλελεύθεροι, που αναμένεται να ενισχυθούν με τους περίπου 20 ευρωβουλευτές του En Marche! του Γάλλου προέδρου Μακρόν.
Με τις δύο μεγάλες πολιτικές ομάδες να συγκεντρώνουν αθροιστικά περίπου 45% των εδρών, οι ψήφοι των Φιλελεύθερων, ίσως και των Πρασίνων, θα κριθούν απαραίτητες για μια σταθερή πλειοψηφία. Το έδαφος για έναν τέτοιο ευρύ συνασπισμό προετοιμάζουν δηλώσεις όπως αυτές του Γάλλου προέδρου Μακρόν και του επικεφαλής του ΕΛΚ Μάνφρεντ Βέμπερ, που παρουσιάζουν τις ευρωεκλογές περίπου ως αναμέτρηση ανάμεσα στις δυνάμεις του φωτός και του σκότους.
Ετσι, έχουμε το πρώτο απτό πολιτικό αποτέλεσμα των νέων συσχετισμών, που δεν είναι άλλο από την πλήρη ενσωμάτωση πολιτικών δυνάμεων που θα μπορούσαν να εκφράσουν κάποιου είδους διαφορετικές θέσεις στην ενιαία ευρωπαϊκή σκέψη. Μέσω της πρόσδεσής τους σε μια πλατιά ευρωπαϊκή πλειοψηφία της οποίας βασικός στόχος είναι η προστασία του status quo, δυνάμεις όπως οι Πράσινοι θα συμβάλουν βραχυπρόθεσμα στην πολιτική σταθερότητα.
Αβολες αλήθειες
«Ο λαϊκισμός έχει επικίνδυνες ιδέες, τις οποίες πρέπει να πολεμήσουμε, αλλά έχει και ειλικρινή αιτήματα», σημείωσε ο πρώην υπουργός Εξωτερικών της Γαλλίας Ιμπέρ Βεντρίν σε συνέντευξη στην εφημερίδα «Φιγκαρό». «Ούτε οι καταδίκες λειτουργούν ούτε οι απόπειρες να τον ράνουμε με αγιασμό σαν τους βρικόλακες. Πρέπει να επέμβουμε στις αιτίες».
Αν όμως θεμελιώδεις παραδοχές της σημερινής Ε.Ε., όπως η μόνιμη, ασφυκτική δημοσιονομική πειθαρχία, δεν μπορούν να αμφισβητηθούν επειδή τις αμφισβητούν και οι «βάρβαροι» που βρίσκονται προ των πυλών, τότε οι «βάρβαροι» έχουν ήδη νικήσει. Αν οι επικρίσεις για την επιρροή που ασκεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα στη λήψη αποφάσεων εντός της Ε.Ε. γίνονται «ταμπού», επειδή τα ίδια λέει και ο Ούγγρος πρωθυπουργός Ορμπαν, τότε οι ευρωπαϊκές ελίτ απλώς μεταθέτουν για αργότερα την αναμέτρηση με τη σκληρή ετυμηγορία των ευρωπαϊκών λαών.
Το δίλημμα των ευρωεκλογών δεν είναι περισσότερη ή λιγότερη Ευρώπη, αλλά τι είδους Ευρώπη. «Αν βάλω μια σημαία της Ε.Ε. πάνω σε ένα τεθωρακισμένο, παραμένει τεθωρακισμένο», έγραψε ο Γερμανός αριστερός ευρωβουλευτής Φάμπιο ντε Μάζι. «Ενας καλός Ευρωπαίος είναι αυτός που υπερασπίζεται τα συμφέροντα 500 εκατομμυρίων Ευρωπαίων πολιτών και όχι τα συμφέροντα του χρηματιστηρίου του Παρισιού».
Ερευνα για τη δημοτικότητα των μελών της απερχόμενης Κομισιόν δείχνει να επιβεβαιώνει τον Ντε Μάζι. Δημοφιλέστερη όλων κρίθηκε η απερχόμενη επίτροπος Ανταγωνισμού, η Δανή Μαργκρέτε Βεστάγκερ, η οποία χρησιμοποίησε τη θεσμική δύναμη της Κομισιόν για να υποχρεώσει γίγαντες όπως η Apple να πληρώσουν κάπως περισσότερους φόρους. Η εφημερίδα «Μοντ» σημειώνει ότι ένας ευρύς συνασπισμός σε ευρωπαϊκό επίπεδο θα έχει ως αποτέλεσμα τον αποκλεισμό μιας διχαστικής προσωπικότητας, όπως ο Μάνφρεντ Βέμπερ, από την ηγεσία της Κομισιόν και την πιθανή αντικατάστασή της με έναν πολιτικό πιο κεντρώου προφίλ, όπως ο Γάλλος Μισέλ Μπαρνιέ. Τα νέα μέλη της πλατιάς συγκυβέρνησης θα πρέπει να αποφασίσουν αν αυτή η παραχώρηση θα ήταν επαρκές αντάλλαγμα για την πιθανή απώλεια της πολιτικής ταυτότητάς τους.
Το «αγκάθι» που λέγεται Βίκτορ Ορμπαν
Η δεύτερη πολιτική συνέπεια της ανόδου ακροδεξιών και λαϊκιστικών δυνάμεων είναι η επιρροή που ασκούν στο εσωτερικό των κατεστημένων πολιτικών οικογενειών. Είναι χαρακτηριστική η δυσκολία που έχει το Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα να αποκλείσει από τις τάξεις του το κόμμα Φιντέζ του Ούγγρου πρωθυπουργού, παρότι ο Βίκτορ Ορμπαν ουσιαστικά κάνει προεκλογική εκστρατεία εις βάρος του προερχόμενου από το ίδιο κόμμα, προέδρου της Κομισιόν Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Στην τελευταία προεκλογική αφίσα, ο Ορμπαν παρουσιάζει τον Γιούνκερ μαζί με τον Τζορτζ Σόρος και υποστηρίζει ότι έχουν από κοινού σχέδιο αποδυνάμωσης των ευρωπαϊκών συνόρων.
Με τις επιθέσεις αυτές, ο Ορμπαν φιλοδοξεί να αλώσει εκ των έσω το ΕΛΚ, στο οποίο ζητεί να ενταχθούν και οι ομοϊδεάτες του από το κυβερνών πολωνικό κόμμα PiS. Ετσι, το ΕΛΚ βρίσκεται στο δίλημμα είτε να τον αποβάλει, χάνοντας τις έδρες από την Ουγγαρία και ωθώντας τον να δημιουργήσει μια νέα αντιευρωπαϊκή ομάδα, ή να τον ανεχθεί, κινδυνεύοντας να του μοιάζει όλο και περισσότερο. Μέχρι στιγμής, στενοί πολιτικοί του φίλοι όπως οι Γερμανοί Χριστιανοκοινωνιστές επέλεξαν να καταδικάσουν τις τελευταίες δηλώσεις του, χωρίς να θέτουν θέμα για τη συνύπαρξη στο εσωτερικό του ΕΛΚ.

πηγή: kathimerini.gr