Αντισυνταγματική η αναδρομική περικοπή στις συντάξεις των καθηγητών ΑΕΙ

Αντισυνταγματικές και αντιθετικές στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) κρίθηκαν οι περικοπές των συντάξεων που έγιναν στους πρώην καθηγητές των ΑΕΙ, σύμφωνα με την υπ’ αριθμ. 1506/2016 απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου.

Οι περικοπές έγιναν αναδρομικά από τον Αύγουστο του 2012, με τον νόμο 4093/2012 (Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής 2013−2016), αλλά και με προγενέστερους νόμους.

Ειδικότερα, η Ολομέλεια έκρινε ότι οι περικοπές των συντάξεων των πρώην μελών (συνταξιούχων) των ΔΕΠ των ΑΕΙ, παραβιάζουν τις διατάξεις του Συντάγματος που κατοχυρώνουν την ισότητα, την αναλογικότητα και την αρχή του κοινωνικού κράτους Δικαίου, αλλά και την ΕΣΔΑ.

Το Ελεγκτικό Συνέδριο έκρινε ότι οι λόγοι δημοσίου συμφέροντος που επικαλέστηκε το υπουργείο Οικονομικών για να δικαιολογήσει τις περικοπές των συντάξεων, δηλαδή την επίτευξη των στόχων του μεσοπρόθεσμου προγράμματος, «δεν αρκούν για να καταστήσουν συνταγματικά ανεκτές τις συγκεκριμένες περικοπές».

Παράλληλα, η Ολομέλεια του Ελεγκτικού Συνεδρίου αναφέρει, ότι «ανεξαρτήτως του ότι το δημόσιο συμφέρον, για την εξυπηρέτηση του οποίου επιβλήθηκαν οι νέες μειώσεις, δεν ήταν τόσο έντονο όσο εκείνο που δικαιολογούσε την υιοθέτηση των αρχικών μέτρων των νόμων 3833/2010 και 3845/2012 που ελήφθησαν, προ του κινδύνου άμεσης χρεοκοπίας και εξόδου της χώρας από την ευρωζώνη, οι επίμαχες περικοπές συνιστούν μέτρα που λαμβάνονται μεν για την αντιμετώπιση της παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, επιβαρύνουν όμως και πάλι- κατά παράβαση του άρθρου 25 του Συντάγματος υποχρέωσης όλων των πολιτών για εκπλήρωση του χρέους της κοινωνικής και εθνικής αλληλεγγύης- την ίδια κατηγορία πολιτών».

Σε άλλο σημείο, η δικαστική απόφαση αναφέρει, ότι από τις συνταγματικές επιταγές συνάγεται, ότι σε περίπτωση παρατεταμένης οικονομικής κρίσης, «ο κοινός νομοθέτης δύναται να θεσπίζει μέτρα περιστολής των δημοσίων δαπανών που συνεπάγονται σοβαρή οικονομική επιβάρυνση μεγάλων κατηγοριών του πληθυσμού και ιδίως όσων λαμβάνουν μισθό ή σύνταξη από το δημόσιο Ταμείο».

Όμως, η δυνατότητα αυτή «δεν μπορεί να είναι απεριόριστη αλλά έχει ως όριο τις αρχές της αναλογικότητας, της ισότητας στην κατανομή των δημοσίων βαρών και του σεβασμού της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, οι οποίες επιτάσσουν το βάρος της δημοσιονομικής προσαρμογής να κατανέμεται μεταξύ όλων των κατηγοριών απασχολουμένων τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα, όπως και των ασκούντων ελευθέριο επάγγελμα, δεδομένου μάλιστα ότι η βιωσιμότητα των δημοσίων οικονομικών είναι προς όφελος όλων».

Τέλος σημειώνεται, ότι οι επίμαχες περικοπές των συντάξεων των πρώην καθηγητών, είναι αντίθετες στο πρώτο πρόσθετο πρωτόκολλο της ΕΣΔΑ, το οποίο προστατεύει την περιουσία των πολιτών, στην έννοια της οποίας περιλαμβάνονται τόσο ο μισθός, όσο και η σύνταξη.